Catnap là gì? Cách khắc phục Catnap bằng nút chờ hiệu quả

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh, nhiều bà mẹ thường gặp phải căng thẳng khi con bị catnap. Vậy catnap là gì? Và liệu chúng có thể được khắc phục bằng cách sử dụng nút chờ không?

Catnap là gì?

Trong khái niệm EASY, nap nghĩa là giấc ngủ ngày của bé, trong khi catnap là những giấc ngủ ngắn kéo dài từ 30 đến 45 phút và bé tỉnh dậy sau đó.

Để phân biệt giữa catnap và việc bé chưa tự chuyển giấc, bạn cần lưu ý các dấu hiệu sau:

• Nếu bé ngủ trong khoảng thời gian 30 - 45 phút sau đó tỉnh dậy và khóc, sau đó mẹ có thể hỗ trợ để bé tiếp tục giấc ngủ thì đó là do bé chưa tự chuyển giấc.
• Nếu bé tỉnh dậy và khóc sau 30 - 45 phút và không thể ngủ lại dù đã được hỗ trợ thì đó được coi là một catnap.

Catnap có thể gây ra sự đảo lộn trong lịch trình sinh hoạt EASY và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bé. Do đó, cần phải khắc phục catnap để đảm bảo bé có giấc ngủ đủ và chất lượng.

Trong việc giải quyết catnap, các biện pháp điều chỉnh lịch trình ngủ và tạo môi trường ngủ thoải mái cho bé có thể hữu ích. Hãy cân nhắc thêm các kỹ thuật như nút chờ để giúp bé tự an ủi và tiếp tục giấc ngủ một cách tự nhiên hơn.

Nguyên nhân dẫn đến catnap là gì?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng catnap ở bé. Dưới đây là 6 nguyên nhân thông dụng và phổ biến nhất:

Do bé bị đói

Đói ở đây không nhất thiết chỉ là do con không được ăn no trước khi ngủ mà còn có thể do con không được cho ăn hiệu quả. Điều này có thể xảy ra khi mẹ cho con ăn vặt nhiều bữa, con bú sai khớp ngậm hoặc sử dụng bình bú hay núm không phù hợp.

Trạng thái mệt mỏi của bé

Khi bé ngày càng lớn, nhu cầu về thời gian thức của bé cũng tăng lên theo. Thông qua quan sát, có thể nhận thấy rằng mỗi tuần bé phát triển thêm cũng có nghĩa là bé có khả năng thức lâu hơn trong mỗi chu kỳ EASY, thêm khoảng 5 - 10 phút. 

Vì vậy, nếu thời gian thức của bé vẫn quá ngắn, không đủ để bé cảm thấy mệt mỏi, kết hợp với giai đoạn cáu kỉnh, có thể dẫn đến tình trạng bé chỉ ngủ trong khoảng thời gian ngắn và cuối cùng là catnap.

Ngược lại, nếu bé thức quá lâu, quá mệt, thần kinh căng thẳng, não bộ của bé sẽ bị ức chế dẫn đến việc bé gắt ngủ và catnap. Hiện tượng này thường xảy ra khi mẹ không đặc biệt chú ý đến thời gian bé thức, khi bé thức quá giấc trước khi được cho ngủ lại, hoặc khi bé đi du lịch cùng gia đình và gặp môi trường không quen thuộc, dẫn đến khó ngủ. Trong quá trình chuyển đổi giữa các chu kỳ ngủ, nhiều bé thường tỉnh dậy ngay cả khi đang ngồi trên xe đẩy hoặc ghế ô tô.

Bé bị đầy hơi

Bị đầy hơi cũng có thể làm bé không ngủ được một giấc dài. Khi con vào giấc ngủ, hơi còn trong bụng có thể gây đau đớn cho bé, dẫn đến việc bé tỉnh dậy quá sớm và không thể ngủ lại được.

Môi trường ngủ

Môi trường ngủ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé. Phòng ngủ quá sáng, ồn ào hoặc nhiệt độ quá nóng đều có thể khiến bé tỉnh giấc và catnap.

Bé bị phụ thuộc vào công cụ hỗ trợ ngủ

Việc bé phụ thuộc vào công cụ hoặc sự hỗ trợ để ngủ có thể khiến bé bị catnap. Ví dụ, mẹ phải bế bé để bé ngủ và chỉ khi bé đã ngủ say thì mẹ mới đặt bé vào cũi. Khi bé tỉnh dậy và không thấy mẹ bế mình nữa, bé có thể không thể ngủ lại được.

Tuần khủng hoảng (Wonder weeks)

Tuần khủng hoảng cũng có thể làm bé có catnap. Trong giai đoạn này, bé có thể phát triển nhanh chóng về tinh thần và kỹ năng. Sự thay đổi này có thể làm bé bỡ ngỡ và gặp khó khăn trong việc thích nghi với môi trường xung quanh, dẫn đến sự căng thẳng trong não bộ, khiến bé không thể ngủ lại khi chuyển giấc.

Nút chờ là gì và nút chờ trong EASY là gì?

Nút chờ là thời gian mẹ tạm dừng và chờ đợi, tạo không gian cho bé tự giải quyết vấn đề của mình. Sau khoảng thời gian chờ đợi, nếu bé không tự giải quyết được vấn đề, mẹ sẽ có sự hỗ trợ phù hợp cho bé.

Trong EASY, nút chờ là khoảng thời gian tính từ khi bé bắt đầu khóc đến khi mẹ đáp ứng nhu cầu của bé hoặc bé tự giải quyết được nhu cầu của mình. Trong thời gian này, mẹ cần lắng nghe tiếng khóc của bé và không được can thiệp ngay nhằm hiểu rõ hơn về nhu cầu của bé và chỉ được hỗ trợ nếu bé thực sự cần.

Thay vì ngay lập tức chạy tới dỗ bé khi bé khóc mà chưa hiểu rõ tình hình, mẹ nên sử dụng nút chờ để lắng nghe và hiểu rõ hơn tiếng khóc của bé. Trong EASY, nút chờ giúp bé có cơ hội học cách tự chuyển giấc một cách tự nhiên và thành thạo.

Cách khắc phục catnap bằng nút chờ hiệu quả

Sau khi hiểu rõ khái niệm của catnap và nút chờ cũng như cách nhận biết được sự khác biệt giữa chưa tự chuyển giấc và catnap thì bố mẹ cũng phần nào hiểu được catnap xảy ra khi bé không thể ngủ lại dù đã được hỗ trợ. Do đó, việc khắc phục catnap không thể chỉ dựa vào việc sử dụng nút chờ một cách đơn giản.

Nếu bé đang trải qua tình trạng catnap và tỉnh dậy mà không khóc, các bậc phụ huynh có thể áp dụng nút chờ trong catnap bằng cách kết hợp nút chờ với việc để bé chơi tự lập trong cũi. Nếu bé cảm thấy buồn ngủ hoặc mệt mỏi, bé sẽ tự ngủ lại.

Ngoài ra, có thể áp dụng các biện pháp khắc phục catnap tùy thuộc vào độ tuổi của bé như sau:

• Đối với các bé có độ tuổi từ 0 đến 6 tuần tuổi, bố mẹ có thể khắc phục catnap bằng cách đảm bảo bé được ăn uống đầy đủ khoa học và hiệu quả, thực hiện vỗ ợ kỹ và tạo một môi trường ngủ lý tưởng cho bé.
• Đối với các bé có độ tuổi từ 6 đến 16 tuần tuổi, các bậc phụ huynh có thể thực hiện các biện pháp sau: Đảm bảo bé được ăn đủ và hiệu quả, vỗ ợ kỹ, duy trì một môi trường ngủ lý tưởng, thiết lập lịch sinh hoạt EASY phù hợp và hướng dẫn bé tự ngủ với phương pháp 4S5S để khắc phục tình trạng catnap.
• Đối với các bé có độ tuổi từ 16 tuần tuổi trở lên, để khắc phục catnap, cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp bao gồm: Cắt giảm bữa ăn đêm của bé, tạo một môi trường ngủ lý tưởng, điều chỉnh lịch sinh hoạt EASY phù hợp và hướng dẫn bé tự ngủ.

Catnap không chỉ là một hiện tượng phổ biến mà còn là một thách thức lớn đối với các bậc cha mẹ. Tuy nhiên, thông qua việc hiểu rõ khái niệm catnap là gì, nguyên nhân và cách khắc phục catnap, chúng ta có thể giúp bé có giấc ngủ dài hơn và chất lượng hơn, đồng thời tạo ra một môi trường ngủ tốt cho sự phát triển của bé.

Xem thêm: Em bé bị nổi mẩn đỏ trên mặt: Nguyên nhân và cách xử trí