Hội chứng Guillain-Barre (GBS) là gì? Dấu hiệu nhận biết thế nào?

Hội chứng Guillain-Barre còn được biết đến với tên gọi là bệnh viêm đa rễ dây thần kinh hủy myelin cấp hoặc bệnh dây thần kinh ngoại biên tự miễn. Đây là một hiện tượng bệnh lý hiếm gặp, là một trạng thái rối loạn do hệ miễn dịch của cơ thể tấn công vào một phần của hệ thần kinh ngoại biên. Bệnh lý này có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm của dây thần kinh, gây ra tình trạng liệt hoặc suy yếu cơ nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời.

Tìm hiểu hội chứng Guillain-Barre (GBS) là gì?

Các chuyên gia cho biết hội chứng Guillain-Barre (GBS) là kết quả của các dây thần kinh trong cơ thể bị hệ miễn dịch tấn công. Đây là một hiện tượng hiếm gặp, triệu chứng ban đầu thường bao gồm yếu cơ và cảm giác dị cảm. Sau đó, các dấu hiệu khác bắt đầu xuất hiện nhanh chóng, có thể dẫn đến tình trạng tê liệt toàn bộ cơ thể. Ở các giai đoạn nặng, bệnh nhân thậm chí cần phải được cấp cứu và điều trị ngay tại viện.

Hội chứng Guillain-Barre (GBS) bao gồm nhiều dạng bệnh lý khác nhau, bao gồm:

• Hội chứng MFS (Miller Fisher): Có biểu hiện đặc trưng là sự không ổn định khi đi, tình trạng liệt bắt đầu từ mắt.
• Bệnh AIDP (viêm đa rễ dây thần kinh hủy myelin cấp tính): Đây là dạng phổ biến nhất với các triệu chứng đặc trưng bắt đầu từ phía dưới cơ thể, sau đó mở rộng lên phía trên.
• Bệnh AMSAN (sợi trục thần kinh vận động - cảm giác cấp) và bệnh lý AMAN (sợi trục thần kinh vận động cấp).

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng Guillain-Barre (GBS)

Nguyên nhân gây ra hội chứng Guillain-Barre (GBS) vẫn chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng hội chứng này thường xuất hiện sau khi cơ thể bị nhiễm khuẩn như viêm dạ dày do virus, nhiễm khuẩn đường hô hấp hoặc có thể là kết quả của việc tiêm chủng hay phẫu thuật (trong trường hợp hiếm gặp).

Có một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến hội chứng Guillain-Barre (GBS) bao gồm:

• Giới tính nam và độ tuổi trẻ.
• Người bị nhiễm virus, bao gồm cúm, Zika, Cytomegalo, Epstein-barr, viêm gan (A, B, C, E).
• Nhiễm vi khuẩn với Campylobacter và Mycoplasma pneumonia là phổ biến nhất.
• Người bệnh bị mắc bệnh Hodgkin.

Triệu chứng của hội chứng Guillain-Barre (GBS)

Dấu hiệu cảnh báo của hội chứng Guillain-Barre (GBS) thường xuất hiện từ giai đoạn ban đầu của bệnh, đặc trưng bởi sự xuất hiện của yếu cơ và cảm giác dị cảm, bắt đầu từ bàn chân và cẳng chân, sau đó lan tỏa lên cánh tay và toàn bộ cơ thể.

Đáng chú ý là khoảng 50% trường hợp có thể có triệu chứng xuất phát từ vùng mặt hoặc cánh tay. Trong quá trình tiến triển, hội chứng Guillain-Barre có thể dẫn đến tình trạng liệt. 

Dưới đây là một số biểu hiện cảnh báo của hội chứng Guillain-Barre (GBS):

• Không giữ được ổn định khi đi, không thể di chuyển hoặc leo cầu thang.
• Cảm giác kiến bò, đau nhói, kim châm ở cổ tay, ngón tay, mắt cá chân hoặc ngón chân.
• Yếu cơ lan từ cẳng chân lên phần trên của cơ thể.
• Khó khăn trong nói, nhai và nuốt, cũng như khó khăn trong việc điều khiển các cơ trên khuôn mặt.
• Nhịp tim tăng nhanh.
• Huyết áp có thể tăng hoặc giảm.
• Cơn đau thường xuất hiện và gia tăng vào ban đêm.

Hội chứng Guillain-Barre (GBS) phát triển khá nhanh, thường chỉ trong khoảng 2 - 4 tuần kể từ khi xuất hiện biểu hiện đầu tiên. Vì ảnh hưởng chủ yếu lên các dây thần kinh, GBS có thể tạo ra những biến chứng liên quan đến hệ thần kinh, bao gồm:

• Đau đớn: Hiện tượng này phổ biến ở phần lớn các trường hợp bị hội chứng Guillain-Barre (GBS), thường có tính chất cơn đau thần kinh ở mức độ nặng nhưng có thể được giảm bằng thuốc giảm đau.
• Khó thở: Tình trạng yếu hoặc liệt cơ có thể ảnh hưởng đến các cơ trong hệ thống hô hấp. Khoảng 30% số bệnh nhân GBS cần nhập viện và sử dụng máy thở.
• Dị cảm hoặc mất cảm giác: Hầu hết bệnh nhân mắc hội chứng Guillain-Barre (GBS) có khả năng hồi phục hoàn toàn nhưng một số người có thể gặp phải di chứng nhẹ như mất cảm giác, yếu cơ hoặc dị cảm.
• Hình thành huyết khối cũng là triệu chứng thường gặp của hội chứng Guillain-Barre (GBS).
• Loét do tì đè: Tình trạng liệt cơ làm bệnh nhân nằm lâu một chỗ, dễ dẫn đến loét do tì đè nhiều.
• Rối loạn hoạt động của đại tràng hoặc bàng quang: Bí tiểu, táo bón.
• Mặc dù hội chứng Guillain-Barre (GBS) là hiện tượng hiếm gặp nhưng vẫn có những trường hợp bệnh nhân tử vong do các biến chứng như nhồi máu cơ tim và suy hô hấp.

Cách chẩn đoán hội chứng Guillain-Barre (GBS)

Chẩn đoán hội chứng Guillain-Barre (GBS) ở giai đoạn đầu thường dễ bị nhầm lẫn với các dấu hiệu của các bệnh lý thần kinh khác, biểu hiện của hội chứng này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng bệnh nhân. 

Để xác định chính xác GBS, ngoài việc tiến hành thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ gợi ý bệnh nhân thực hiện các phương pháp chẩn đoán sau:

• Điện cơ đồ: Sử dụng để đo hoạt động của thần kinh cơ.
• Chọc dịch não tủy: Thu thập mẫu dịch não tủy từ bệnh nhân để thực hiện xét nghiệm, từ đó kiểm tra và phát hiện những biến đổi báo hiệu của hội chứng Guillain-Barre (GBS).
• Đo tốc độ dẫn truyền thần kinh: Phương pháp này đo tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh, giúp xác định xem có sự chậm trễ nào trong truyền tải tín hiệu thần kinh hay không, một biểu hiện thường gặp trong GBS.

Phương pháp điều trị hội chứng Guillain-Barre (GBS)

Phương pháp điều trị cho hội chứng Guillain-Barre (GBS) hiện vẫn chưa có phương pháp cụ thể. Các biện pháp áp dụng trong thời điểm hiện tại chủ yếu nhằm kiểm soát và giảm nhẹ triệu chứng cho bệnh nhân. Bác sĩ thường tập trung vào việc sử dụng hai phương pháp chính là lọc huyết tương và liệu pháp miễn dịch để giảm độ nghiêm trọng của bệnh và thúc đẩy tốc độ phục hồi.

Hiệu quả của cả hai liệu pháp này là tương đương nhau, tuy nhiên chúng thường được áp dụng độc lập thay vì sử dụng đồng thời hoặc liên tục. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cũng có thể được kê đơn một số loại thuốc giảm đau và nguy cơ hình thành huyết khối. Họ cũng cần hỗ trợ tập vật lý trị liệu để hồi phục và duy trì chức năng vận động cơ.

Nhà thuốc Long Châu mong rằng những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ ở trên đây đã mở rộng kiến thức của bạn về hội chứng Guillain-Barre (GBS). Nếu bạn đang trải qua các triệu chứng đáng ngờ về hội chứng này, chúng tôi khuyến khích bạn nên thăm bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và tư vấn chẩn đoán, từ đó có hướng điều trị thích hợp. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!

Xem thêm:

• Hội chứng Paterson-Kelly và những thông tin quan trọng cần biết
• Hội chứng móng - xương bánh chè là thế nào?