Đi ngoài không thành khuôn là gì? Nguyên nhân và biện pháp xử trí

Đại tiện hàng ngày là cách thức giúp loại bỏ độc tố và cặn bã ra khỏi cơ thể. Do đó, không nên xem thường tình trạng đại tiện không thành khuôn trong thời gian dài. Vậy, nguyên nhân đi ngoài không thành khuôn là gì, chúng ta hãy cùng khám phá nguyên nhân thông qua bài viết được chia sẻ dưới đây.

Đi ngoài không thành khuôn là gì?

Đây là một biểu hiện phản ánh cấu trúc phân bị thay đổi, trở nên lỏng và nát. Tình trạng này có thể xuất hiện ở nhiều nhóm tuổi, từ người cao tuổi, thanh niên cho đến trẻ em.

Nguyên nhân đi ngoài không thành khuôn là do đâu?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đi ngoài không thành khuôn, trong số đó phải kể đến:

Nguyên nhân cấp tính

Ngộ độc thực phẩm hoặc nhiễm trùng đường ruột: Sự hiện diện của ký sinh trùng hoặc vi khuẩn có thể gây ra độc tố trong dạ dày, dẫn đến hiện tượng đi ngoài phân lỏng, có kèm theo chất nhầy và máu. Ví dụ phổ biến nhất là nhiễm vi khuẩn đường ruột, gây tiêu chảy cấp và đi ngoài không thành khuôn

Chế độ sinh hoạt không hợp lý: Để cho dạ dày quá đói hoặc ăn quá no dễ khiến dạ dày bị tổn thương và rối loạn tiêu hóa.

Thay đổi giấc ngủ: Hệ tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng bởi giấc ngủ, ngủ không đủ hoặc ngủ muộn cũng là nguyên nhân đi ngoài không thành khuôn.

Khả năng hấp thu và dung nạp: Thiếu hụt một số enzyme cần thiết để phân giải các chất, khiến cho cơ thể không dung nạp được. Ví dụ, thiếu enzyme phân giải sorbitol có thể dẫn đến tiêu chảy phân lỏng không thành khuôn.

Sử dụng kháng sinh: Một số loại thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị các bệnh lý có thể gây ra tình trạng đi ngoài không thành khuôn. Trong trường hợp này, khi ngưng sử dụng kháng sinh, tình trạng đi ngoài không thành khuôn có thể chấm dứt.

Nguyên nhân mạn tính

Nguyên nhân khiến một số người gặp phải tình trạng đi ngoài không thành khuôn trong thời gian dài và tần suất nhiều, bao gồm:

Viêm đại tràng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến việc đi ngoài không thành khuôn. Người bị viêm đại tràng thường đi ngoài phân lỏng, nát, thường xuyên đi ngoài sau khi ngủ dậy và sau bữa ăn khoảng 30 - 40 phút. Đặc biệt, khi sử dụng chất kích thích như bia, rượu, cà phê có thể làm tăng tần suất đại tiện. Điều trị viêm đại tràng sớm là cần thiết để ngăn ngừa sự biến chứng và bảo vệ sức khỏe.

Hội chứng ruột kích thích: Tăng nhu động ruột, gây co thắt bất thường và rối loạn chức năng đại tràng. Kết quả của tình trạng này là đi ngoài không thành khuôn. Khác với viêm đại tràng, những người bị hội chứng ruột kích thích thường đi ngoài phân lỏng nát sau khi ăn, thường là sau khoảng 10 - 15 phút hoặc ngay sau bữa ăn. Triệu chứng của bệnh này ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày và công việc của người bệnh.

Bệnh cường giáp: Bệnh cường giáp cũng có thể dẫn đến tình trạng đi ngoài không thành khuôn, do tạo ra nhiều hormone quá mức gây cản trở chức năng cơ thể. Những người mắc bệnh này thường có tâm trạng không ổn định và hay đi ngoài phân lỏng không thành khuôn.

Triệu chứng đi ngoài không thành khuôn

Để nhận biết tình trạng này, bạn có thể dựa vào những biểu hiện sau đây:

• Đau bụng;
• Phân mềm, phân sống;
• Tăng tần suất đi ngoài trong ngày;
• Phân có mùi chua, mùi tanh hoặc có bọt khi đi ngoài.

Biện pháp xử trí khi đi ngoài không thành khuôn

Có thể thấy rằng chứng đi ngoài không thành khuôn xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Có những trường hợp xuất phát từ tác động bên ngoài, dễ chấm dứt và không gây hại cho sức khỏe, trong khi ngược lại, có những trường hợp xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý, có thể gây hại cho sức khỏe.

Vì vậy, để điều trị chứng đi ngoài không thành khuôn hiệu quả, người bệnh cần phải xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này. Để thực hiện điều này, tốt nhất là người bệnh nên thăm khám chuyên khoa và thực hiện các kiểm tra cần thiết để có lời chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, hầu hết các trường hợp chứng đi ngoài không thành khuôn do nguyên nhân bệnh lý có thể được điều trị bằng thuốc.

Ngoài việc tuân thủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cần điều chỉnh cách sống, bởi vì điều này cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng đại tiện không thành khuôn nói trên. Để thực hiện điều này, người bệnh cần tập trung vào các điểm sau đây:

• Duy trì chế độ làm việc, nghỉ ngơi đều đặn, kết hợp với việc ăn uống và tập luyện một cách khoa học.

• Nếu gặp vấn đề về tiêu hóa, có thể áp dụng các động tác mát-xa bụng để cải thiện tuần hoàn máu đồng thời cân bằng nhu động của đại tràng, giúp ngăn ngừa rối loạn cơ co bóp đại tràng.
• Hạn chế thực phẩm cứng và các món ăn khó tiêu, ví dụ như thực phẩm cay, thực phẩm chiên xào, ngũ cốc nguyên hạt, hoặc các loại thực phẩm có tính hàn cao như hải sản.
• Tránh căng thẳng và áp lực tinh thần, thay vào đó, nên tạo cho mình một tâm trạng lạc quan, vui vẻ và thoải mái. Điều này có thể giúp ngăn ngừa sự xuất hiện và sự tiến triển của các triệu chứng liên quan đến đại tràng co thắt.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích.

Bạn không cần quá lo lắng khi đi ngoài không thành khuôn xuất hiện tạm thời. Tuy nhiên, nếu nó kéo dài và kèm theo các triệu chứng khó chịu khác thì cần phải thận trọng. Bởi đây có thể là biểu hiện của các bệnh lý như nhiễm trùng đường ruột, hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng hoặc bệnh cường giáp. Chính vì thế, tìm hiểu nguyên nhân cụ thể đằng sau việc đi ngoài không thành khuôn là điều rất quan trọng.