Nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ? Dấu hiệu nhận biết gan nhiễm mỡ

Nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ là câu hỏi thường gặp và cần được giải đáp để bảo vệ sức khỏe lá gan. Gan nhiễm mỡ, hay còn được gọi là bệnh gan thoái hóa mỡ, là tình trạng tích tụ mỡ quá mức trong gan, có khả năng tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan, và thậm chí ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời. Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ gây gan nhiễm mỡ sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và điều chỉnh lối sống, từ đó bảo vệ sức khỏe lá gan của mình.

Thông tin về gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ mỡ quá mức trong gan, vượt quá 5% trọng lượng của nó, khiến gan to ra và ảnh hưởng đến chức năng gan. Lượng mỡ này chủ yếu là triglyceride, một loại chất béo được lưu trữ trong cơ thể để cung cấp năng lượng. Tuy nhiên, khi lượng triglyceride vượt quá khả năng xử lý của gan, chúng sẽ tích tụ lại trong các tế bào gan, gây ra gan nhiễm mỡ.

Ban đầu, gan nhiễm mỡ thường không gây ra triệu chứng đáng kể và được xem là lành tính. Người bệnh có thể không cảm thấy bất kỳ sự khó chịu nào hoặc chỉ có những triệu chứng nhẹ như mệt mỏi, chán ăn, đau tức vùng bụng trên bên phải. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời, tình trạng này sẽ âm thầm tiến triển và gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho gan như ung thư gan, xơ gan.

Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương nặng nề, các mô sẹo thay thế dần các tế bào gan khỏe mạnh, làm giảm chức năng gan và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như suy gan, xuất huyết tiêu hóa, cổ trướng, hôn mê. Ung thư gan là một trong những loại ung thư ác tính nhất, có tiên lượng xấu và tỷ lệ tử vong cao.

Nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ?

Nhiều người thắc mắc nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ? Lối sống không lành mạnh là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây gan nhiễm mỡ. Các thói quen sinh hoạt hàng ngày có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe lá gan của bạn.

Uống nhiều rượu bia

Lạm dụng rượu bia là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra gan nhiễm mỡ. Khi cơ thể tiếp nhận quá nhiều rượu bia, gan phải làm việc quá sức để chuyển hóa ethanol, tạo ra các sản phẩm phụ độc hại gây viêm và tổn thương tế bào gan. Quá trình này tạo ra các chất độc hại cho gan, gây viêm và tổn thương tế bào gan. Nếu tình trạng này kéo dài, gan sẽ tích tụ mỡ và dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Mặc dù mức độ tiêu thụ rượu bia an toàn có thể khác nhau tùy theo từng cá nhân, nhưng nhìn chung, nam giới được khuyến cáo không nên uống quá hai đơn vị rượu mỗi ngày, trong khi phụ nữ không nên vượt quá một đơn vị. Một đơn vị rượu tương đương với khoảng 330ml bia, 150ml rượu vang hoặc 45ml rượu mạnh.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Bên cạnh rượu bia, chế độ ăn uống không lành mạnh, giàu chất béo, đường, tinh bột và thiếu hụt chất xơ, vitamin, khoáng chất cũng góp phần đáng kể vào sự hình thành gan nhiễm mỡ. Việc tiêu thụ quá nhiều calo khiến cơ thể chuyển hóa lượng calo dư thừa thành mỡ và tích trữ trong gan. Khi bạn ăn quá nhiều calo, cơ thể sẽ chuyển hóa lượng calo dư thừa thành mỡ và tích trữ trong gan.

Ngoài ra, chế độ ăn uống thất thường, bỏ bữa cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo và làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Tiểu đường và rối loạn lipid máu

Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ do tình trạng kháng insulin. Kháng insulin làm tăng lượng đường trong máu, kích thích gan sản xuất và tích trữ mỡ. Tương tự, rối loạn lipid máu, đặc biệt là tăng cholesterol và triglyceride, cũng làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Béo phì

Béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Khi bạn bị béo phì, cơ thể sản xuất quá nhiều hormone và các chất gây viêm, làm tăng nguy cơ kháng insulin và rối loạn chuyển hóa lipid. Điều này dẫn đến tích tụ mỡ trong gan và gây gan nhiễm mỡ.

Dấu hiệu nhận biết gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ thường không biểu hiện triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến người bệnh khó nhận biết mình mắc bệnh. Thông thường, bệnh chỉ được phát hiện tình cờ qua các xét nghiệm máu hoặc siêu âm trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát.

Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, một số dấu hiệu có thể xuất hiện và cần được lưu ý:

• Nước tiểu vàng sẫm, phân bạc màu: Mặc dù tình trạng này có thể do uống ít nước hoặc sử dụng một số loại thuốc, nhưng nếu kèm theo phân bạc màu, bạn nên đi khám để kiểm tra chức năng gan.
• Bụng to, gan to, đau bụng: Gan nhiễm mỡ có thể khiến gan to ra, sờ thấy được dưới hạ sườn phải. Nếu bụng to lên, có thể bệnh đã tiến triển thành xơ gan, gây tích tụ dịch, chèn ép các cơ quan khác và gây đau bụng.
• Buồn nôn, nôn: Chán ăn, mất cảm giác thèm ăn, khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn và mệt mỏi thường xuyên có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý, trong đó có gan nhiễm mỡ.
• Vàng da: Khi chức năng gan suy giảm, việc đào thải bilirubin gặp khó khăn, dẫn đến tích tụ bilirubin trong máu và gây vàng da.
• Ngứa, mẩn ngứa, dị ứng, mệt mỏi: Gan nhiễm mỡ ảnh hưởng đến khả năng thải độc của gan, khiến độc tố tích tụ trong cơ thể, gây ngứa, mẩn ngứa, dị ứng và mệt mỏi.

Các yếu tố nguy cơ khác gây gan nhiễm mỡ

Ngoài lối sống và bệnh lý, còn có một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Tuổi tác và di truyền

Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ không thể thay đổi. Người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn bị gan nhiễm mỡ do quá trình lão hóa làm giảm khả năng chuyển hóa chất béo của gan. Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng. Nếu trong gia đình có người bị gan nhiễm mỡ, bạn cũng có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này.

Thuốc và phẫu thuật dạ dày, ruột non

Một số loại thuốc như corticosteroid, thuốc tránh thai, thuốc hạ cholesterol, và thuốc chống trầm cảm có thể gây gan nhiễm mỡ như một tác dụng phụ. Ngoài ra, phẫu thuật cắt bỏ một phần dạ dày hoặc ruột non cũng có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ? Có rất nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh lý này. Tuy nhiên, bằng cách hiểu rõ các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ, bạn có thể chủ động phòng ngừa và điều chỉnh lối sống để bảo vệ sức khỏe lá gan của mình. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về gan nhiễm mỡ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Gan nhiễm mỡ không do rượu: Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị
• Gan nhiễm mỡ có lây không? Cách điều trị gan nhiễm mỡ