Chăm sóc giảm nhẹ là gì? Tại sao bệnh nhân ung thư cần chăm sóc giảm nhẹ?

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân, nhất là bệnh nhân ung thư là điều cần thiết để cải thiện triệu chứng, nâng cao hiệu quả điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống trong quá trình điều trị.

Chăm sóc giảm nhẹ là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chăm sóc giảm nhẹ nhằm mục đích cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân và gia đình họ đang phải đối mặt với những căn bệnh hiểm nghèo. Điều này đạt được thông qua việc ngăn ngừa và giảm bớt đau khổ bằng cách nhận biết sớm, đánh giá toàn diện và điều trị cơn đau cũng như các vấn đề khác, dù là về thể chất, tâm lý hay xã hội.

Bệnh nhân ung thư thường phải chịu đựng các triệu chứng nghiêm trọng do chính căn bệnh này và do tác dụng phụ của phương pháp điều trị. Chăm sóc giảm nhẹ đóng một vai trò quan trọng trong trường hợp này bằng cách cải thiện các triệu chứng, tối ưu hóa hiệu quả điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân trong quá trình điều trị.

Nhìn chung, chăm sóc giảm nhẹ thể hiện khía cạnh nhân ái của y học, tập trung vào việc giảm bớt đau khổ và cải thiện cuộc sống của những bệnh nhân mắc các bệnh hiểm nghèo. Chăm sóc giảm nhẹ đảm bảo rằng bệnh nhân và gia đình họ nhận được sự hỗ trợ cần thiết trong thời gian đối diện với bệnh tật.

Tại sao người bệnh ung thư cần chăm sóc giảm nhẹ?

Hàng năm, khoảng 20,4 triệu người trên toàn thế giới cần được chăm sóc giảm nhẹ vào giai đoạn cuối đời, trong đó cứ 100.000 người lớn thì có 377 người và cứ 100.000 trẻ em thì có 63 người. Chỉ riêng tại Việt Nam, với dân số 96,4 triệu người tính đến tháng 6 năm 2018, ít nhất 271.800 người lớn và 15.000 trẻ em cần được chăm sóc giảm nhẹ hàng năm.

Mục tiêu chính của việc điều trị bệnh tật và duy trì sự sống là giảm bớt đau khổ cho con người. Y học hiện đại thường tập trung vào bệnh tật, cơ quan và phân tử mà bỏ qua nỗi đau khổ của bệnh nhân và gia đình họ. Chăm sóc giảm nhẹ là một yếu tố thiết yếu trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc và điều trị toàn diện cho bệnh nhân ung thư.

Chăm sóc giảm nhẹ nên bắt đầu tại thời điểm chẩn đoán ung thư và tiếp tục trong suốt quá trình điều trị. Sự chăm sóc này được tích hợp với các phương pháp điều trị cụ thể như phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Vai trò của chăm sóc giảm nhẹ trở nên đặc biệt quan trọng khi các liệu pháp cụ thể không còn hiệu quả, khả thi hoặc phù hợp. Ngay cả sau khi bệnh nhân qua đời, hoạt động chăm sóc giảm nhẹ vẫn nhằm hỗ trợ gia đình, giúp họ đương đầu với nỗi đau mất mát.

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư bao gồm những gì?

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư bao gồm một loạt các dịch vụ được thiết kế để cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm bớt đau khổ. Sự chăm sóc này giải quyết các triệu chứng thể chất, cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội và giúp bệnh nhân và gia đình họ vượt qua chuỗi phức tạp của việc điều trị ung thư lẫn những hậu quả của nó.

Đánh giá toàn diện và quản lý các triệu chứng thực thể

Bệnh nhân ung thư thường gặp nhiều triệu chứng khó chịu do căn bệnh này hoặc do phương pháp điều trị gây ra. Những triệu chứng này bao gồm đau, khó thở, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và nôn. Khi bệnh tiến triển, những triệu chứng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.

Chăm sóc giảm nhẹ bao gồm việc đánh giá kỹ lưỡng các triệu chứng thực thể này để xây dựng kế hoạch điều trị hiệu quả nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và giảm bớt đau khổ. Các phương pháp điều trị giảm đau, bao gồm cả thuốc opioid, là một khía cạnh quan trọng của dịch vụ chăm sóc này.

Hỗ trợ tâm lý xã hội cho bệnh nhân và gia đình

Chăm sóc giảm nhẹ cũng tập trung vào việc cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội cho bệnh nhân và gia đình họ. Sự hỗ trợ này bao gồm việc hiểu các giá trị, hy vọng và nỗi sợ hãi của bệnh nhân, đồng thời giúp họ hiểu được chẩn đoán và tiên lượng của mình.

Tư vấn sẵn sàng giúp bệnh nhân và gia đình đương đầu với bệnh tật, chuẩn bị cho những tình huống xấu nhất khi thích hợp và hỗ trợ người thân giải quyết nỗi đau buồn và mất mát sau cái chết của bệnh nhân. Hỗ trợ xã hội cũng được cung cấp để giúp những bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn vượt qua những thách thức mà họ gặp phải.

Chăm sóc thể chất

Kiểm soát các triệu chứng thực thể là nền tảng của chăm sóc giảm nhẹ. Khi ung thư tiến triển, bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhiều hơn, khó thở, mệt mỏi và những khó chịu khác.

Các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ cung cấp các phương pháp điều trị để giảm bớt các triệu chứng này, tập trung vào việc cải thiện sự thoải mái và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Chăm sóc giảm nhẹ sau khi kết thúc điều trị ung thư

Ngay cả sau khi kết thúc điều trị ung thư, bệnh nhân vẫn có thể gặp phải các tác dụng phụ kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm. Chăm sóc giảm nhẹ tiếp tục đóng vai trò quan trọng bằng cách cung cấp các phương pháp điều trị và hỗ trợ để giúp bệnh nhân kiểm soát những tác động lâu dài này, mang lại sự thoải mái và hỗ trợ bệnh nhân tiếp tục các hoạt động hàng ngày càng sớm càng tốt.

Hỗ trợ xã hội

Quá trình điều trị ung thư có tác động đáng kể về kinh tế và xã hội đối với bệnh nhân và gia đình họ. Mối bận tâm về tài chính, cảm giác lo lắng cùng nhiều vấn đề khác có thể làm phức tạp khía cạnh tâm lý của bệnh nhân trong việc điều trị ung thư. Do đó, nhân viên y tế và người thân có thể cùng thảo luận về ngân sách điều trị, xem xét các chương trình hỗ trợ tài chính, hiểu chính sách bảo hiểm y tế,... Đảm bảo giao tiếp hiệu quả và hỗ trợ xã hội là điều cần thiết đối với bệnh nhân, đặc biệt là những người có hoàn cảnh xã hội khó khăn.

Hỗ trợ tinh thần

Chẩn đoán và điều trị ung thư có thể dẫn đến một loạt các phản ứng cảm xúc, bao gồm lo lắng, buồn bã và trầm cảm. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc truyền đạt cảm xúc của mình, khiến tâm lý trở nên tồi tệ hơn.

Trong những trường hợp này, các nhà tâm lý học, chuyên gia sức khỏe tâm thần sẽ hỗ trợ, khuyến khích bệnh nhân cùng chia sẻ những khó khăn về mặt cảm xúc của mình với bác sĩ để nhận được các khuyến nghị về cách chăm sóc và điều trị phù hợp.

Hỗ trợ cho người thân và người chăm sóc

Việc chăm sóc bệnh nhân ung thư có thể dẫn đến căng thẳng, lo lắng và mệt mỏi cho người thân lẫn người chăm sóc. Chăm sóc giảm nhẹ mở rộng cho những người chăm sóc này, cung cấp hướng dẫn, đào tạo kỹ năng và hỗ trợ để cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân tổng thể. Đối với những gia đình có trẻ em, có thể cần hỗ trợ thêm cho các công việc như vận chuyển, nấu ăn và chăm sóc trẻ. Nhân viên y tế xã hội có thể giúp kết nối các gia đình với các nguồn lực cộng đồng để đáp ứng những nhu cầu này.

Tóm lại, chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư là một cách tiếp cận toàn diện nhằm giải quyết các khía cạnh chăm sóc về thể chất, cảm xúc và xã hội. Qua đó, chăm sóc giảm nhẹ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân và gia đình họ, đảm bảo họ nhận được sự chăm sóc tận tình và hiệu quả trong suốt hành trình chống lại ung thư của mình.

Xem thêm: Hỗ trợ chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh nặng