Một số nguyên nhân khiến bạn dễ gặp ác mộng khi ngủ

Chắc hẳn trong đời của chúng ta ít nhất cũng sẽ có vài lần gặp ác mộng khi ngủ. Số lần nằm mơ thấy ác mộng ở trẻ em sẽ nhiều hơn đối với người lớn, nhất là những bé trong khoảng từ 10 tuổi trở xuống. Tỷ lệ này sẽ cao hơn ở bé gái. Vậy nguyên nhân gặp ác mộng là gì? Tình trạng này tiến triển như thế nào mới cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa?

Định nghĩa về ác mộng

Ác mộng là một trạng thái trong giấc mơ khi người mơ cảm thấy bị đe dọa, sợ hãi, lo lắng hoặc bị ám ảnh bởi những tình huống không mong muốn. Ác mộng có thể làm cho người mơ cảm thấy bất an, lo sợ, hoang mang và khó thở.

Ác mộng thường xảy ra trong giai đoạn giấc ngủ REM (Rapid Eye Movement) khi não hoạt động nhiều nhất và thể hiện qua những hình ảnh và âm thanh đáng sợ. Khi thức dậy từ một cơn ác mộng, người mơ thường cảm thấy lo lắng, khó chịu và có thể mất đi giấc ngủ.

Ác mộng là một trạng thái trong giấc mơ khi người mơ cảm thấy bị đe dọa, sợ hãi, lo lắng

Khi nào ác mộng là triệu chứng của rối loạn giấc ngủ?

Ác mộng có thể là triệu chứng của một số rối loạn, đặc biệt là rối loạn giấc ngủ. Một số rối loạn giấc ngủ mà ác mộng có thể là triệu chứng bao gồm:

• Rối loạn giấc ngủ mơ màng (REM): Đây là rối loạn giấc ngủ khi có nhiều giấc mơ, bao gồm cả ác mộng, xảy ra trong giai đoạn REM. Người mắc bệnh thường kể lại những giấc mơ rất sống động và có thể gây ra các hành động trong giấc ngủ.
• Rối loạn giấc ngủ do stress: Nếu người bị stress nặng, họ có thể bị ác mộng liên quan đến những sự kiện lo lắng.
• Rối loạn giấc ngủ kinh nguyệt: Phụ nữ có thể bị rối loạn giấc ngủ liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, bao gồm cả ác mộng.
• Rối loạn giấc ngủ liên quan đến tình trạng sức khỏe tâm thần: Một số rối loạn tâm thần như chứng trầm cảm, rối loạn lo âu cũng có thể gây ra ác mộng.

Nguyên nhân gặp ác mộng từ đâu?

Nguyên nhân tại sao hay gặp ác mộng khá đa dạng và phức tạp, và không phải lúc nào cũng có thể xác định được nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra ác mộng:

Stress và lo lắng

Stress và lo lắng thường được coi là nguyên nhân chính gây ra ác mộng. Các tình huống khó khăn, sự thất vọng, sợ hãi và lo lắng có thể làm cho não bộ của chúng ta kích hoạt các cơ chế tự vệ trong giấc mơ, gây ra ác mộng.

Stress và lo lắng thường được coi là nguyên nhân chính gây ra ác mộng

Những yếu tố dễ dẫn đến stress nghiêm trọng gây ra ác mộng như nhiều biến đổi trong cuộc sống, ví dụ như mất người thân, chia ly đột ngột, chuyển nhà bất ngờ,...

Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt

Chế độ ăn uống không lành mạnh, uống cà phê hoặc uống rượu vào buổi tối, hay thức khuya có thể gây ra ác mộng. Việc xem phim kinh dị, đọc truyện tranh kinh dị hoặc chơi game quá mức cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và gây ra ác mộng.

Các bệnh về tâm lý

Một số bệnh tâm thần như chứng trầm cảm, rối loạn lo âu và rối loạn giấc ngủ có thể gây ra ác mộng. Trong trường hợp này, bạn có thể nhờ đến bác sĩ đề xuất các biện pháp giảm căng thẳng để hạn chế gặp ác mộng khi ngủ.

Dùng thuốc hoặc chất kích thích

Một số loại thuốc hoặc chất kích thích như ma túy, thuốc an thần hoặc thuốc chống trầm cảm có thể gây ra ác mộng.

Bệnh lý sức khỏe

Một số bệnh lý sức khỏe như sốt cao, bệnh tim mạch, rối loạn giấc ngủ và bệnh Parkinson cũng có thể gây ra ác mộng.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Hội chứng ngưng thở khi ngủ (Sleep apnea) là một tình trạng khi đường thở bị tắc nghẽn trong khi ngủ, dẫn đến việc ngưng thở trong vài giây đến vài phút. Người bị hội chứng này thường bị đánh thức giữa đêm, có thể gây ra một số triệu chứng như mệt mỏi, buồn ngủ, giảm năng suất làm việc,...

Tuy rằng hội chứng này không gây ra ác mộng trực tiếp, nhưng việc giấc ngủ bị ảnh hưởng sẽ góp phần vào việc gây ra các ác mộng.

Thời điểm nào nên đi khám khi gặp ác mộng?

Thời điểm nên đi khám khi gặp ác mộng phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của ác mộng đến cuộc sống hàng ngày của bạn. Nếu ác mộng gây ra các triệu chứng như mất ngủ, mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm, hoặc các triệu chứng khác liên quan đến sức khỏe, bạn nên đi khám ngay lập tức.

Trường hợp ác mộng chỉ thỉnh thoảng xảy ra, không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và tinh thần, bạn có thể áp dụng các phương pháp cải thiện tâm lý như tập trung vào những điều tích cực, hạn chế dùng chất kích thích, tránh uống rượu bia, ngủ nghỉ đầy đủ,... 

Nếu thường xuyên gặp ác mộng dẫn đến mất ngủ, thiếu ngủ, thì bạn nên đi khám sớm

Nói chung, nguyên nhân gặp ác mộng có thể xuất phát từ nhiều lý do và yếu tố khác nhau. Vì thế, việc tìm hiểu nguyên nhân cụ thể của ác mộng có thể giúp bạn đưa ra các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp.

Bảo Vân

Nguồn tham khảo: Vinmec.com