Hướng dẫn nhận biết hậu môn bình thường và hậu môn bị trĩ

Bệnh trĩ không chỉ gây ra sưng đau và không thoải mái, bệnh trĩ còn khiến cho sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân trở nên khó khăn. Để nhận biết được tình trạng của hậu môn và phát hiện kịp thời các triệu chứng của bệnh trĩ, bạn cần biết cách phân biệt hậu môn bình thường và hậu môn bị trĩ.

Hiểu về bệnh trĩ

Bệnh trĩ không chỉ đơn thuần là một vấn đề liên quan đến tình trạng của tĩnh mạch mà còn là một sự phức tạp trong hệ thống mạch máu. Hệ thống này bao gồm tiểu động mạch, tĩnh mạch, các thông nối động tĩnh mạch, cơ trơn và mô liên kết, đều bị lớp biểu mô bình thường của ống hậu môn bao phủ. Tình trạng gia tăng áp lực thường xuyên, ví dụ như khi rặn trong quá trình đi tiêu, cùng với việc ứ máu thường xuyên, dẫn đến sự phình đại và hình thành các búi trĩ bên trong ống hậu môn. Hơn nữa, khi người bệnh già đi, các cấu trúc mô liên kết nâng đỡ càng ngày càng suy yếu, điều này có thể dẫn đến việc các búi trĩ tụt ra khỏi lỗ hậu môn và gọi là trĩ nội.

Bệnh trĩ thường được phân loại thành hai loại chính: Trĩ nội và trĩ ngoại.

Trĩ ngoại: Trĩ ngoại xuất phát phía dưới đường lược, còn được gọi là đường hậu môn - trực tràng. Búi trĩ trong trường hợp này được phủ bởi lớp biểu mô vảy và nằm bên dưới lớp da xung quanh hậu môn. Với loại trĩ này, bệnh nhân có thể tiến hành cắt trĩ ngoại để chữa trị.

Trĩ nội: Trĩ nội xuất phát phía trên đường lược và búi trĩ trong trường hợp này được bao phủ bởi niêm mạc và lớp biểu mô chuyển tiếp.

Bên cạnh việc phân loại theo loại, bệnh trĩ còn có thể được phân độ dựa trên mức độ tiến triển của búi trĩ:

Trĩ độ 1: Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.

Trĩ độ 2: Lúc bình thường, búi trĩ nằm gọn trong ống hậu môn, tuy nhiên, khi rặn đi cầu, chúng có thể thập thò hoặc lòi ra ngoài. Khi hoàn thành quá trình đi tiêu và đứng dậy, búi trĩ tự động thụt vào bên trong.

Trĩ độ 3: Búi trĩ thường tụt ra ngoài sau mỗi lần đi cầu, đi lại nhiều, ngồi xổm, hoặc làm các công việc nặng.

Trĩ độ 4: Búi trĩ gần như luôn nằm bên ngoài ống hậu môn.

Các loại và độ đều đòi hỏi sự theo dõi và điều trị riêng biệt, và quyết định về phương pháp điều trị thường dựa trên loại và độ của bệnh trĩ của mỗi người bệnh.

Triệu chứng bệnh nhân bị trĩ

Bệnh trĩ là một tình trạng sưng to của các tĩnh mạch nằm ở dưới lớp da, xung quanh khu vực hậu môn (gọi là trĩ ngoại) hoặc phía dưới niêm mạc trực tràng (gọi là trĩ nội). Dấu hiệu phổ biến của cả hai loại trĩ này thường bao gồm việc chảy máu khi đi tiêu, thường thấy máu tươi sau khi đi tiêu hoặc trên giấy vệ sinh khi lau chùi hậu môn.

Tuy nhiên, ở giai đoạn ban đầu, bệnh trĩ thường khó nhận biết vì các triệu chứng không rõ ràng, và chỉ khi bệnh tiến triển nặng, nó mới gây ra sự khó chịu và đau đớn cho người bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng mà bạn cần lưu ý, vì chúng có thể là dấu hiệu của bệnh trĩ:

Ngứa vùng hậu môn: "Ngứa hậu môn có phải bị trĩ không?" là câu hỏi đầu tiên được đặt ra khi bị ngứa hậu môn. Triệu chứng dễ nhận biết nhất của bệnh trĩ thường là cảm giác ngứa ngáy và không thoải mái ở vùng hậu môn. Việc hình thành các búi trĩ thường tạo ra một loại dịch nhầy, làm cho vùng hậu môn luôn ẩm ướt, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, dẫn đến sự ngứa và kích ứng.

Búi trĩ sa ra ngoài: Một triệu chứng khá phổ biến là khi búi trĩ bắt đầu trượt ra ngoài và không tự co lại hoặc tự teo vào được. Thông qua việc tự kiểm tra hoặc soi gương, bạn có thể nhận thấy cục thịt thừa nằm ở rìa hoặc kẽ hậu môn. Sa búi trĩ thường là nguyên nhân gây đau đớn khi chúng tiếp xúc với quần lót và gây sưng to.

Đau rát và khó chịu: Khi máu gặp khó khăn trong việc lưu thông do sự tắc mạch búi trĩ, có thể xuất hiện các cục máu đông, gây đau đớn. Điều này thường xảy ra đối với trĩ ngoại. Việc đau đớn có thể gia tăng khi búi trĩ bị viêm nhiễm và lan rộng, gây tổn thương niêm mạc xung quanh hậu môn và áp xe hậu môn trực tràng. Tuy nhiên, khi chỉ bị đau hậu môn mà không kèm theo triệu chứng khác thì nên tự đặt câu hỏi "đau hậu môn là bệnh gì?" vì ngoài bệnh trĩ cũng còn một số bệnh khác dẫn đến bị đau hậu môn.

Khó khăn khi đại tiện: Khi búi trĩ phát triển đến mức gây tắc nghẽn hoặc rối loạn chức năng co thắt hậu môn, người bệnh có thể cảm thấy đau khi đi tiêu và thậm chí mất kiểm soát. Do đau đớn khi đi tiêu, nhiều người bệnh sẽ tránh và nhịn, dẫn đến việc phân trở nên cứng hơn, khiến cho đau đớn càng trở nên nghiêm trọng hơn sau mỗi lần tiêu.

Máu đi kèm với phân: Một triệu chứng khác của bệnh trĩ thường là việc người bệnh đi tiêu kèm theo máu, có thể là máu nhỏ giọt, máu phun thành tia, hoặc máu bám vào phân hoặc xuất hiện trên giấy vệ sinh sau khi lau chùi. Tình trạng này có thể gây ra mệt mỏi, yếu đuối, hoặc khó thở cho người bệnh. Trong trường hợp búi trĩ gây tắc nghẽn mạch máu, có nguy cơ nhiễm trùng máu, một tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng.

Lưu ý rằng bất kỳ triệu chứng nào trên cũng có thể xuất hiện với nhiều vấn đề sức khỏe khác, và việc chẩn đoán bệnh trĩ cần phải dựa trên sự kiểm tra và tư vấn của bác sĩ chuyên khoa, khi cần thiết phải tiến hành các phương pháp cắt trĩ để loại bỏ búi trĩ.

Hướng dẫn nhận biết hậu môn bình thường và hậu môn bị trĩ

Cách phân biệt giữa hậu môn bình thường và hậu môn bị trĩ có thể được thực hiện dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng sau:

Hậu môn bình thường

Hậu môn là phần tiếp tục của trực tràng, nơi kết thúc của hệ tiêu hóa. Nó đi qua sàn chậu và được bao quanh bởi các cơ và niêm mạc. Cơ trơn và niêm mạc của hậu môn giúp kiểm soát việc đại tiện. Ở trạng thái bình thường:

Không có triệu chứng bất thường: Hậu môn bình thường thường không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng bất thường nào. Không có sưng đau, viêm nhiễm hoặc chảy dịch mủ.

Việc đại tiện suôn sẻ: Việc đại tiện thường diễn ra một cách bình thường và không gây ra táo bón hoặc đau rát.

Hậu môn bị trĩ

Khi hậu môn bị trĩ, sẽ có một số triệu chứng đặc biệt giúp phân biệt:

Cảm giác khó chịu: Người bệnh thường cảm nhận được cảm giác không thoải mái hoặc khó chịu ở hậu môn. Họ có thể cảm nhận một cục u nhỏ đang nhô lên, đặc biệt là ở trường hợp trĩ ngoại.

Khối u nhỏ: Các búi trĩ có thể nhô lên ở quanh mép hậu môn hoặc gần lỗ hậu môn. Sự sưng to này thường đi kèm với đau đớn và có thể làm cho khu vực hậu môn trở nên đỏ và sưng to.

Niêm mạc xám sạm và dịch nhầy: Hậu môn bị trĩ thường trở nên xám sạm, có bề mặt sần sùi, và có thể xuất hiện dịch nhầy có mùi hôi tanh và khó chịu.

Đau rát: Khi thực hiện đại tiện, lau chùi hậu môn, hoặc khi ngồi xổm hoặc vận động mạnh, hậu môn bị đau rát. Trong trường hợp trĩ trở nên nặng, cơn đau có thể trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn.

Chảy máu: Chảy máu hậu môn có thể xảy ra khi rặn mạnh lúc đại tiện, và máu thường là máu tươi.

Áp xe hậu môn và nứt kẽ: Trong một số trường hợp, bệnh trĩ có thể dẫn đến tình trạng áp xe hậu môn và nứt kẽ hậu môn.

Hy vọng nội dung bài viết đã giúp bạn nhận biết hậu môn bình thường và hậu môn bị trĩ. Khi cơ thể xuất hiện dấu hiệu bất thường bạn có thể nhờ đến sự trợ giúp của bác sĩ. Bệnh nhân cần đến bệnh viện ngay khi chảy máu nhiều từ hậu môn, chóng mặt, choáng váng hoặc ngất.