Mức độ nguy hiểm của hội chứng rò khí phổi

Hội chứng rò khí phổi là loại bệnh hô hấp phổ biến nhưng không phải ai cũng nắm rõ kiến thức cơ bản về nó. Điều này khiến nhiều trường hợp khởi phát bệnh song không được cấp cứu kịp thời dẫn đến biến chứng đáng tiếc, thậm chí cướp đi sinh mạng của người bệnh.

Tìm hiểu về hội chứng rò khí phổi

Hội chứng rò khí phổi còn được gọi là hội chứng tràn khí màng phổi. Việc tìm hiểu những thông tin cơ bản và triệu chứng của bệnh giúp mọi người dễ dàng nhận biết về nó để kịp thời phát hiện và xử lý.

Khái niệm hội chứng rò khí phổi là gì?

Tràn khí màng phổi là tình trạng không khí tràn vào khoang màng phổi, tách lá thành và lá tạng ra thành một khoang chứa khí. Trường hợp không khí xâm chiếm toàn bộ khoang màng phổi gọi là tràn khí màng phổi toàn bộ. Nếu không khí chỉ khu trú ở một phần thì được gọi là tràn khí màng phổi cục bộ. Lượng khí này làm gia tăng áp lực lên phổi, có thể làm cho phổi bị xẹp một phần hoặc hoàn toàn.

Biến chứng tràn khí này có thể tự phát sinh không rõ nguyên do hoặc trên nền các bệnh lý hoặc chấn thương phổi trước đó. Nếu tràn khí màng phổi ở phạm vi nhỏ, lượng khí này sẽ dần được tái hấp thu vào cơ thể người bệnh, vết rách cũng tự phục hồi. Tuy nhiên, nếu tình trạng tràn khí màng phổi nghiêm trọng, bệnh nhân sẽ cần đến sự can thiệp y tế để thoát khí trong vài ngày và làm lành tổn thương.

Biểu hiện của hội chứng rò khí phổi

Triệu chứng cơ năng của hội chứng rò khí phổi thường khá rõ ràng như:

• Đột ngột bị đau ngực, bắt đầu từ bên phổi bị tràn khí, sau đó lan ra các cơ quan xung quanh. Cách phân biệt với các bệnh lý gây đau ngực khác là ở chỗ đau do tràn khí màng phổi không xảy ra ở trung tâm ngực.
• Có cảm giác tức ngực, bị đè nặng do bóng khí chèn ép lên phổi.
• Mức độ khó thở có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng tùy theo mức độ phổi bị xẹp.
• Tim đập nhanh hơn, bệnh nhân có thể bị choáng, sốc.

Triệu chứng bệnh có thể xuất hiện nhiều hoặc ít, kéo dài hoặc âm thầm trong thời gian ngắn. Mức độ biểu hiện phụ thuộc vào lượng không khí tồn tại trong khoang màng phổi nhiều hay ít. Tuy nhiên, ở một số ít bệnh nhân, dù bệnh tiến triển nặng, màng khí làm cho phổi bị xẹp lại nhưng triệu chứng vẫn chỉ là cơn đau ngực và khó thở ở mức nhẹ.

Ngay khi xuất hiện triệu chứng đau ngực, khó thở đột ngột, người bệnh hãy đi khám bác sĩ luôn. Trong một số trường hợp, nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể không phải do tràn khí màng phổi nhưng việc chẩn đoán xác định nguyên nhân và điều trị sớm vẫn rất cần thiết. Nếu cơn đau ngực trở nặng và khiến bạn không thể thở được hoặc thở khó khăn thì cần phải được cấp cứu y tế ngay lập tức.

Những nguyên nhân gây ra hội chứng rò khí phổi

Màng phổi gồm 2 lớp, ở giữa là dịch, đàn hồi theo nhịp thở của phổi mỗi khi hít vào và thở ra. Do đó, cơ thể cần duy trì áp suất âm trong khoang màng phổi này để duy trì hoạt động bình thường của phổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra hội chứng rò khí phổi. Y học phân loại tràn khí màng phổi dựa trên những nguyên nhân này.

Hội chứng rò khí phổi tự phát

Hội chứng rò khí màng phổi tự phát là tình trạng bệnh không xác định được nguyên nhân. Bệnh thường gặp ở những người trẻ tuổi, không bị chấn thương ngực hay mắc bệnh lý về phổi trước đó. Hiện tượng này xảy ra khi bóng khí bất thường xuất hiện ở màng phổi, do một tác động nào đó mà vỡ ra, làm thay đổi áp lực màng phổi. Yếu tố tác động có thể do thay đổi áp suất không khí khi lặn biển, ở trên máy bay, khi đang leo núi hoặc nghe âm thanh lớn,…

Theo kết quả của một số nghiên cứu, tràn khí màng phổi tự phát có thể xảy ra khi một người sử dụng chất kích thích như cần sa. Phổ biến nhất vẫn là tình trạng vỡ khí màng phổi không rõ nguyên nhân.

Hội chứng rò khí phổi thứ phát

Tràn khí màng phổi thứ phát là tình trạng bệnh xảy ra ở người từng gặp rối loạn phổi hoặc các bệnh lý về phổi gây suy giảm chức năng và dần dần làm mỏng màng phổi. Khi kèm theo một số điều kiện khác, màng phổi dễ bị rách, tụ khí và gây ra tràn khí màng phổi. Các bệnh lý dễ dẫn đến tràn khí màng phổi thứ phát gồm: Viêm phổi, ung thư phổi, bệnh lao, xơ hóa nang,…

Tràn khí màng phổi thứ phát thường tiến triển nặng hơn và tiên lượng nguy hiểm hơn. Bệnh thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng do tổn thương nặng nề ở phổi. Do vậy, những bệnh nhân điều trị bệnh về phổi luôn cần theo dõi thường xuyên để kịp thời can thiệp nếu bóng khí bất thường xuất hiện ở màng phổi.

Rò khí màng phổi do chấn thương

Chấn thương ở ngực, các vết thương do bệnh lý hoặc vi trùng gây ra đều có thể là nguyên nhân gây tràn khí màng phổi. Chấn thương phổ biến là vết thương do dao, do đạn bắn hoặc bị đòn đánh với lực mạnh vào ngực.

Trong một số tình huống, tổn thương gây tràn khí màng phổi xảy ra do thủ thuật y tế liên quan như: Sinh thiết gan, sinh thiết phổi, hồi sức tim phổi, đặt ống lồng ngực,…

Một số nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân trên, một số yếu tố nguy cơ có thể khiến bạn mắc chứng tràn khí màng phổi gồm:

• Tuổi tác: Tràn khí màng phổi tự phát dễ gặp ở người trẻ từ 20 - 40 tuổi, vóc dáng cao gầy và nhẹ cân.
• Hút thuốc: Khói thuốc lá làm hại đến phổi và làm gia tăng nguy cơ tràn khí màng phổi.
• Giới tính: Nam giới có nguy cơ bị rò khí phổi cao hơn so với phụ nữ.
• Bệnh lý: Người mắc các bệnh lý về phổi như khí phế thũng thường dễ gặp phải hội chứng tràn khí màng phổi và biến chứng xẹp phổi.
• Tiểu sử bệnh: Người từng bị tràn khí màng phổi dễ bị tái phát trong vòng 1 - 2 năm đầu tiên.

Mức độ nguy hiểm của hội chứng rò khí phổi

Người mắc hội chứng rò khí phổi cần phải được cấp cứu y tế và dẫn lưu khí, đặc biệt là khi không khí tích tụ lớn hơn 20% thể tích phổi. Biến chứng nguy hiểm nhất có thể xảy ra là xẹp phổi dẫn đến suy hô hấp, suy tuần hoàn và khiến bệnh nhân dễ tử vong nhanh chóng.

Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có thể phải đối mặt với các biến chứng tràn khí màng phổi như:

• Rò rỉ không khí: Bệnh có thể tái phát liên tục nên người mắc cần phải phẫu thuật đóng lỗ rò rỉ.
• Nồng độ oxy thấp: Điều này ảnh hưởng tới hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể, thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng.
• Tim bị chèn ép: Không khí tích tụ có thể làm gia tăng áp lực đẩy tim và mạch máu, cản trở đến quá trình lưu thông máu. Biến chứng chèn ép tim có thể làm bệnh nhân tử vong nhanh chóng.
• Suy hô hấp: Khi lượng oxy trong máu quá thấp, tình trạng suy hô hấp có thể khiến bệnh nhân mất ý thức, hôn mê, rối loạn nhịp tim, thậm chí dẫn đến tử vong.
• Shock: Shock là trạng thái nguy kịch của tràn dịch màng phổi, xảy ra do thiếu hụt oxy trầm trọng, huyết áp giảm thấp.

Thông qua bài viết này, Nhà thuốc Long Châu đã giới thiệu những dấu hiệu của hội chứng rò khí phổi và các nguyên nhân gây bệnh. Đây là biến chứng hô hấp nghiêm trọng và bệnh nhân cần sớm được điều trị để phòng ngừa bệnh tiến triển nặng, hạn chế thấp nhất nguy cơ tử vong. 

Xem thêm:

• Hội chứng Sipple: Nguyên nhân và cách điều trị
• Hội chứng sốt chu kỳ di truyền: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị