Nguyên nhân và cách điều trị khi bị ngứa toàn thân

Một số nguyên nhân gây ngứa chỉ ảnh hưởng đến một vùng, trong khi những nguyên nhân khác có thể khiến bạn cảm thấy như bị ngứa toàn thân. Trong một số trường hợp, tình trạng ngứa cũng có thể trầm trọng hơn vào ban đêm. Nhiều nguyên nhân gây ngứa không phải là tình trạng đáng lo ngại và chúng sẽ đáp ứng với các phương pháp điều trị không kê đơn, kem dưỡng ẩm hoặc biện pháp khắc phục tại nhà.

Nguyên nhân gây ngứa da là gì?

Thường rất khó để xác định chính xác nguyên nhân gây ngứa. Nó có thể đơn giản là do sự châm chích của trang phục bạn mặc. Nhưng nó cũng có thể là triệu chứng của một bệnh lý nghiêm trọng hơn như phát ban hoặc bệnh tật. Da bị ngứa toàn thân có thể do các nguyên nhân sau:

Phát ban và ngứa

Nếu bạn bắt đầu gãi và thấy phát ban, có thể vấn đề nằm ở da của bạn. Nó có thể xảy ra vì:

• Nhiễm nấm và vi khuẩn như bệnh chốc lở và viêm nang lông.
• Bị côn trùng cắn: Khi bạn bị muỗi hay nhện cắn, bạn biết điều đó. Vết cắn của rệp và ve có thể khó chẩn đoán hơn vì chúng trông giống như phát ban. Chấy có thể gây cảm giác bò trên da đầu hoặc lông mu, kèm theo ngứa dữ dội.
• Bệnh chàm hoặc viêm da dị ứng: Nó xuất hiện trên da của bạn dưới dạng các mảng khô, có vảy hoặc phát ban gập ghềnh. Không rõ nguyên nhân gây ra nó, nhưng nó cực kỳ ngứa. Trẻ em có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn nếu gia đình có tiền sử bệnh hen suyễn và dị ứng. Đặc biệt dị ứng thực phẩm có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
• Viêm da tiếp xúc: Phát ban ngứa này là do phản ứng với thứ gì đó chạm vào da của bạn. Nó có thể là kim loại trong đồ trang sức hoặc hóa chất trong mỹ phẩm, đồ dùng vệ sinh và sản phẩm giặt là. Hãy ngừng sử dụng hoặc mặc bất cứ thứ gì bạn nghĩ có thể là nguyên nhân và xem liệu cơn ngứa có thuyên giảm hay không.
• Nổi mề đay: Chúng trông giống như những vết mẩn nổi lên, xuất hiện riêng lẻ hoặc thành cụm và thường gây ngứa. Không chỉ trong dị ứng, căng thẳng, nóng bức, hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng có thể khiến chúng xuất hiện.
• Bệnh vẩy nến: Nó làm cho cơ thể bạn sản xuất quá mức các tế bào da, tạo thành các mảng ngứa, viêm trên bề mặt da. Đây là kết quả của hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức.

Thai kỳ

Hơn 1 trong 10 phụ nữ mang thai cho biết họ bị ngứa. Ngứa nhẹ thường không gây hại cho bạn hoặc con bạn và nguyên nhân là do da bị căng và thay đổi nội tiết tố, nhưng đôi khi nó có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên hơn vào buổi tối hoặc ban đêm. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn bị ngứa để họ có thể quyết định xem bạn có cần xét nghiệm hay không.

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc có thể khiến da bạn ngứa, thậm chí không có dấu hiệu phát ban hoặc kích ứng. Kiểm tra với bác sĩ nếu ngứa trở nên quá khó chịu. Những loại thuốc này được biết là có thể khiến bạn ngứa:

• Một số loại thuốc huyết áp cao được gọi là thuốc ức chế ACE.
• Allopurinol điều trị bệnh gút.
• Amiodarone dùng để các vấn đề về nhịp tim.
• Thuốc lợi tiểu làm giảm đầy hơi.
• Estrogen.
• Hydroxyethyl cellulose (dùng trong phẫu thuật).
• Thuốc giảm đau theo toa gọi là opioid.
• Simvastatin dùng để cholesterol cao.
• Thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen và naproxen natri.

Ngứa thần kinh

Hệ thống thần kinh của bạn có thể bị nhầm lẫn khi bị bệnh và vô tình truyền lệnh cho các dây thần kinh trên da bắt đầu ngứa khi không có nguyên nhân nào gây ra điều đó. Không có phát ban, nhưng da của bạn có thể bị kích ứng nếu bạn gãi nhiều. Tình trạng này có thể do:

• Bệnh zona;
• Bệnh đa xơ cứng;
• Đột quỵ;
• U não;
• Tổn thương thần kinh;
• Ngứa tâm lý.

Nếu bác sĩ không thể tìm ra nguyên nhân thực thể thì có thể là do tâm lý của bạn. Một số tình trạng tâm thần khiến người ta có cảm giác muốn gãi hoặc tự chọc mình. Họ có thể cảm thấy như trên da mình có bò lổm ngổm thứ gì đó. Không có phát ban nhưng có thể bị tổn thương da do gãi. Việc gãi liên tục có thể là dấu hiệu của:

• Trầm cảm;
• Sự lo lắng;
• Chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế;
• Rối loạn tâm thần.

Bị ngứa toàn thân liên quan đến các bệnh tiềm ẩn

Ngứa thường có nguyên nhân đơn giản, phổ biến. Nhưng trong một số trường hợp, nếu tình trạng này không biến mất thì có thể là dấu hiệu của một căn bệnh nghiêm trọng nào đó, chẳng hạn như suy thận, bệnh gan, bệnh tuyến giáp, ung thư hạch, bệnh tiểu đường.

Chẩn đoán nguyên nhân gây ngứa như thế nào?

Nếu cơn ngứa đã làm phiền bạn một thời gian và bạn không thể tìm ra nguyên nhân gây ra nó, hãy hẹn gặp bác sĩ da liễu. Bạn nên đi khám nhanh chóng nếu cơn ngứa xuất hiện đột ngột, nếu nó ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể hoặc nếu bạn có các triệu chứng bất thường khác, như sốt, đổ mồ hôi ban đêm hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân. Họ cũng có thể yêu cầu bạn:

• Xét nghiệm máu để tìm nguyên nhân như thiếu máu hoặc các vấn đề về gan.
• Chụp X-quang ngực để tìm dấu hiệu ung thư.
• Sinh thiết da để xác định các bệnh về da.

Điều trị ngứa toàn thân như thế nào?

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngứa, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác để giúp bạn giảm ngứa. Điều đó có thể bao gồm:

• Kem corticosteroid: Chúng thường được sử dụng cho bệnh vẩy nến và bệnh chàm.
• Các phương pháp điều trị tại chỗ khác: Bạn có thể dùng kem dưỡng da hoặc kem có chứa thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin hoặc thuốc ức chế miễn dịch.
• Thuốc uống: Các loại thuốc có tác dụng khắp cơ thể để hết ngứa bao gồm thuốc kháng histamin, corticosteroid, thuốc chống trầm cảm và thuốc làm dịu hệ thống miễn dịch của bạn.
• Quang trị liệu: Một số nguyên nhân gây ngứa có thể thuyên giảm bằng cách cho da tiếp xúc với tia cực tím.

Các biện pháp giảm ngứa tại nhà

Bạn có thể tự giảm ngứa bằng cách chăm sóc đặc biệt cho làn da của mình. Những lời khuyên này cũng có thể giúp làm dịu làn da của bạn trong khi bạn đang điều trị:

• Sử dụng kem dưỡng ẩm sau khi tắm khi da vẫn còn ẩm.
• Hãy thử dùng kem chống ngứa không kê đơn hoặc loại có tác dụng làm mát hoặc gây tê.
• Che vùng da ngứa bằng khăn ẩm, mát vài lần trong ngày.
• Hãy tắm nhanh và đừng dùng nước quá nóng.
• Sử dụng xà phòng nhẹ, dưỡng ẩm.
• Ngâm mình trong bồn nước mát và dùng sản phẩm làm dịu da như muối Epsom, baking soda hoặc sản phẩm tắm làm từ bột yến mạch.
• Dùng thuốc dị ứng không kê đơn.
• Uống nhiều nước để giữ nước.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm.
• Cố gắng không gãi. Nó có thể làm tình trạng phát ban nặng hơn và dẫn đến nhiễm trùng.
• Chọn quần áo có chất liệu vải mềm, sử dụng mỹ phẩm và các sản phẩm giặt là dành cho da nhạy cảm.
• Nghỉ ngơi nhiều và giảm căng thẳng.

Ngứa là một biểu hiện của nhiều tình trạng bệnh khác nhau. Nguyên nhân gây ngứa khá đa dạng, bạn có thể khắc phục được tình trạng bị ngứa toàn thân khi điều trị được bệnh nguyên gây ra. Một số loại kem có thể giúp thuyên giảm triệu chứng ngứa tạm thời.