Liệt ruột sau mổ là gì? Phương pháp điều trị liệt ruột sau mổ

Liệt ruột xảy ra khi các cơ co bóp di chuyển thức ăn qua ruột của bạn tạm thời bị tê liệt. Thức ăn bị mắc kẹt trong ruột, dẫn đến táo bón, đầy hơi và chướng bụng.

Liệt ruột sau mổ là yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến thời gian nằm viện. Chẩn đoán sớm và xử trí đúng là điều cần thiết trong việc giảm các biến chứng. Bài viết này sẽ phác thảo ngắn gọn các cơ chế sinh bệnh cũng như biện pháp chẩn đoán liệt ruột.

Liệt ruột sau mổ là gì?

Liệt ruột là tình trạng các cơ hoặc tín hiệu thần kinh kích hoạt nhu động ruột đã ngừng hoạt động và thức ăn trong ruột của bạn không di chuyển. Tích tụ thức ăn, khí và dịch trong lòng ruột do thành bụng bị ức chế sau quá trình phẫu thuật có thể gây ra các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, táo bón và buồn nôn.

Đa số các trường hợp liệt ruột sau mổ chỉ mang tính tạm thời và sẽ tự khỏi sau khoảng 2 - 3 ngày.

Nguyên nhân gây liệt ruột sau mổ

Bệnh liệt ruột có nguyên nhân chủ yếu là do sau phẫu thuật ổ bụng, khi các cơ quan trong ổ bụng chưa phục hồi hoàn toàn và đúng cách. Các nguyên nhân khác bao gồm:

• Nhiễm khuẩn huyết.
• Rối loạn chuyển hóa (ví dụ như hạ kali, magiê, natri; thiếu máu; giảm áp lực thẩm thấu).
• Liệt ruột sau mổ do dính ruột hoặc mô sẹo hình thành sau phẫu thuật.

Những dấu hiệu của liệt ruột sau mổ là gì?

Dấu hiệu của liệt ruột sau mổ bao gồm:

• Đau bụng nhẹ;
• Đầy hơi, chướng bụng;
• Buồn nôn và ói mửa;
• Táo bón;

• Mất nước;
• Bụng mềm, phình to hoặc căng;
• Giảm hoặc mất nhu động ruột.

Liệt ruột sau mổ là nguyên nhân dẫn đến tắc ruột sau mổ. Các dấu hiệu của tình trạng này bao gồm:

• Đau quặn bụng, mất cảm giác thèm ăn;
• Táo bón, khó đi tiêu;
• Bụng căng tròn, buồn nôn, nôn mửa.

Việc theo dõi các biểu hiện của liệt ruột là rất quan trọng để tránh biến chứng tắc ruột.

Đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh liệt ruột?

Bệnh liệt ruột có thể xảy ra ở mọi đối tượng và mọi độ tuổi, bao gồm cả trẻ em và người lớn, đặc biệt sau khi phẫu thuật ở vùng bụng. Vì biến chứng của liệt ruột có thể dẫn đến tình trạng tắc ruột với nguy cơ tử vong cao, nên khi có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của liệt ruột, hoặc bệnh không tự hết hoặc thậm chí trở nặng hơn, người bệnh cần đi gặp bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức để điều trị kịp thời và tránh những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra. 

Việc theo dõi các biểu hiện của liệt ruột sau phẫu thuật rất quan trọng và mang ý nghĩa quyết định đến tính mạng của bệnh nhân.

Chẩn đoán liệt ruột sau mổ

Để chẩn đoán bệnh liệt ruột sau mổ, việc kết hợp giữa kiểm tra lâm sàng và các xét nghiệm chẩn đoán là cần thiết.

Kiểm tra lâm sàng nhằm xác định các biểu hiện của bệnh liệt ruột. Bác sĩ sẽ phân tích các triệu chứng của người bệnh để đưa ra chẩn đoán và thực hiện biện pháp can thiệp kịp thời.

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, CT Scan, và siêu âm bụng có vai trò quan trọng trong việc xác định có ứ khí hay dịch trong ruột hay không, đồng thời cung cấp thông tin về vị trí tắc nghẽn để áp dụng biện pháp can thiệp kịp thời.

Xét nghiệm máu được sử dụng để đánh giá tình trạng nhiễm trùng và rối loạn chuyển hóa, từ đó đánh giá mức độ tổn thương của ruột và tình trạng bệnh, giúp bác sĩ đưa ra biện pháp điều trị kịp thời.

Phương pháp chăm sóc, điều trị liệt ruột sau mổ

Thông thường, liệt ruột thường tự khỏi trong vòng 2 - 3 ngày. Nếu liệt ruột xảy ra như một tác dụng phụ tự nhiên của phẫu thuật, kế hoạch chăm sóc, điều trị bao gồm:

• Tránh ăn bằng miệng cho đến khi chức năng ruột của bạn hoạt động trở lại.
• Bạn có thể cần phải thay thế chất lỏng, chất điện giải và chất dinh dưỡng thông qua IV.
• Các loại thuốc thúc đẩy nhu động ruột có thể giúp khởi động lại chức năng ruột của bạn nếu nó không tự phục hồi sớm.
• Trong trường hợp nghiêm trọng, cần đặt ống thông dạ dày qua mũi để thoát khí và chất lỏng.

Tuy nhiên, nếu sau 3 ngày từ phẫu thuật bạn vẫn cảm thấy đau, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Bác sĩ có thể đề nghị một ca phẫu thuật khác để khắc phục tình trạng ruột.

Liệt ruột sau mổ là một phản ứng sinh lý của cơ thể do nhu động ruột bị rối loạn mà sau khi phẫu thuật người bệnh hoàn toàn có thể gặp phải. Nếu như được kịp thời phát hiện và điều trị thì nó sẽ không gây nên những biến chứng nguy hiểm nào gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh

Bên cạnh đó, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu và có kế hoạch phục hồi sau phẫu thuật sẽ cải thiện mức độ phổ biến của tình trạng này cũng như giảm thiểu những cơn đau nhức có thể xảy ra.

Sau phẫu thuật, cơ thể người bệnh thường khá yếu, do đó, bất kỳ biểu hiện nào gây đau đớn hoặc khó chịu cũng cần được lưu ý. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần thông báo cho bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Chúng tôi hy vọng rằng những thông tin chia sẻ ở trên về vấn đề liệt ruột sau mổ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.

Xem thêm:

• Biến chứng tắc ruột sau mổ
• Tìm hiểu tình trạng tắc ruột ở trẻ sơ sinh