Mách mẹ bầu cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ

Trong quá trình mang bầu, việc phòng tránh tiểu đường thai kỳ không chỉ là việc bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn là sự chăm sóc cho sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.

Đái tháo đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ, hay còn được gọi là đái tháo đường thai kỳ, là một trạng thái trong đó mức đường trong máu tăng cao ở một số phụ nữ trong quá trình mang bầu. Bệnh thường phát triển từ tuần thai thứ 24 - 28. Điều quan trọng cần lưu ý là việc mắc đái tháo đường trong thai kỳ không đồng nghĩa với việc mắc bệnh từ trước khi mang bầu hoặc sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu bị đái tháo đường trong thai kỳ, nguy cơ phát triển thành bệnh đái tháo đường tuýp 2 trong tương lai sẽ tăng lên.

Ngoài ra, nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng này có thể gây tăng nguy cơ phát triển bệnh đái tháo đường ở trẻ sơ sinh và đồng thời gây ra những biến chứng sức khỏe cho cả mẹ và con. Do đó, việc chẩn đoán sớm và quản lý tiểu đường thai kỳ là vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Biến chứng khi mắc đái tháo đường thai kỳ

Bệnh tiểu đường khi mang thai không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe của thai phụ, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sự phát triển của em bé, bao gồm:

• Tăng trưởng quá mức và kích thước thai to: Mức đường trong máu cao hơn bình thường ở người mẹ có thể gây ra sự phát triển quá nhanh của thai nhi, dẫn đến cân nặng lớn khi sinh (thường trên 4kg). Sự phát triển quá lớn của thai nhi có thể gây chấn thương trong quá trình sinh hoặc làm cho việc sinh thường trở nên khó khăn.
• Sinh non: Mức đường trong máu cao làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm và sinh con trước ngày dự sinh. Đôi khi, bác sĩ có thể khuyên thai phụ sinh sớm vì thai nhi đã phát triển quá lớn.
• Vấn đề về hô hấp: Trẻ sinh non từ những bà mẹ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ gặp phải hội chứng suy hô hấp, một tình trạng gây khó thở.
• Hạ đường huyết: Có thể xảy ra tình trạng lượng đường trong máu thấp ngay sau khi em bé chào đời. Những đợt hạ đường huyết nghiêm trọng có thể gây co giật cho bé. Việc cung cấp thức ăn ngay sau khi sinh hoặc truyền dung dịch qua đường tĩnh mạch giúp điều chỉnh lượng đường trong máu của bé trở lại mức bình thường.

Ngoài ra, còn tồn tại các nguy cơ khác như dị tật bẩm sinh, tử vong ngay sau sinh, tăng hồng cầu vàng da sơ sinh, nguy cơ béo phì và mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 khi trưởng thành. Bệnh tiểu đường thai kỳ không được kiểm soát tốt có thể dẫn đến thai chết lưu, tức là thai nhi tử vong trước hoặc ngay sau khi sinh.

Đối với thai phụ mắc tiểu đường khi mang thai, có thể xảy ra các biến chứng sức khỏe như tăng huyết áp và tiền sản giật, cũng như khả năng phải thực hiện sinh mổ do em bé quá to để sinh thường. Bên cạnh đó, nguy cơ sinh non, nguy cơ sảy thai tự nhiên và nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiết niệu cũng tăng lên. Ngoài ra, bạn còn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường khi mang thai lần tiếp theo và đái tháo đường tuýp 2 khi lớn tuổi.

Cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ

Duy trì cân nặng

Nghiên cứu của Hiệp hội Tiểu đường Mỹ năm 2018 đã chỉ ra rằng thừa cân là một yếu tố rủi ro đáng kể trong việc phát triển tiểu đường thai kỳ. Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ tăng cao đối với phụ nữ có chỉ số BMI (Chỉ số khối cơ thể) cao hơn 25. May mắn là, việc thay đổi chế độ ăn uống có thể giảm thiểu nguy cơ này một cách đáng kể.

Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng

Trong quá trình mang thai, cảm giác ốm nghén và thèm ăn có thể gây khó khăn trong việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng là một phần quan trọng để ngăn ngừa tiểu đường thai kỳ. Việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh bao gồm các nguồn protein như đậu, cá, đậu phụ, thịt gia cầm, các loại hạt, dầu ô liu,... Đồng thời, cần hạn chế sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường.

Tập thể dục tốt trước và trong khi mang thai

Khi tập thể dục, cơ thể sẽ trở nên nhạy cảm hơn với insulin, một hormone do tuyến tụy sản xuất, giúp điều chỉnh mức đường trong máu.

Phụ nữ mong muốn ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ nên cố gắng tập thể dục với độ cường độ vừa phải trong khoảng 30 phút vào 4 - 5 ngày trong tuần. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai nên thảo luận với bác sĩ về chế độ tập luyện mới để đảm bảo an toàn khi thực hiện.

Tăng cường lượng chất xơ trong chế độ ăn

Một nghiên cứu từ Thư viện Y khoa Mỹ cho thấy rằng việc tăng tổng lượng chất xơ hàng ngày lên 10g có thể giảm 26% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. Phụ nữ nên tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất xơ như quả mâm xôi, lê, cam, đậu, đậu lăng, bông cải xanh, lúa mạch, bột yến mạch và ngũ cốc nguyên hạt.

Đi khám sức khỏe định kỳ

Phụ nữ mang thai nên thường xuyên đi khám bác sĩ để được chăm sóc và phát hiện sớm bất kỳ bất thường nào. Trong giai đoạn từ tuần 24 đến 28, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ. Nếu kết quả cho thấy dương tính, bác sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn về chế độ ăn uống và tập luyện để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Tuân thủ các cách phòng tránh tiểu đường thai kỳ không chỉ có lợi trong thời gian thai kỳ mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe của bạn sau khi sinh. Hãy trao đổi với bác sĩ và chuyên gia để nhận được hướng dẫn cụ thể và hỗ trợ trong việc duy trì một cuộc sống lành mạnh và an toàn trong suốt quá trình mang thai.