Khuyến cáo về sàng lọc ung thư đại trực tràng của Hiệp Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Sàng lọc ung thư đại trực tràng là một công cụ quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh, giúp nâng cao cơ hội điều trị thành công và giảm tỷ lệ tử vong. Hiệp Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ đã cập nhật các khuyến cáo mới nhất về việc sàng lọc ung thư đại trực tràng. Những hướng dẫn này nhằm đảm bảo việc sàng lọc được thực hiện hiệu quả nhất, phù hợp với từng nhóm đối tượng và nhu cầu sức khỏe cá nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết các khuyến cáo này và ý nghĩa của chúng đối với việc phòng ngừa ung thư đại trực tràng.

Tổng quan về ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng là do các tế bào ung thư phát triển trong niêm mạc đại tràng hoặc trực tràng. Những loại ung thư này có nhiều điểm chung và thường được gọi chung là ung thư đại trực tràng.

Ung thư đại trực tràng thường khởi đầu từ một u lành, gọi là polyp (93% từ polyp tuyến). U tuyến là một loại polyp và là các khối u lành tính nằm trong niêm mạc đại tràng hoặc trực tràng. Mặc dù hầu hết các polyp là lành tính, một số u tuyến có thể chuyển thành ung thư sau một thời gian (3 - 5 năm). Do đó, tất cả các polyp cần được kiểm tra để phát hiện sự hiện diện của tế bào ung thư. Việc cắt bỏ các polyp sớm có thể ngăn chặn sự phát triển thành ung thư.

Ung thư đại tràng là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba ở Việt Nam. Trong nhóm người có nguy cơ cao, tỷ lệ mắc bệnh là 1 trên 20 người. 90% các trường hợp mới phát hiện là ở người trên 50 tuổi. Nguy cơ mắc ung thư cao nhất ở những người có tiền sử gia đình bị bệnh. Số lượng ca ung thư đại trực tràng mới đang gia tăng tại Việt Nam.

Hầu hết các trường hợp ung thư đại trực tràng không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi được tầm soát. Tuy nhiên, một số người có thể gặp các triệu chứng như táo bón, tiêu máu, phân lỏng hoặc tiêu chảy, và máu trong phân. Các triệu chứng khác có thể bao gồm cảm giác khó chịu ở bụng, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, chán ăn, sụt cân, và đau bụng dưới. Khi xuất hiện những dấu hiệu này, việc tầm soát ung thư đại trực tràng là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Tầm quan trọng của sàng lọc ung thư đại trực tràng

Sàng lọc, hay tầm soát, là quá trình phát hiện ung thư hoặc các tổn thương tiền ung thư ở những người chưa có triệu chứng bệnh. Thực hiện sàng lọc định kỳ là một trong những công cụ hiệu quả nhất để phòng ngừa ung thư đại trực tràng.

Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở cả nam và nữ tại Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng đã giảm trong vài thập kỷ qua. Một lý do chính cho sự giảm này là nhờ vào việc phát hiện và cắt bỏ các polyp đại trực tràng thông qua sàng lọc trước khi chúng phát triển thành ung thư.

Nếu ung thư đại trực tràng được phát hiện sớm, trước khi di căn, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên đến khoảng 90%. Tuy nhiên, chỉ khoảng 40% trường hợp ung thư đại trực tràng được phát hiện ở giai đoạn sớm. Khi bệnh đã lan ra ngoài đại tràng hoặc trực tràng, tỷ lệ sống sót sẽ thấp hơn đáng kể.

Đối tượng nào nên thực hiện sàng lọc ung thư đại trực tràng

Việc sàng lọc ung thư đại trực tràng là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của tất cả mọi người. Đặc biệt, các nhóm đối tượng sau đây nên thực hiện sàng lọc định kỳ:

• Người trên 50 tuổi: Nên thực hiện sàng lọc ít nhất 5 năm một lần để phát hiện sớm ung thư đại trực tràng.
• Người có tiền sử gia đình bị ung thư hoặc có polyp đại tràng: Những người này có nguy cơ cao hơn và cần được theo dõi sát hơn.
• Người bị viêm đại tràng mạn tính hoặc có triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa kéo dài bao gồm táo bón, phân lỏng, phân dẹt, đầy bụng, khó tiêu, đau bụng, và các triệu chứng khác.

Mặc dù sàng lọc ung thư đại trực tràng thường được khuyến cáo bắt đầu từ tuổi 50, đây là độ tuổi mà nguy cơ mắc bệnh gia tăng rõ rệt, nhưng đối với những người thuộc nhóm có nguy cơ cao, việc bắt đầu sàng lọc nên thực hiện sớm hơn. Nhóm người có nguy cơ cao bao gồm những người có tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, người có các tình trạng bệnh lý như viêm đại tràng mạn tính hoặc polyp đại trực tràng, và những người có các yếu tố nguy cơ khác. Nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng ở những đối tượng này có thể tăng ngay từ khi còn trẻ, do đó việc bắt đầu sàng lọc sớm là cần thiết để phát hiện bệnh trong giai đoạn sớm, giúp nâng cao hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tử vong. Việc thực hiện sàng lọc sớm cũng giúp theo dõi và xử lý kịp thời các polyp hoặc tổn thương tiền ung thư, từ đó ngăn chặn sự phát triển của ung thư đại trực tràng.

Khuyến cáo của Hiệp Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ

Các tác giả khuyến nghị sử dụng nội soi đại tràng và xét nghiệm máu ẩn trong phân như là các phương pháp sàng lọc chính cho ung thư đại trực tràng.

Đối với những cá nhân không thể hoặc không muốn thực hiện nội soi đại tràng hoặc xét nghiệm máu ẩn trong phân, các tác giả đề xuất xem xét các phương pháp sàng lọc khác, bao gồm: Nội soi đại tràng sigma (nội soi một phần đại tràng), xét nghiệm DNA trong phân đa mục tiêu, chụp cắt lớp vi tính đại tràng (nội soi đại tràng ảo), hoặc nội soi viên nang.

Trong đó, nội soi đại tràng sigma ống mềm cho phép đánh giá trực tiếp phần bên trái của đại tràng. Nếu phát hiện u tuyến, bệnh nhân cần được chuyển đến cơ sở y tế để thực hiện nội soi đại tràng toàn bộ. Đã có bốn nghiên cứu ngẫu nhiên lớn về sàng lọc bằng nội soi đại tràng sigma ống mềm với thời gian theo dõi từ 10 đến 13 năm, và các nghiên cứu này có thể so sánh được.

Việc tuân thủ những khuyến cáo của Hiệp Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm ung thư đại trực tràng mà còn góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và giảm tỷ lệ tử vong. Đặc biệt, đối với những nhóm người có nguy cơ cao, việc sàng lọc sớm và định kỳ là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Để biết thêm chi tiết và hướng dẫn cụ thể về sàng lọc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và tuân theo các khuyến cáo của Hiệp Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ.