Hỗ trợ chăm sóc bệnh nhân đột quỵ giúp tránh biến chứng bệnh nguy hiểm mà bạn nên biết

Để đảm bảo quá trình phục hồi tốt nhất, quá trình chăm sóc bệnh nhân đột quỵ cần được thực hiện đúng, trong môi trường thuận tiện với sự giúp đỡ, phối hợp của người nhà, bác sĩ cùng các nhân viên y tế. Mục tiêu của quá trình hồi phục đó là đưa bệnh nhân trở lại cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, đây là một quá trình dài, cần tuân thủ nhiều quy tắc và kiên trì của người thân cũng như bệnh nhân.

Tổng quan về bệnh lý đột quỵ não

Đột quỵ não là một tình trạng y tế nguy hiểm, thường dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí kịp thời. Đột quỵ xảy ra khi một phần của não bị thiếu oxy do ngừng tuần hoàn máu.

Tế bào não rất nhạy cảm với sự thiếu oxy, chúng có thể chết chỉ sau vài phút mà không nhận được máu cung cấp. Mỗi phút trôi qua, gần 2 triệu tế bào não có thể chết. Điều này có nghĩa rằng thời gian là một yếu tố quyết định quan trọng về mức độ tổn thương não do đột quỵ.

Người bệnh bị đột quỵ não dễ gặp các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm liệt, hôn mê, thậm chí tử vong. Đột quỵ có thể gây tàn phế vĩnh viễn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội.

Điều trị đột quỵ yêu cầu sự can thiệp nhanh chóng và hiệu quả để tái tưới máu cho não. Thời gian rất quan trọng, nếu người bệnh nhận được điều trị càng sớm càng tốt, cơ hội phục hồi, tránh được biến chứng nghiêm trọng cao hơn.

Biến chứng đột quỵ não cần lưu tâm

Dưới đây là một số biến chứng đột quỵ não thường gặp gây suy giảm chất lượng cuộc sống bệnh nhân, cụ thể:

• Rối loạn vận động: Đột quỵ có thể gây rối loạn vận động, làm cho cơ thể yếu đi hoặc liệt. Các cơ bị ảnh hưởng làm hạn chế khả năng di chuyển của người bệnh, đôi khi gây mất khả năng sử dụng một nửa cơ thể.
• Rối loạn nhận thức và tư duy: Đột quỵ có thể gây rối loạn nhận thức, giảm trí nhớ và tư duy.
• Rối loạn cơ tròn: Đột quỵ có thể gây rối loạn cơ tròn, khi người bệnh không thể kiểm soát việc đi đại, tiểu tiện.
• Rối loạn ngôn ngữ: Đây là một biến chứng phổ biến của đột quỵ. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt và hiểu ngôn ngữ, dễ nói lắp, nói ngọng, đôi khi không thể diễn đạt suy nghĩ bằng lời.
• Rối loạn thị giác: Một số trường hợp đột quỵ có thể gây ra suy giảm thị lực nhưng điều này thường ít phổ biến hơn so với các biến chứng khác.
• Rối loạn cảm giác: Đột quỵ cũng thường gây rối loạn cảm giác, bao gồm đau, tê, ngứa ran, nóng rát trong một phần cơ thể bị ảnh hưởng. Đôi khi người bệnh không thể cảm nhận một phần cơ thể.
• Mất ngủ hoặc ngủ nhiều bất thường: Rối loạn giấc ngủ thường xuyên xảy ra sau đột quỵ, khi đó người bệnh có thể bị mất ngủ hoặc ngủ nhiều không kiểm soát.
• Khó nuốt thức ăn: Rối loạn nuốt thường xuyên xảy ra sau đột quỵ. Trong một số trường hợp, thức ăn dễ đi vào phổi, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng phổi.

Cách chăm sóc bệnh nhân đột quỵ

Quá trình chăm sóc bệnh nhân đột quỵ rất quan trọng trong khi điều trị bệnh. Quy trình này cần sự phối hợp chặt chẽ giữa người nhà, nhân viên y tế và bệnh nhân. Bởi vậy, người thân cần nắm rõ những lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân đột quỵ.

Ngăn ngừa biến chứng hô hấp

Ngăn ngừa biến chứng hô hấp là một phần không thể thiếu của quá trình chăm sóc bệnh nhân đột quỵ. Dưới đây là một số lưu ý cơ bản để đảm bảo an toàn cũng như sức khỏe của bệnh nhân, cụ thể:

• Chuyển động và thay đổi tư thế thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ viêm phổi.
• Khi thực hiện trị liệu, chú trọng đến tư thế của bệnh nhân. Không nên khuyến khích bệnh nhân nằm ngửa, vì tư thế này có thể ảnh hưởng đến sự lưu thông của không khí, gây nguy cơ nhiễm trùng phổi.
• Các bệnh nhân đột quỵ nên được khuyến khích thực hiện các bài tập hít thở sâu thường xuyên. Hít thở sâu giúp giữ cho phổi khỏe mạnh, đảm bảo sự cải thiện lưu thông không khí.
• Nếu bệnh nhân đã ổn định tình trạng nội khoa có thể được khuyến khích thực hiện các bài tập vận động di chuyển dưới sự giám sát của nhân viên y tế.

Trị liệu đúng tư thế

Việc duy trì tư thế trị liệu đúng cho bệnh nhân đột quỵ não giúp người bệnh nhanh hồi phục, chữa trị hiệu quả cũng như giảm nguy cơ biến chứng. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần tuân thủ trong quá trình trị liệu, bao gồm:

• Đặt bệnh nhân ở tư thế thoải mái, giúp người bệnh kiểm soát lực cơ xương.
• Bệnh nhân đột quỵ thường gặp khó khăn trong việc nhận biết không gian xung quanh. Điều này có thể làm cho việc duy trì tư thế đúng trở nên khó khăn. Hãy đảm bảo rằng không gian quanh bệnh nhân an toàn, không có vật cản, đồng thời giúp họ nhận biết không gian trong phòng.
• Bệnh nhân đột quỵ thường cần thay đổi tư thế thường xuyên để tránh áp lực lên các vùng cơ xương. Hãy tạo lịch trình để thay đổi tư thế và lăn trở mỗi 2 giờ hoặc theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Điều này giúp giảm nguy cơ loét da, cải thiện lưu thông máu, duy trì sự thoải mái.

Hỗ trợ vận động cho người bệnh

Dưới đây là một số cách để bạn có thể giúp bệnh nhân vận động hiệu quả sau khi đã kiểm soát ổn định các yếu tố bệnh nội khoa, cụ thể:

• Khi bệnh nhân mới bắt đầu phục hồi sau đột quỵ, việc lăn trở mình trên giường là một bước làm đơn giản, hiệu quả. Hãy giúp người bệnh thực hiện động tác này an toàn.
• Ngồi dậy trên giường cũng là một cách để bệnh nhân bắt đầu làm quen với việc vận động. Điều này giúp người bệnh cải thiện khả năng cân bằng cũng như cường độ co cơ.
• Chuyển tư thế từ nằm sang ngồi là một bước tiến trong việc tái co cơ cũng như luyện tập khả năng đứng dậy. Hãy hỗ trợ bệnh nhân khi người bệnh thực hiện các bước này để đảm bảo tính an toàn.
• Cuối cùng, mục tiêu là giúp bệnh nhân có thể đứng lên và đi lại. Điều này yêu cầu sự hỗ trợ từ người chăm sóc cùng tính kiên trì của người bệnh.

Chăm sóc chức năng chi trên

Khi chăm sóc bệnh nhân đột quỵ không thể thiếu yếu tố co cơ chi trên. Dưới đây là một số cách bạn có thể giúp bệnh nhân tái luyện tập, tối ưu hóa chức năng của chi trên bên bị ảnh hưởng như:

• Hãy hướng dẫn bệnh nhân tập các bài vận động tay ở tư thế ngồi hoặc đứng. Điều này giúp cải thiện sự linh hoạt cùng sức mạnh của cơ, khớp tay bên bị liệt.
• Bạn có thể đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để kích thích điện thần kinh cơ. Quá trình này giúp tăng khả năng tương tác giữa não và chi trên bên bị ảnh hưởng, cải thiện chức năng cử động.
• Sử dụng các bài tập thực tế ảo để giúp bệnh nhân tập trung vào việc tái luyện cánh tay bên bị liệt. Các bài tập này có thể được thiết kế để tạo điều kiện cho bệnh nhân tập trung vào việc tái tạo các chức năng cụ thể của chi trên.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về cách chăm sóc bệnh nhân đột quỵ. Đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng cuộc sống người bệnh khi điều trị bệnh. Sự hỗ trợ, phối hợp giữa người thân, nhân viên y tế sẽ giúp người bệnh trở lại cuộc sống thường nhật.

Xem thêm: 

• Chụp MRI tầm soát đột quỵ có ý nghĩa gì để ngăn ngừa bệnh?
• Xét nghiệm kiểm tra đột quỵ có cho kết quả chính xác không?