Mỏi cơ là gì? Cách làm giảm tình trạng mỏi cơ

Mỏi cơ là tình trạng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Việc hiểu được các nguyên nhân đa dạng gây mỏi cơ sẽ giúp chúng ta phòng ngừa và quản lý hiệu quả. Kết hợp nghỉ ngơi hợp lý, dinh dưỡng cân bằng, tập thể dục thường xuyên và giải quyết các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn có thể giúp duy trì sức mạnh và sức bền của cơ bắp.

Mỏi cơ là gì?

Mệt mỏi cơ bắp là dấu hiệu của sự suy giảm hoạt động của cơ, thường xuất hiện sau những hoạt động tập luyện cường độ cao, tập luyện quá mức. Khi bạn cảm thấy mỏi cơ, sức mạnh cơ bắp sẽ giảm và bạn cảm thấy yếu hơn.

Mệt mỏi cơ có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, nhưng phổ biến nhất là ở các cơ lớn như chân, tay, vai, lưng và bụng. Tình trạng mỏi cơ có thể kéo dài từ vài phút đến vài ngày, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân.

Nguyên nhân gây mỏi cơ

Tình trạng mỏi cơ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nguyên nhân phổ biến nhất là gắng sức quá mức và tập thể dục cường độ cao. Ngoài ra, mỏi cơ còn có thể xuất hiện do một số nguyên nhân khác như tuổi tác, thiếu máu, ngủ không đủ giấc, thiếu vitamin và khoáng chất, viêm gan C, bệnh suy giáp, cảm cúm, có hoặc cũng có thể do các bệnh về cơ khác.

Gắng sức và tập thể dục cường độ cao

Tham gia vào các hoạt động thể chất cường độ cao mà không nghỉ ngơi đầy đủ là nguyên nhân chính gây mỏi cơ. Khi cơ bắp làm việc quá sức, chúng sẽ cạn kiệt năng lượng dự trữ và nguồn cung cấp oxy, dẫn đến sự tích tụ axit lactic. Sự tích tụ này là nguyên nhân gây ra cảm giác nóng rát và mệt mỏi ở cơ bắp.

Thiếu nghỉ ngơi

Thời gian nghỉ ngơi không đầy đủ giữa các buổi tập khiến cơ bắp không thể phục hồi và tái tạo đúng cách. Căng cơ liên tục mà không có thời gian phục hồi thích hợp sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng mệt mỏi và có thể dẫn đến những chấn thương nghiêm trọng hơn theo thời gian.

Tuổi tác

Khi chúng ta già đi, khối lượng cơ và sức mạnh suy giảm một cách tự nhiên, khiến người lớn tuổi dễ bị mỏi cơ hơn. Tập thể dục thường xuyên, vừa phải và chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp giảm thiểu những tác động này.

Thiếu máu

Thiếu máu, đặc trưng bởi sự thiếu hụt hồng cầu hoặc huyết sắc tố, làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu. Điều này có thể dẫn đến tình trạng mỏi cơ nhanh hơn vì cơ nhận được ít oxy hơn trong quá trình hoạt động thể chất.

Thiếu ngủ

Giấc ngủ rất quan trọng để phục hồi cơ bắp và sức khỏe tổng thể. Thiếu ngủ làm gián đoạn khả năng sửa chữa và xây dựng mô cơ của cơ thể, dẫn đến tăng mệt mỏi và giảm hiệu suất.

Thiếu khoáng chất

Sự thiếu hụt các khoáng chất thiết yếu như magie, kali và canxi có thể làm suy giảm chức năng cơ bắp và góp phần gây mệt mỏi. Đảm bảo một chế độ ăn uống cân bằng giàu các khoáng chất này là rất quan trọng để duy trì sức khỏe cơ bắp.

Bệnh lý

Một số tình trạng bệnh lý như viêm gan C, suy giáp và các bệnh mãn tính như cúm có thể góp phần gây mỏi cơ. Những tình trạng này thường gây mệt mỏi toàn thân, ảnh hưởng đến mức năng lượng tổng thể và hoạt động của cơ.

Thai kỳ

Khi mang thai, cơ thể trải qua những thay đổi sinh lý đáng kể có thể dẫn đến mỏi cơ. Sự dao động nội tiết tố, tăng cân và thay đổi mức độ hoạt động đều góp phần gây ra tình trạng mệt mỏi này.

Triệu chứng của mỏi cơ

Các triệu chứng mỏi cơ có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể. Dấu hiệu ban đầu của tình trạng này là các cơ bắt đầu yếu đi. Ngoài ra, các triệu chứng mỏi cơ phổ biến khác bao gồm:

Đau nhức cơ thể

Một trong những triệu chứng dễ nhận thấy nhất của tình trạng mỏi cơ là đau nhức cơ thể, đặc biệt là đau ở một số vị trí cơ cụ thể. Bạn có thể cảm thấy khó chịu và đau nhức, gây khó khăn khi co hoặc giãn các cơ bị ảnh hưởng.

Khó thở và run

Mệt mỏi cơ bắp cũng có thể dẫn đến thở ngắn hơn và run rẩy. Khi cơ bắp của bạn gặp khó khăn trong việc hoạt động, bạn có thể thấy mình thở nặng nhọc hơn hoặc bị run rẩy không tự chủ.

Mệt mỏi và chóng mặt

Bạn cảm thấy mệt mỏi bất thường và chóng mặt cũng là những triệu chứng thường gặp. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày của bạn và có thể kèm theo cảm giác choáng váng.

Chuột rút cơ bắp

Chuột rút cơ bắp là một triệu chứng thường gặp khác. Những cơn co thắt đột ngột, không tự chủ này có thể gây đau đớn và khó chịu đáng kể, hạn chế hơn nữa khả năng vận động và chức năng cơ của bạn.

Nếu bạn bắt đầu gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày hoặc các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để tránh các biến chứng đối với cơ bắp và sức khỏe. Việc can thiệp sớm có thể giúp xác định nguyên nhân cơ bản và ngăn ngừa tình trạng xấu đi thêm.

Cách làm giảm tình trạng mỏi cơ

Làm thế nào để giảm mỏi cơ tùy thuộc vào nguyên nhân gốc rễ gây mỏi cơ và các triệu chứng kèm theo. Bạn có thể tham khảo một số cách dưới đây để giảm mỏi cơ:

Nghỉ ngơi và thư giãn

Bạn nên nghỉ ngơi và tránh hoạt động gắng sức quá mức khi cơ mệt mỏi. Sử dụng gối hoặc miếng đệm để nâng cao các vùng cơ mệt mỏi, giúp giảm sưng và đau. Nhẹ nhàng xoa bóp các vùng cơ mệt mỏi để kích thích lưu thông máu và oxy hóa các chất gây mệt mỏi.

Liệu pháp áp lạnh

Nếu bạn bị mỏi cơ do viêm, hãy áp dụng liệu pháp chườm lạnh. Chườm túi nước đá, khăn lạnh hoặc gel lạnh lên cơ bắp mệt mỏi trong 15 - 20 phút để giảm viêm, sưng và đau. Chườm lạnh ít nhất 3 - 4 lần mỗi ngày, nhưng tránh chườm lạnh quá lâu hoặc trực tiếp lên da.

Liệu pháp nhiệt

Khi bị căng cơ hoặc chuột rút, hãy chườm túi nước nóng hoặc khăn nóng lên cơ bắp mệt mỏi trong 15 - 20 phút để làm dịu cơ bắp. Lưu ý không chườm nóng quá lâu hoặc trực tiếp lên da vì có thể gây giãn tĩnh mạch.

Bài tập thể dục nhẹ nhàng

Nhẹ nhàng tập luyện các cơ bắp mệt mỏi để tăng tính linh hoạt và ngăn ngừa tình trạng co cứng. Thực hiện các bài tập kéo giãn, xoay tròn hoặc giãn cơ nhưng nhớ di chuyển chậm và động tác không quá khó.

Hydrat hóa

Thiếu nước cũng là nguyên nhân gây mỏi cơ. Uống nhiều nước, ít nhất 2 lít mỗi ngày, để cung cấp đủ nước cho cơ thể và giúp cơ bắp hoạt động trơn tru hơn.

Dinh dưỡng hợp lý

Ăn uống đúng cách để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ bắp. Tiêu thụ thực phẩm giàu protein và khoáng chất, đồng thời tránh thực phẩm chứa nhiều đường, caffeine hoặc chất bảo quản.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để giảm mỏi cơ là tránh nó. Thực hiện các bài tập giãn cơ trước và sau khi hoạt động cường độ cao. Tập luyện với cường độ phù hợp với bản thân, không ép bản thân quá sức để tránh mỏi cơ và chấn thương.

Tóm lại, mỏi cơ là hiện tượng rất phổ biến, do nhiều nguyên nhân gây ra. Việc cải thiện triệu chứng không quá phức tạp, bạn có thể áp dụng các biện pháp đã hướng dẫn trong bài viết này. Nếu tình trạng mỏi cơ không giảm hoặc không phải do tập luyện quá sức thì bạn cần đến gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và giải pháp điều trị hiệu quả nhất nhé.