Cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch nguy hiểm như thế nào?

Xơ vữa động mạch là tình trạng xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Tuy nhiên, nghiêm trọng nhất là khi xơ vữa xảy ra gây tắc nghẽn hoạt động tuần hoàn máu, làm gián đoạn sự cung cấp máu cho tim và não. Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này đó là nồng độ cholesterol cao. Để hiểu rõ hơn cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch nguy hiểm như thế nào, mời bạn theo dõi bài viết sau.

Xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch (Atherosclerosis) là tình trạng các mảnh xơ vữa tích tụ bên trong thành động mạch. Theo thời gian, sự tích tụ này có thể dẫn đến sự thu hẹp động mạch, giảm lưu lượng máu cung cấp đến các cơ quan trong cơ thể.

Hơn thế nữa, xơ vữa động mạch còn là tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc tái biến mạch máu não gây nguy hiểm cho tính mạng người bệnh. Xơ vữa động mạch có thể được hình thành và ảnh hưởng đến hầu hết các động mạch của cơ thể như động mạch ở não, tim, cánh tay, chân, thận, mạc treo… Các chất béo, cholesterol, canxi và một số chất khác được tìm thấy trong máu là yếu tố tạo thành các mảnh xơ vữa.

Cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch

Cholesterol là chất béo được tìm thấy trong máu. Thông thường, gan sẽ là cơ quan tạo ra nó và một phần sẽ được hấp thu từ thức ăn. Không phải tất cả các cholesterol đều xấu, một số loại cholesterol tốt cho cơ thể có tên là HDL (High-density lipoprotein), còn loại cholesterol xấu có tên là LDL (Low-density lipoprotein) có nguy cơ gây ra nhiều điều bất lợi đối với cơ thể. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều cholesterol xấu có thể dẫn đến những tổn thương nhất định, đặc biệt là khi tích tụ bên trong lòng các động mạch của cơ thể.

Quá trình hình thành các mảng xơ vữa xảy ra khi động mạch có sự tổn thương do viêm, dị ứng, miễn dịch, chấn thương, di truyền… Khi đó, cholesterol sẽ tập trung tại vị trí bị tổn thương, các tế bào tiểu cầu, hồng cầu, bạch cầu và sự lắng đọng canxi sẽ tạo thành lớp màng bao bọc mảng xơ vữa này. Các mảng bám sẽ tiếp tục phát triển bên trong lòng mạch, làm hẹp dần lòng mạch và hạn chế dòng máu.

Tuy nhiên, các mảng bám này không ổn định, một số tế bào tiểu cầu và tế bào khác đến để tiêu thụ các mảng bám sẽ giải phóng enzyme hòa tan một số mô, khiến cho các mảng bám này không tích tụ được với nhau và điều này sẽ khiến các mảng bám vỡ ra. 

Khi lớp màng bọc này bị nứt ra sẽ kích hoạt quá trình đông máu để tạo thành cục máu đông. Chính cục máu đông này sẽ gây ra tình trạng thiếu máu cấp tính tại vị trí bị tắc mạch. Một số tình trạng do cục máu đông gây nên như thuyên tắc động mạch vành gây nhồi máu cơ tim cấp, tắc động mạch não gây đột quỵ thiếu máu cục bộ hay thuyên tắc ở động mạch chi có thể gây hoại tử chi dưới…

Nguyên nhân dẫn đến nồng độ cholesterol cao

Cholesterol trong máu được tạo ra từ nhiều nguồn như thực phẩm, cơ thể tự sản xuất. Chính vì thế, có nhiều nguyên nhân khiến cho nồng độ này cao:

Di truyền

Những người có tiền sử gia đình mắc cholesterol máu cao có nguy cơ bị bệnh cao hơn những người bình thường khác. Người ta cho rằng yếu tố di truyền có thể là nguyên nhân dẫn đến nồng độ cholesterol cao là bởi một số gen điều hòa cholesterol và chất béo có thể đã gặp vấn đề và di truyền qua thế hệ tiếp theo. Trong trường hợp này, không thể phòng ngừa được cholesterol tăng cao nhưng vẫn có thể kiểm soát tình trạng này để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Chế độ dinh dưỡng

Hầu hết các trường hợp cholesterol máu cao đều do chế độ dinh dưỡng không lành mạnh. Việc thường xuyên sử dụng các thực phẩm chứa nhiều chất béo như thịt đỏ, bơ, kem, sữa, phô mai, bánh ngọt, gan, nội tạng… sẽ nạp một lượng lớn cholesterol xấu vào cơ thể, góp phần hình thành các mảng xơ vữa.

Thói quen sinh hoạt

Việc sử dụng thuốc lá không chỉ gây ảnh hưởng đến phổi mà nó còn làm giảm lượng cholesterol tốt trong máu. Điều này sẽ khiến mấy cân bằng cholesterol trong cơ thể, tăng nguy cơ gây ra các biến chứng mạch máu. Hay thói quen uống nhiều bia rượu sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan, làm gia tăng lượng cholesterol trong máu. 

Ngoài ra, việc lười vận động, ngồi hoặc nằm quá nhiều cũng thúc đẩy quá trình hình thành các mảng xơ vữa. Việc vận động cơ thể sẽ giúp tiêu hao bớt năng lượng dư thừa, loại bỏ những chất béo xấu ra khỏi cơ thể.

Một số thuốc điều trị

Việc sử dụng một số loại thuốc trong thời gian dài có thể cũng là nguyên nhân làm tăng cholesterol trong máu như thuốc đái tháo đường, thuốc điều trị suy giáp…

Tóm lại, cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch nguy hiểm như thế nào? Cholesterol sẽ tích tụ dần trong lòng mạch, theo thời gian các mảng xơ vữa lớn lên ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu. Khi hiện tượng mảng xơ vữa vỡ ra sẽ hình thành cục máu đông gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng. Để bảo vệ sức khoẻ của mình, tốt nhất bạn nên xây dựng lại lối sống, thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng khoa học, đặc biệt nên khám sức khỏe tổng quát định kỳ để theo dõi các giá trị chức năng của cơ thể.