Hormone tăng trưởng chiều cao tiết ra lúc nào?

Hormone tăng trưởng chiều cao là một loại hormone quan trọng được tuyến yên tiết ra. Hormone này chủ yếu được sản xuất vào ban đêm trong giai đoạn ngủ sâu và có mức độ cao nhất vào thời điểm này.

Hormone tăng trưởng chiều cao là gì?

Hormone tăng trưởng được gọi tắt là GH (Growth hormone), hay còn được biết đến với tên khác là somatotropic hormone (SH) hoặc somatotropin, là một loại hormone được tiết ra bởi thùy trước tuyến yên trong cơ thể con người.

Tác động của hormone tăng trưởng GH lan tỏa đến hầu hết các tế bào trong cơ thể, kích thích sự phát triển của chúng cả về kích thước và quá trình phân chia tế bào. Đây là yếu tố quyết định cho toàn bộ quá trình trao đổi chất, bao gồm việc tăng tổng hợp protein trong tế bào và tăng cường phân giải mô mỡ để cung cấp năng lượng. Ngoài ra, hormone này còn có tác động gián tiếp đến sự phát triển của mô sụn và xương. Quá trình sản xuất hormone tăng trưởng GH được cơ thể điều chỉnh theo nhịp sinh học, thích hợp với từng giai đoạn phát triển của cơ thể.

Tuy nhiên, chiều cao của trẻ không chỉ phụ thuộc vào hormone tăng trưởng GH mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố này bao gồm tính di truyền, tác động của các hormone từ tuyến giáp, tuyến thượng thận, và tuyến sinh dục. Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là việc hấp thụ các khoáng chất như canxi, vitamin D3, kẽm... những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chiều cao của trẻ.

Hormone tăng trưởng chiều cao tiết ra lúc nào?

Tuyến yên ở con người không chỉ tiết ra hormone tăng trưởng GH suốt cả ngày, mà còn tăng cường sản xuất nó đặc biệt vào ban đêm. Sự tăng cao này thường xảy ra trong "khung giờ vàng", từ 21 giờ đến 2 giờ sáng và từ 5 đến 7 giờ sáng. Trong thời gian này, lượng hormone tăng trưởng được giải phóng rất nhiều, đặc biệt là khi trẻ nhỏ ngủ. Điều đặc biệt quan trọng là khi trẻ đi ngủ trong tư thế thoải mái và cơ thể hoàn toàn thả lỏng, không chịu áp lực hay sức ép, điều này có lợi cho sự phát triển chiều cao, đặc biệt là về xương và sụn.

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn thói quen ngủ hợp lý cho trẻ nhỏ. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng và hoạt động vận động, việc ngủ đúng giờ và đủ giấc, cùng với việc duy trì tư thế ngủ thoải mái là yếu tố cần thiết để tối ưu hóa sự phát triển và tăng trưởng chiều cao của xương.

Việc giúp trẻ thiết lập thói quen ngủ tốt từ khi còn nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ thể phát triển chiều cao. Áp dụng những biện pháp này không chỉ ảnh hưởng tích cực đến chiều cao của trẻ mà còn tạo ra môi trường thuận lợi để hệ thống cơ thể phát triển mạnh mẽ và toàn diện.

Nhận biết trẻ chậm phát triển chiều cao

Tốc độ tăng trưởng trung bình của trẻ, khi nhận đủ dinh dưỡng và hormone cần thiết, thường khoảng từ 4 đến 7 centimet mỗi năm từ khi trẻ 4 tuổi đến khoảng 2 đến 3 năm trước khi bắt đầu tuổi dậy thì.

Trong 5 năm đầu đời, chiều cao thay đổi rất nhiều. Cụ thể là từ 0 đến 1 tuổi, chiều cao tăng trung bình khoảng 25 centimet, từ 1 đến 2 tuổi là khoảng 12 centimet, và từ 2 đến 3 tuổi là trung bình khoảng 8 centimet mỗi năm.

1000 ngày đầu tiên từ thời kỳ mang thai đến 24 tháng tuổi được coi là "kỳ vàng" cho sự phát triển chiều cao và thể chất. Giai đoạn này quyết định đến 60% khả năng tăng trưởng chiều cao trong tương lai của trẻ. Tuy nhiên, nhiều trẻ vẫn không đạt chuẩn chiều cao, thậm chí có dấu hiệu tụt lại so với chuẩn cần thiết.

Nguyên nhân của trẻ chậm phát triển chiều cao có thể do sự khác biệt về cơ thể mỗi người, yếu tố di truyền trong gia đình, hoặc đơn giản là chiều cao thấp không rõ nguyên nhân.

Hơn nữa, chiều cao thấp có thể do thiếu hụt dinh dưỡng (thiếu cung cấp năng lượng, hấp thụ kém, viêm ruột mãn tính, bệnh Coeliac); rối loạn nội tiết (thiếu hụt hormone tăng trưởng đơn thuần hoặc kết hợp thiếu nhiều hormone yên, bao gồm sau xạ trị, suy giáp bẩm sinh, hội chứng Cushing, dậy thì sớm…); các hội chứng bẩm sinh (bất thường về nhiễm sắc thể: Hội chứng Turner, Down); các bệnh mãn tính, các rối loạn chuyển hóa (thận, tim, gan, hô hấp, miễn dịch, tiểu đường kiểm soát kém, bệnh dự trữ thể tiêu bào, các rối loạn chuyển hóa bẩm sinh); và các khối u.

Cách giúp trẻ tăng trưởng chiều cao

Hormone tăng trưởng chiều cao tiết ra trong "khung giờ vàng", từ 21 giờ đến 2 giờ sáng và từ 5 đến 7 giờ sáng. Trong thời gian này, lượng hormone tăng trưởng được giải phóng rất nhiều, đặc biệt là khi trẻ nhỏ ngủ. Điều đặc biệt quan trọng là khi trẻ đi ngủ trong tư thế thoải mái và cơ thể hoàn toàn thả lỏng, không chịu áp lực hay sức ép, điều này có lợi cho sự phát triển chiều cao, đặc biệt là về xương và sụn.

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thói quen ngủ đúng giờ và đủ giấc cho trẻ nhỏ. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng và hoạt động vận động, việc ngủ đúng giờ và đủ giấc, cùng với việc duy trì tư thế ngủ thoải mái là yếu tố cần thiết để tối ưu hóa sự phát triển và tăng trưởng chiều cao của xương.

Để giúp trẻ tăng trưởng chiều cao, có một số biện pháp mà bạn có thể thực hiện:

Chăm sóc dinh dưỡng: Đảm bảo trẻ nhận đủ lượng dưỡng chất cần thiết từ chế độ ăn uống hàng ngày. Bao gồm các thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa và sản phẩm từ sữa, cũng như rau, quả và ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp canxi và các khoáng chất quan trọng cho sự phát triển xương.

Giấc ngủ đủ giấc: Đảm bảo trẻ có đủ giấc ngủ hợp lý hàng đêm. Giai đoạn ngủ quan trọng, đặc biệt vào buổi tối, giúp sản xuất hormone tăng trưởng nhiều nhất. Điều này có thể tác động tích cực đến sự phát triển chiều cao của trẻ.

Hoạt động thể chất thường xuyên: Kích thích tế bào và xương, giúp cơ thể tăng cường sản xuất hormone tăng trưởng. Đây có thể là việc tập thể dục đều đặn, tham gia các hoạt động ngoài trời, và chơi các trò chơi năng động.

Tránh stress: Stress có thể ảnh hưởng đến sự phát triển. Tạo môi trường yên tĩnh, hạnh phúc, khuyến khích trẻ thực hiện các hoạt động giảm stress như đọc sách, chơi game, hoặc thực hiện các hoạt động sáng tạo.

Chiều cao của mỗi người phụ thuộc vào yếu tố di truyền và môi trường nuôi dưỡng. Không có biện pháp nào có thể đảm bảo trẻ chắc chắn sẽ tăng trưởng chiều cao sau khi thực hiện, nhưng những biện pháp trên có thể hỗ trợ sự tăng trưởng khỏe mạnh của trẻ.