Hoại tử mạc nối lớn: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị

Hoại tử mạc nối lớn thường không có triệu chứng rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm khác, như viêm ruột thừa. Do đó, cần có thiết bị chẩn đoán hiện đại để xác định chính xác tình trạng bệnh và thiết lập phác đồ điều trị kịp thời nhằm bảo vệ tính mạng người bệnh. Vậy chẩn đoán bệnh này như thế nào? Phương pháp điều trị tốt nhất là gì?

Tìm hiểu về mạc nối lớn

Mạc nối lớn trong ổ bụng là phần phúc mạc, bao quanh các cơ quan từ bờ cong lớn của dạ dày đến những khu vực xung quanh. Mạc nối lớn chứa ba dây chằng chính, gồm dây chằng vị - hoành, vị - lách, và vị - đại tràng. Nó có hai đặc tính quan trọng:

• Tính thấm hút: Mạc nối lớn giúp hấp thụ và thoát dịch trong ổ bụng, đóng vai trò thiết yếu trong việc điều trị các bệnh lý như cổ trướng.
• Tính dính: Nhờ khả năng kết dính, mạc nối lớn có thể bao bọc các cơ quan nội tạng bị viêm nhiễm, tạo ra lớp ngăn cách nhằm ngăn chặn sự lan rộng của vi khuẩn sang các khu vực khác. Nó cũng có khả năng che lấp các lỗ thủng ở cơ quan nội tạng hoặc thành bụng.

Nhờ những đặc điểm này, mạc nối lớn giúp cô lập các ổ viêm nhiễm và chống lại vi khuẩn. Tuy nhiên, nếu tình trạng viêm nhiễm vượt quá khả năng bảo vệ của mạc nối lớn, nhiễm trùng có thể lan rộng ra toàn ổ bụng, dẫn đến viêm phúc mạc và đe dọa tính mạng người bệnh. Ngoài ra còn có thể dẫn đến hoại tử mạc nối lớn - tình trạng chết mô ở mạc nối lớn. 

Hoại tử mạc nối lớn thường có các triệu chứng nào?

Khi mắc phải hoại tử mạc nối lớn, bệnh nhân thường gặp các triệu chứng chủ yếu ở vùng bụng phải, khiến nhiều người có thể nhầm lẫn bệnh với nhiều bệnh lý khác như viêm ruột thừa, viêm tụy cấp, hoặc viêm túi mật. Những biểu hiện của mạc nối lớn thường bao gồm:

• Đau bụng: Cơn đau thường xuất hiện đột ngột và dữ dội, đặc biệt rõ rệt tại khu vực mạc nối bị xoắn. Bệnh nhân thường cảm thấy cơn đau kéo dài tại vùng hố chậu phải và phản ứng rất nhạy cảm khi có áp lực ở khu vực này, dù vị trí đau không nằm trùng với điểm McBurney.
• Các triệu chứng khác: Ngoài cơn đau bụng, các triệu chứng khác có thể bao gồm cảm giác buồn nôn, nôn mửa, sốt cao và mức bạch cầu trong máu gia tăng, tất cả đều là những dấu hiệu điển hình của tình trạng viêm nhiễm.

Nguyên nhân gây hoại tử mạc nối lớn

Tình trạng hoại tử mạc nối lớn có thể xuất phát từ một số nguyên nhân chính, bao gồm:

• Xoắn mạc nối lớn: Có thể xảy ra do các biến chứng trong quá trình phẫu thuật, tình trạng béo phì, hoặc các bất thường trong hệ tuần hoàn máu.
• Tác động cơ học: Những cơn ho kéo dài, thay đổi tư thế đột ngột, hoặc tăng cường nhu động ruột khi ruột bị nén giữa gan và thành bụng cũng là các yếu tố trực tiếp gây xoắn mạc nối, từ đó dẫn đến hoại tử mạc nối lớn.
• Tổn thương và dính mạc nối: Các tổn thương từ phẫu thuật, thoát vị, khối u hoặc viêm nội tâm mạc có thể làm mạc nối bị dính, đây cũng là các nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng hoại tử mạc nối lớn.

Phương pháp chẩn đoán hoại tử mạc nối lớn

Việc chẩn đoán hoại tử mạc nối lớn dựa trên triệu chứng lâm sàng thường rất khó chính xác và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, bác sĩ thường sẽ chỉ định người bệnh thực hiện một số phương pháp chẩn đoán như sau:

Siêu âm

Mặc dù siêu âm là phương pháp phổ biến, nhưng việc đánh giá tình trạng bệnh qua siêu âm vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt với những bệnh nhân thừa cân hoặc khi quai ruột bị giãn quá mức. Thêm vào đó, khi bệnh nhân cảm thấy đau, việc sử dụng đầu dò cũng trở nên khó khăn hơn.

Siêu âm có khả năng phát hiện các khối tăng âm do tổ chức mỡ bị xoắn trong ổ bụng, thường xuất hiện ở vị trí trước đại tràng. Ngoài ra, phương pháp này có thể loại trừ các bệnh lý như viêm túi mật cấp, xoắn u nang buồng trứng và viêm ruột thừa, hỗ trợ quan trọng trong việc chẩn đoán chính xác bệnh.

Chụp CT

Chụp CT là phương pháp được đánh giá cao và hiệu quả nhất trong việc chẩn đoán hoại tử mạc nối lớn. Hình ảnh từ chụp CT có thể cho thấy tình trạng thâm nhiễm mỡ không đồng nhất trong ổ bụng, thường nằm ngay sau thành bụng trước hoặc phía trước đại tràng. 

Ngoài ra, phương pháp này giúp bác sĩ nhận diện sự hiện diện của dịch ở rãnh thành đại tràng, dày phúc mạc hoặc dày thành đại tràng. Chụp CT cũng giúp loại trừ các bệnh lý khác như viêm túi mật, viêm ruột thừa, hoặc xoắn u nang buồng trứng, từ đó giúp các y bác sĩ chẩn đoán hoại tử mạc nối lớn chính xác hơn.

Điều trị hoại tử mạc nối lớn như thế nào?

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể cũng như mức độ nghiêm trọng của hoại tử, quy trình này sẽ được bác sĩ xem xét kỹ lưỡng. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh kết hợp với thuốc giảm đau nhằm kiểm soát tình trạng viêm nhiễm và làm giảm các triệu chứng khó chịu. Với phương pháp này, bệnh thường được kiểm soát và cải thiện sau khoảng 5 đến 7 ngày.

Trong những trường hợp phức tạp hơn, khi có nguy cơ biến chứng như viêm phúc mạc hoặc tắc ruột, phẫu thuật có thể được bác sĩ chỉ định, thường là phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở, để cắt bỏ phần mạc nối lớn bị hoại tử. Để đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa các biến chứng, việc phẫu thuật nên được thực hiện tại các bệnh viện uy tín, nơi có trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.

Hoại tử mạc nối lớn là một tình trạng y tế nghiêm trọng cần được chú ý. Với những triệu chứng không rõ ràng và khả năng gây ra biến chứng nguy hiểm, việc phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác bệnh là cực kỳ quan trọng. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về hoại tử mạc nối lớn, từ đó nâng cao nhận thức và khả năng phòng ngừa tình trạng này.