Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì? Gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không?

Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý gan phổ biến và được chia thành các độ nhiễm mỡ khác nhau dựa trên mức độ tích tụ mỡ trong gan. Gan nhiễm mỡ độ 1, còn được gọi là nhiễm mỡ gan nhẹ, là một tình trạng nơi mỡ tích tụ trong gan ở mức độ đầu tiên và thường không gây ra tổn thương nghiêm trọng cho gan.

Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì?

Gan nhiễm mỡ độ 1 là một tình trạng khi mỡ tích tụ trong các tế bào gan, gây ra một số biến đổi nhất định trong cấu trúc và chức năng của gan. Cấp độ 1 chỉ ra mức độ nhẹ nhất của bệnh và thường được xếp vào phạm vi bình thường. Trạng thái này có thể xảy ra khi mỡ trong gan chiếm từ 5% đến 10% trọng lượng gan.

Gan nhiễm mỡ (hay còn gọi là bệnh nhiễm mỡ gan không cồn, NAFLD) xảy ra khi có sự tích tụ mỡ trong gan mà không phải do tiêu thụ cồn quá mức. 

Do lượng mỡ tích tụ ít ở giai đoạn này, chưa ảnh hưởng tới chức năng gan nên triệu chứng thường không rõ ràng và khó nhận biết. Các triệu chứng của gan nhiễm mỡ độ 1 có thể xuất hiện như: Mệt mỏi, đau vùng gan, có thể sờ thấy gan to. Trường hợp bệnh tiến triển ở mức độ nặng hơn có thể xuất hiện triệu chứng rõ ràng hơn như: Sụt cân, chán ăn, vàng da, vàng mắt hoặc bụng sưng to bất thường,...

Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ:

• Uống nhiều rượu;
• Tăng mỡ máu;
• Thừa cân, béo phì;
• Béo bụng: Vòng bụng > 80cm đối với nữ, > 90cm đối với nam;
• Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2;
• Người cao tuổi.

Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ độ 1

Tất cả các loại gan nhiễm mỡ đều có chung một nguyên nhân cơ bản, đó là tích tụ mỡ trong tế bào gan. Dưới đây là một số thông tin chi tiết hơn về nguyên nhân và cơ chế phát triển của gan nhiễm mỡ độ 1:

Kháng-insulin và rối loạn chuyển hóa

Một trong những nguyên nhân chính của gan nhiễm mỡ độ 1 là kháng-insulin, tức là sự không đáp ứng đúng với hoạt động của hormone insulin. Kháng-insulin thường xảy ra ở những người có béo phì, đặc biệt là béo phì bụng, và liên quan đến sự suy giảm khả năng cơ thể sử dụng insulin để điều chỉnh mức đường trong máu. Điều này dẫn đến việc tăng sản xuất insulin và mức đường trong máu tăng cao. Mức đường cao trong máu có thể kích thích quá trình tích tụ mỡ trong gan.

Sự suy giảm chuyển hóa chất béo

Gan nhiễm mỡ độ 1 thường liên quan đến sự suy giảm khả năng gan chuyển hóa và xử lý chất béo. Gan bị ảnh hưởng bởi kháng-insulin, các tác động vi khuẩn, tổn thương viêm nhiễm và chất độc, dẫn đến sự suy giảm chức năng chuyển hóa chất béo. Khi gan không thể hiệu quả chuyển hóa và xử lý chất béo, chất béo tích tụ trong gan dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Lạm dụng rượu bia

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý nguy hiểm, trong đó có gan nhiễm mỡ. Việc lạm dụng rượu bia có nguy cơ khiến cho gan bị tổn thương, dần dần trở thành thành viêm, nhiễm mỡ hoặc xơ gan. Khi người bệnh uống rượu bia sẽ làm tăng khả năng tiêu hủy lipid ở các mô ngoại biên. Đồng thời, thành phần acid béo tự do từ mô mỡ đến lá gan cũng tăng lên, kéo theo sự tích lũy triglyceride tại gan.

Trong vùng xoang gan có chứa một cơ quan gọi là đại thực bào Kupffer. Điều đáng nói là chất cồn trong rượu bia sẽ kích hoạt tế bào này và làm chậm quá trình oxy hóa các chất béo. Cũng chính vì thế mà lượng chất béo trong gan ngày một tích lũy và khó ly giải, gây lo ngại về tình trạng mỡ hóa tế bào gan.

Tác động viêm nhiễm và oxy hóa

Mỡ tích tụ trong gan có thể gây viêm nhiễm và gây tổn thương tế bào gan. Quá trình viêm nhiễm và oxy hóa có thể góp phần vào tiến triển của gan nhiễm mỡ và làm suy giảm chức năng gan. Viêm nhiễm có thể gây tổn thương cho tế bào gan và kích thích sự sản xuất mạnh mẽ của các chất hoá học viêm nhiễm.

Yếu tố di truyền

Có yếu tố di truyền trong gan nhiễm mỡ độ 1. Nếu có người thân trong gia đình bị gan nhiễm mỡ hoặc các vấn đề liên quan đến chức năng gan, bạn có nguy cơ cao hơn để phát triển bệnh.

Rối loạn chuyển hóa

Các rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, tiểu đường gestational, mức độ cao của insulin, chứng bệnh tăng lipid máu và kháng insulin đóng góp vào sự phát triển gan nhiễm mỡ độ 1. Các rối loạn này có thể tác động đến quá trình chuyển hóa mỡ và đường trong cơ thể.

Các yếu tố khác

Các yếu tố như tuổi, giới tính (nam giới có nguy cơ cao hơn), chứng bệnh nội tiết khác và một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của gan nhiễm mỡ độ 1.

Làm thế nào để nhận biết triệu chứng gan nhiễm mỡ độ 1

Rất khó để xác định gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không bởi các dấu hiệu bệnh trong giai đoạn này thường không rõ ràng. Đây cũng là lý do mà nhiều bệnh nhân không ý thức được bản thân đang ở cấp độ nào của bệnh. Mặc dù vậy, bạn có thể tham khảo một số dấu hiệu dưới đây nhằm dự đoán khả năng mắc gan nhiễm mỡ độ 1:

• Cơ thể xuất hiện cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Ăn uống không ngon miệng, khó tiêu, khi ăn thường rất nhanh no và đầy bụng.
• Cảm thấy đau nhẹ và sốt nhẹ, bệnh nhân thường xuyên khó chịu ở vùng hạ sườn phải.
• Màu da và mắt gần như vàng đi do sự gia tăng nồng độ bilirubin ở trong máu.

Theo thống kê, người cao tuổi và người bị thừa cân là những đối tượng có tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ cao. Cùng với đó, thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá hay đồ ăn nhanh cũng làm gia tăng số lượng người bị gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, bạn vẫn nên đến các cơ sở y tế để được kiểm tra kỹ càng và biết chính xác tình trạng của lá gan.

Gan nhiễm mỡ độ 1 là nặng hay nhẹ

Gan nhiễm mỡ độ 1 được chia thành hai mức độ nặng và nhẹ dựa trên mức độ tích tụ mỡ trong gan và mức độ tác động lên cấu trúc và chức năng của gan.

Gan nhiễm mỡ độ 1 nhẹ (mild) thường chỉ có một lượng mỡ nhỏ tích tụ trong gan và không gây ra các biến đổi đáng kể trong cấu trúc và chức năng của gan. Tình trạng này thường không gây triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện trong quá trình kiểm tra y tế hoặc xét nghiệm rutin.

Gan nhiễm mỡ độ 1 nặng (moderate to severe) là khi mức độ tích tụ mỡ trong gan tăng lên và có tác động đáng kể đến cấu trúc và chức năng của gan. Trong trường hợp này, mỡ tích tụ trong gan có thể gây viêm nhiễm và làm suy giảm khả năng gan thực hiện chức năng chống vi khuẩn, chuyển hóa chất béo và chất độc. Gan nhiễm mỡ độ 1 nặng có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, đau và phình bụng, và có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh lý gan nghiêm trọng hơn như viêm gan, xơ gan và ung thư gan.

Việc đánh giá mức độ nặng nhẹ của gan nhiễm mỡ độ 1 thường dựa vào các xét nghiệm huyết thanh, siêu âm, hoặc có thể cần tới việc lấy mẫu mô gan để xác định chính xác mức độ nhiễm mỡ và tác động lên gan. Nếu bạn có nghi ngờ về gan nhiễm mỡ hoặc muốn biết rõ hơn về tình trạng của mình, tốt nhất là tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ để được đánh giá và điều trị phù hợp.

Gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không

Nhiều người rơi vào tâm thế chủ quan khi nhắc đến vấn đề gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không. Họ cho rằng lượng mỡ tích tụ ở giai đoạn khởi điểm không quá lớn nên gan vẫn có thể hoạt động bình thường. Gan nhiễm mỡ độ 1 đúng là chưa tác động quá lớn tới chức năng gan, nhưng không vì thế mà coi nhẹ bệnh lý này.

Ở cấp độ 1 của gan nhiễm mỡ, tốc độ phát triển bệnh sẽ diễn ra rất nhanh nếu bệnh nhân không được chữa trị kịp thời. Điều đáng nói là bệnh lý chuyển biến lên các cấp độ cao hơn nhưng không để lại bất kỳ cảnh báo nào. Cho đến khi bệnh nhân cảm nhận rõ được những phản ứng bất thường thì gan nhiễm mỡ đã tiến đến giai đoạn nguy hiểm.

Kể cả khi biểu hiện bệnh đã trở nên rõ ràng ở các cấp độ cao hơn, nhiều người vẫn không đề cao cảnh giác. Lý do là bởi các biểu hiện này thường bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác nhau. Ngoài ra, lối sống bị đóng khung với nhiều thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh sẽ lại càng làm cho bệnh tình xấu đi.

Gan nhiễm mỡ độ 1 có chữa khỏi không

Câu trả lời là có thể chữa khỏi gan nhiễm mỡ độ 1 nếu bạn thực hiện các biện pháp điều trị và thay đổi lối sống phù hợp. Điều quan trọng là nhận ra rằng gan nhiễm mỡ độ 1 thường liên quan đến lối sống không lành mạnh và yếu tố nguy cơ khác nhau, do đó, việc điều chỉnh lối sống là yếu tố quan trọng trong quá trình điều trị.

Nếu bạn tuân thủ chặt chẽ các biện pháp phòng tránh và điều trị, gan nhiễm mỡ độ 1 có thể được cải thiện hoặc chữa khỏi. Tuy nhiên, việc chữa khỏi hoàn toàn có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ gan nhiễm mỡ ban đầu, đáp ứng của cơ thể và sự tuân thủ lâu dài của bạn đối với sự thay đổi lối sống.

Cách điều trị gan nhiễm mỡ độ 1

Hiện tại có một số cách điều trị gan nhiễm mỡ độ 1. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và khuyến nghị của bác sĩ, cách điều trị có thể khác nhau từng người. Dưới đây là một số cách điều trị phổ biến cho gan nhiễm mỡ độ 1:

Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

Điều chỉnh lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong điều trị gan nhiễm mỡ độ 1. Hãy tìm cách giảm cân nếu cần thiết, tăng cường hoạt động thể chất, ăn một chế độ ăn giàu chất xơ và chất dinh dưỡng và hạn chế tiêu thụ chất béo, đường và các loại thực phẩm không lành mạnh.

Xem thêm: Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ độ 1: Ăn gì, kiêng gì?

Tập thể dục đều đặn

Bạn nên thực hiện hoạt động thể chất ít nhất 150 phút mỗi tuần. Đi bộ nhanh, chạy, bơi, đạp xe hoặc tham gia các lớp thể dục lành mạnh có thể giúp giảm mỡ trong gan và cải thiện sức khỏe tim mạch. Kết hợp điều trị các yếu tố nguy cơ khác.

Nếu bạn mắc phải các bệnh khác như tiểu đường, cao huyết áp hoặc cholesterol cao, việc điều trị và kiểm soát những yếu tố này có thể hỗ trợ quá trình điều trị gan nhiễm mỡ.

Điều trị bằng thuốc

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc để điều trị gan nhiễm mỡ độ 1. Điều này bao gồm việc sử dụng thuốc để giảm mỡ trong gan hoặc điều chỉnh chức năng gan.

Theo dõi và tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ

Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ và tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc đóng vai trò quan trọng. Hãy đến các cuộc hẹn kiểm tra định kỳ để theo dõi tiến triển và điều chỉnh điều trị khi cần thiết.

Dù thực hiện phương pháp nào thì bạn cũng nên thảo luận với bác sĩ của bạn để được tư vấn về phương pháp điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của bạn.

Mặc dù chỉ là mức độ nhẹ nhưng gan nhiễm mỡ cấp độ 1 có thể tiến triển thành các cấp độ nghiêm trọng hơn, gây ra viêm nhiễm gan, xơ gan và suy giảm chức năng gan. Đồng thời, bệnh cũng có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác như tiểu đường, bệnh tim mạch và béo phì. Vì vậy, bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1 cần được phát hiện và điều trị sớm, kịp thời để tránh bệnh tiến triển nặng ảnh hưởng tới sức khỏe và tính mạng.

Xem thêm: 

• Bị gan nhiễm mỡ uống gì hết, tốt cho sức khoẻ
• Bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 có nguy hiểm không?

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Tổng hợp