Hướng dẫn cách tính lượng dịch truyền theo cân nặng khi trẻ bị sốc kèm suy dinh dưỡng nặng

Trẻ em suy dinh dưỡng nặng dễ gặp phải tình trạng sốc, khiến việc truyền dịch trở nên vô cùng quan trọng. Để truyền dịch hiệu quả, việc áp dụng đúng cách tính lượng dịch truyền theo cân nặng là yếu tố không thể thiếu. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp tính toán lượng dịch truyền phù hợp trong trường hợp này.

Điều trị sốc ở trẻ em khi nào?

Sốc ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, là tình trạng cấp cứu nghiêm trọng và cần được can thiệp ngay. Trẻ bị suy dinh dưỡng khi gặp phải sốc thường biểu hiện các triệu chứng như:

• Tay chân lạnh;
• Thời gian đổ đầy mạch kéo dài trên 3 giây;
• Mạch nhanh và yếu;
• Huyết áp giảm;
• Trạng thái lơ mơ hoặc hôn mê.

Để xử lý sốc cho trẻ, đặc biệt là những em bị suy dinh dưỡng nặng, việc truyền dịch phải được thực hiện chính xác, nhanh chóng và phù hợp với trọng lượng cũng như độ tuổi của trẻ.

Hướng dẫn cách tính lượng dịch truyền theo cân nặng

Trong y tế, việc truyền dịch cho bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em, cần phải tính toán chính xác để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Việc lựa chọn dung dịch truyền, liều lượng và tốc độ truyền là những yếu tố quan trọng để duy trì ổn định tình trạng cơ thể, giúp cải thiện các bệnh lý như sốc mất nước hay nhiễm trùng.

Lựa chọn dung dịch truyền

Có nhiều loại dung dịch truyền được sử dụng để bù nước và điện giải cho bệnh nhân. Việc lựa chọn dung dịch phù hợp phụ thuộc vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhân và mục tiêu điều trị. Dưới đây là ba dung dịch thường được sử dụng trong truyền dịch:

• Ringer’s Lactate với 5% Glucose (Dextrose): Đây là dung dịch phổ biến dùng trong nhiều trường hợp mất nước và điện giải.
• Half-strength Darrow’s solution với 5% Glucose (Dextrose): Thường được sử dụng khi bệnh nhân cần bù dịch và duy trì lượng glucose thấp.
• 0,45% NaCl trong 5% Glucose (Dextrose): Dung dịch này giúp bù đắp lượng nước và duy trì nồng độ natri trong cơ thể.

Cách tính lượng dịch truyền theo cân nặng

Liều lượng dịch truyền cần được tính toán dựa trên trọng lượng cơ thể của trẻ. Thông thường, tỉ lệ truyền dịch là 15ml/kg trong 1 giờ. Dưới đây là bảng tính toán tốc độ truyền dịch cho trẻ em theo cân nặng:

• Trẻ 4kg: 60ml/giờ;
• Trẻ 6kg: 90ml/giờ;
• Trẻ 8kg: 120ml/giờ;
• Trẻ 10kg: 150ml/giờ;
• Trẻ 12kg: 180ml/giờ;
• Trẻ 14kg: 210ml/giờ;
• Trẻ 16kg: 240ml/giờ;
• Trẻ 18kg: 270ml/giờ.

Mỗi trẻ sẽ có lượng dịch truyền khác nhau tùy vào trọng lượng cơ thể, do đó, việc tính toán chính xác là rất quan trọng để đảm bảo quá trình truyền dịch hiệu quả.

Theo dõi trong quá trình truyền dịch

Quá trình truyền dịch cần được theo dõi sát sao để đảm bảo sự an toàn của bệnh nhân, nhất là với trẻ em, đối tượng có cơ thể suy dinh dưỡng. Sau mỗi 5 - 10 phút, cần kiểm tra các chỉ số sinh tồn của trẻ như mạch, độ nảy và nhịp thở.

Nếu tình trạng sốc cải thiện (mạch mạnh hơn, chậm lại, thở chậm hơn) và không có dấu hiệu phù phổi, có thể tiếp tục truyền dịch. Tuy nhiên, nếu sau hai liều truyền mà tình trạng không cải thiện, cần duy trì truyền dịch với liều 4ml/kg/giờ và chờ truyền máu.

Đối với truyền máu, trong trường hợp bệnh nhân có tình trạng mất máu nặng hoặc không đáp ứng với truyền dịch, việc truyền máu là cần thiết. Liều truyền máu tươi toàn phần là 10ml/kg trong khoảng thời gian 3 giờ. Tuy nhiên, nếu trẻ có suy tim, nên sử dụng hồng cầu lắng thay vì máu toàn phần để tránh quá tải cho tim.

Khi tình trạng sốc đã cải thiện, việc tiếp tục bù nước và dinh dưỡng là rất quan trọng để phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân, bắt đầu cho trẻ ăn lại với công thức F-75 và dùng kháng sinh đường tĩnh mạch.

Các lưu ý khi tiêm truyền dịch

Trong quá trình truyền dịch, cần chú ý đến một số dấu hiệu cảnh báo để xử trí kịp thời. Nếu trẻ có dấu hiệu phù phổi cấp (nhịp thở tăng trên 5 lần/phút, mạch đập nhanh hơn 15 lần/phút, gan to, ran ẩm ở phổi, tĩnh mạch cổ nổi, nghe tim có gallop), cần ngừng truyền dịch ngay lập tức. Đây là dấu hiệu của quá tải dịch, cần xử lý kịp thời để tránh tình trạng suy hô hấp hoặc phù phổi cấp.

Đặc biệt, người nhà của trẻ không được tự ý điều chỉnh tốc độ tiêm truyền với mong muốn tiết kiệm thời gian hay muốn trẻ nhanh hết bệnh. Tất cả các thay đổi nào về tiêm truyền đều cần được thông qua quyết định của đội ngũ nhân viên y tế chăm sóc trực tiếp của trẻ.

Trẻ em cần được theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình truyền dịch để xử lý kịp thời các biến cố có thể xảy ra. Quá trình truyền dịch không chỉ giúp duy trì sự sống mà còn góp phần quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân.

Việc áp dụng đúng cách tính lượng dịch truyền theo cân nặng đóng vai trò quyết định trong việc điều trị cho trẻ em bị sốc kèm suy dinh dưỡng nặng. Nó giúp duy trì sự ổn định và cải thiện tình trạng sức khỏe của trẻ. Do đó, việc nắm vững nguyên tắc này là rất quan trọng trong công tác chăm sóc y tế.