HbA1c là gì? Giải mã chỉ số HbA1c trong phòng ngừa và điều trị tiểu đường

Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường, việc đo lường chỉ số bệnh tiểu đường hàng tháng là điều quan trọng không thể bỏ qua. Bởi vậy, chỉ số HbA1c đã trở nên rất đỗi quen thuộc. Tuy nhiên, với những người chưa từng mắc căn bệnh này, không phải ai cũng biết đến chỉ số HbA1c. Chỉ số HbA1c là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về nội dung này qua bài viết dưới đây nhé! 

Chỉ số HbA1c là gì? 

HbA1c là tên gọi của một loại hemoglobin, là sự kết hợp giữa hemoglobin và đường glucose. Chỉ số này đại diện cho sự gắn kết Hb hồng cầu. Nguyên nhân là do HbA1c chiếm đến 80% hồng cầu của con người. Nó có vai trò vận chuyển oxy và glucose đi khắp cơ thể. 

Chỉ cần nhìn vào chỉ số HbA1c, bác sĩ cũng có thể nhận biết được trong thời gian vừa qua, chế độ dinh dưỡng, tập luyện và các thói quen của bạn có lành mạnh hay không. Điều này có được là do nó thể hiện trên chỉ số HbA1c, tức là khả năng kiểm soát đường huyết của người bệnh. 

HbA1c là gì? Đây là chỉ số đo lượng đường huyết quan trọng trong cơ thể con người 

Đánh giá chỉ số HbA1c như thế nào? 

Kết quả xét nghiệm HbA1c cho bác sĩ biết về lượng đường huyết của bệnh nhân thay đổi như thế nào so với 2 - 3 tháng trước. Điều này giúp bác sĩ đưa ra mục tiêu điều trị, thay đổi phương pháp chữa trị và lời khuyên dành cho bệnh nhân. Một số mốc chỉ số HbA1c mà bạn cần biết là: 

• Dưới 5.7%: Đường huyết ở mức bình thường. 
• Từ 5.7% - 6,4%: Bạn đang ở giai đoạn tiền tiểu đường. 
• Từ 6.5% trở lên: Bạn đã mắc phải căn bệnh đái tháo đường. 

Kết quả này biểu thị sự tồn dư của lượng đường có trong máu. Nếu chỉ số HbA1c của bạn nằm ở vùng tiền đái tháo đường, bạn có thể làm chậm khả năng tiến triển của bản thân bằng cách thay đổi những thói quen hàng ngày. Chỉ số HbA1c cũng phần nào cảnh báo về nguy cơ mắc phải các biến chứng của bệnh đái tháo đường như: Phù hoàng điểm, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, đột quỵ, bệnh tim mạch,... 

Nếu đã mắc phải bệnh đái tháo đường, bạn cần duy trì mức HbA1c là 7%. Với những người không tuân thủ liệu pháp điều trị bệnh trong thời gian dài, chỉ số HbA1c có thể đạt mức 8%. Chỉ số HbA1c càng cao thì khả năng mắc biến chứng do bệnh càng lớn. 

Chỉ số HbA1c giúp bạn phòng ngừa và điều trị đái tháo đường

Khi nào nên thực hiện xét nghiệm HbA1c? 

Thông thường, xét nghiệm HbA1c chỉ được thực hiện ở những người có nhu cầu tầm soát bệnh đái tháo đường. Ngoài ra, những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân xét nghiệm HbA1c định kỳ. Cụ thể: 

• Nếu bị tiền đái tháo đường, bạn nên xét nghiệm HbA1c 1 lần/năm.
• Nếu bị tiểu đường tuýp 1, bạn nên xét nghiệm HbA1c 3 - 4 lần/năm. 
• Nếu bị tiểu đường tuýp 2, bạn nên kiểm tra HbA1c 2- 4 lần/năm. 
• Với những người có chỉ số HbA1c tăng cao đột biến, bệnh nhân rất có thể sẽ phải kiểm tra thường xuyên hơn để bác sĩ theo dõi sát sao kết quả điều trị và thử nghiệm thuốc mới. 

Các trường hợp chỉ số HbA1c bất thường 

Bên cạnh những mốc đo lường HbA1c kể trên, cơ thể người bệnh cũng xuất hiện các chỉ số HbA1c bất thường. Chúng tôi đã tổng hợp lại một số nguyên nhân khiến chỉ số HbA1c trong cơ thể bạn tăng lên hoặc giảm đi bất thường, đó là: 

Chỉ số HbA1c tăng 

Một số yếu tố khiến HbA1c tăng lên đột biến có thể kể đến như: 

• Người bệnh vừa ốm dậy, hệ miễn dịch còn yếu. 
• Người bệnh vừa thay đổi thuốc điều trị đái tháo đường, hoặc dùng những loại thuốc có chứa steroid. 
• Chế độ dinh dưỡng thiếu lành mạnh (nhiều đồ dầu mỡ, chiên rán, nhiều tinh bột, nhiều đường,...), lạm dụng chất kích thích và ít vận động.
• Người bệnh bị stress, căng thẳng, trầm cảm kéo dài.
• Người bệnh tiếp xúc với hóa chất trong thời gian dài dẫn đến bệnh ngộ độc chì, hoặc mắc các bệnh mãn tính. 

Ăn đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ cũng là nguyên nhân khiến chỉ số HbA1c tăng 

Chỉ số HbA1c giảm 

Chỉ số HbA1c có thể giảm đột ngột trong những trường hợp sau: 

• Người bệnh bị thiếu máu mãn tính. 
• Người bệnh mắc các bệnh hiếm gặp như: Thiếu máu tán huyết, hồng cầu hình liềm,... khiến cho thời gian sống của hồng cầu ngày lại. 
• Sau khi truyền máu, bệnh nhân sử dụng một lượng lớn vitamin C, vitamin E,... 

Làm gì để ổn định chỉ số HbA1c? 

Trên thực tế, có rất nhiều cách để bạn kiểm soát chỉ số HbA1c của cơ thể. Những phương pháp này vô cùng đơn giản mà bạn có thể thực hiện ngay tại nhà: 

• Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Sử dụng thêm các vị thuốc dân gian, các loại thảo dược,... nhưng phải có sự đồng ý của bác sĩ. 
• Xây dựng chế độ ăn uống nhiều rau xanh, ít thịt đỏ, ít đường và tinh bột, hạn chế sử dụng chất kích thích.
• Thường xuyên tập luyện thể dục hàng ngày. 

Để duy trì chỉ số HbA1c ổn định, bạn nên xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh 

Tóm lại, chỉ số HbA1c là gì? HbA1c có mặt trong hồng cầu của con người và đóng vai trò quan trọng trong điều hòa đường huyết. Vì vậy, bạn nên xét nghiệm HbA1c để kiểm tra sức khỏe định kỳ và thiết lập lối sống lành mạnh nhé!