Nang keo tuyến giáp: Những điều cần biết

Nang keo tuyến giáp hay còn gọi là bướu giáp keo hoặc phình giáp keo, là một bệnh lý tuyến giáp khá phổ biến và lành tính. Với tỷ lệ mắc bệnh cao, đặc biệt ở nữ giới, việc hiểu rõ về nang keo tuyến giáp giúp chúng ta phát hiện và xử lý kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về bệnh, nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và các phương pháp điều trị.

Nang keo tuyến giáp là gì?

Nang keo tuyến giáp là một tình trạng trong tuyến giáp xuất hiện các bọc chứa dịch, với kích thước thay đổi từ vài milimet đến vài centimet. Đây là một dạng bướu giáp lành tính, thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khi bướu phát triển quá lớn, nó có thể gây ra các biến chứng như khó thở, khó nuốt hoặc chèn ép các cơ quan lân cận.

Bệnh lý này phổ biến hơn ở nữ giới so với nam giới và thường được phát hiện qua siêu âm tuyến giáp trong các lần khám sức khỏe định kỳ. Nang keo tuyến giáp, mặc dù lành tính, nhưng nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời, có thể dẫn đến một số biến chứng khó lường.

Nguyên nhân gây nang keo tuyến giáp

Nguyên nhân chính xác gây nang keo tuyến giáp vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số giả thuyết đã được đưa ra:

• Khuyết tật trong tái hấp thu thyroglobulin: Thyroglobulin, một thành phần quan trọng trong dịch nang tuyến giáp, có thể bị tái hấp thu không bình thường, dẫn đến sự tích tụ dịch trong các nang.
• Tích tụ bất thường thyroglobulin: Sự gia tăng bất thường của chất keo này có thể dẫn đến sự hình thành nang keo tuyến giáp.
• Yếu tố di truyền và môi trường: Các yếu tố này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh. Những người sống ở khu vực thiếu i-ốt hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp có nguy cơ cao hơn.

Nang keo tuyến giáp có nguy hiểm không?

Nang keo tuyến giáp được xem là một dạng bệnh lý lành tính và phần lớn các trường hợp không gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn có thể bỏ qua việc theo dõi hoặc điều trị nếu cần. Dưới đây là những tình huống mà nang keo tuyến giáp có thể trở nên đáng lo ngại:

Chèn ép thực quản

Khi nang keo tuyến giáp phát triển quá lớn, nó có thể gây áp lực lên thực quản, khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn hoặc nước uống.

Cảm giác nuốt nghẹn hoặc vướng trong cổ họng là một trong những dấu hiệu rõ ràng khi tình trạng chèn ép xảy ra.

Chèn ép khí quản

Nang keo tuyến giáp lớn có thể gây áp lực lên khí quản, dẫn đến tình trạng khó thở, đặc biệt khi nằm hoặc khi thực hiện các hoạt động thể chất.

Một số người bệnh có thể cảm thấy khò khè hoặc tiếng thở bất thường, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Biến chứng vỡ nang

Nang keo tuyến giáp, trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể bị vỡ. Khi điều này xảy ra, người bệnh có thể gặp phải tình trạng:

• Chảy máu: Vùng cổ có thể sưng to đột ngột, gây đau hoặc cảm giác khó chịu.
• Nhiễm trùng: Nếu không được xử lý kịp thời, nang vỡ có thể dẫn đến viêm nhiễm, đòi hỏi điều trị bằng kháng sinh hoặc can thiệp y tế khác.

Triệu chứng của nang keo tuyến giáp

Hầu hết các trường hợp u nang keo tuyến giáp không gây ra triệu chứng cụ thể và thường được phát hiện khi người bệnh đi khám sức khỏe định kỳ hoặc thực hiện siêu âm tuyến giáp. Tuy nhiên, trong những trường hợp bướu lớn hoặc phát triển nhanh, các triệu chứng có thể xuất hiện với mức độ khác nhau, bao gồm:

Sự xuất hiện khối u ở cổ

Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sự phồng lên hoặc lồi ra ở vùng cổ trước. Khối u thường có tính chất mềm, không đau khi sờ và không kèm theo các hạch bất thường xung quanh.

Khó thở và khó nuốt

Nếu u nang phát triển quá to, nó có thể chèn ép vào khí quản hoặc thực quản, dẫn đến:

• Khó thở, đặc biệt khi nằm hoặc hoạt động;
• Khó nuốt hoặc cảm giác vướng nghẹn khi ăn uống.

Biến dạng vùng cổ

Khi bướu giáp keo đạt kích thước lớn, nó có thể gây biến dạng vùng cổ, làm mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh.

Ngoài ra, khác với một số bệnh tuyến giáp khác, nang keo tuyến giáp thường không gây ra các triệu chứng cường giáp (hồi hộp, sút cân,...) hoặc suy giáp (mệt mỏi, tăng cân,...).

Phương pháp điều trị nang keo tuyến giáp

Việc điều trị nang keo tuyến giáp phụ thuộc vào kích thước, triệu chứng và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Mục tiêu chính của điều trị là giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và duy trì chức năng tuyến giáp. Dưới đây là các phương pháp điều trị thường được áp dụng:

Theo dõi định kỳ

Đối tượng áp dụng: Phù hợp với các trường hợp nang keo tuyến giáp nhỏ, không gây triệu chứng hoặc không có dấu hiệu biến chứng.

Quy trình:

• Bệnh nhân cần tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi kích thước nang qua siêu âm.
• Nếu nang có dấu hiệu to lên hoặc gây triệu chứng, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp can thiệp phù hợp.

Lợi ích: Đây là phương pháp ít xâm lấn, không ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh nếu nang không phát triển.

Chọc hút dịch nang

Đối tượng áp dụng: Nang keo tuyến giáp có kích thước lớn, gây triệu chứng chèn ép như khó thở, khó nuốt hoặc biến dạng cổ.

Quy trình thực hiện:

• Bác sĩ sử dụng kim nhỏ để chọc vào nang và hút dịch bên trong ra ngoài.
• Sau đó, bệnh nhân có thể được kê đơn thuốc kháng viêm hoặc kháng sinh để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng.

Lợi ích: Giúp giảm nhanh các triệu chứng chèn ép và cải thiện thẩm mỹ vùng cổ.

Hạn chế: Nang có thể tái phát dịch sau một thời gian, đòi hỏi phải hút dịch nhiều lần hoặc áp dụng các biện pháp khác.

Phẫu thuật

Đối tượng áp dụng:

• Nang keo tuyến giáp quá lớn, gây biến chứng nghiêm trọng như chèn ép khí quản hoặc thực quản.
• Trường hợp nghi ngờ có thành phần mô đặc hoặc nguy cơ ung thư sau khi chọc hút sinh thiết.

Quy trình thực hiện:

• Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ phần tuyến giáp chứa nang hoặc toàn bộ tuyến giáp nếu cần.
• Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể được bổ sung hormone tuyến giáp để duy trì chức năng nội tiết.

Lợi ích: Phẫu thuật loại bỏ hoàn toàn nang, giúp ngăn ngừa nguy cơ tái phát và giải quyết triệt để biến chứng.

Hạn chế: Là phương pháp xâm lấn, đòi hỏi bệnh nhân nghỉ ngơi và theo dõi sức khỏe sau mổ.

Điều trị nội tiết

Đối tượng áp dụng: Các trường hợp có sự thay đổi chức năng tuyến giáp, như cường giáp hoặc suy giáp kèm theo nang keo.

Phương pháp thực hiện:

• Bệnh nhân được kê đơn thuốc hormone tuyến giáp để cân bằng lại chức năng nội tiết.
• Liều lượng và thời gian dùng thuốc được điều chỉnh theo từng giai đoạn bệnh.

Lợi ích: Giúp ổn định chức năng tuyến giáp, ngăn ngừa các triệu chứng liên quan đến rối loạn hormone

Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và không tự ý điều trị.

Nang keo tuyến giáp là một bệnh lý phổ biến và lành tính của tuyến giáp. Mặc dù không gây nguy hiểm trong hầu hết các trường hợp, việc phát hiện và điều trị kịp thời là cần thiết để ngăn ngừa biến chứng. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về bệnh lý nang keo tuyến giáp và biết cách chăm sóc sức khỏe tuyến giáp hiệu quả.