Những nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ thường gặp nhất

Khả năng thụ thai là một yếu tố quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, không ít phụ nữ gặp phải khó khăn trong việc thụ thai, điều này có thể gây ra lo lắng và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ là bước quan trọng giúp xác định các biện pháp can thiệp kịp thời và hiệu quả.

Tình trạng khó thụ thai là gì?

Khó thụ thai, hay còn gọi là “hiếm muộn”, là tình trạng ngày càng phổ biến. Vấn đề này xảy ra khi các cặp vợ chồng quan hệ mà không sử dụng biện pháp tránh thai, nhưng sau một thời gian dài vẫn chưa có con. Với phụ nữ dưới 35 tuổi, thời gian chờ có thể kéo dài đến một năm, còn với phụ nữ trên 35 tuổi, nếu sau 6 tháng vẫn chưa có thai, nên gặp bác sĩ để được tư vấn.

Hiếm muộn hiện nay có hai dạng phổ biến là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Nếu chưa từng mang thai nhưng gặp khó khăn trong việc thụ thai, có thể phụ nữ bị vô sinh nguyên phát. Ngược lại, nếu đã từng mang thai thành công ít nhất một lần nhưng hiện tại không thể thụ thai, có thể đó là vô sinh thứ phát.

Những nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ hay gặp nhất

Tỷ lệ các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ thai tự nhiên đã gia tăng đáng kể trong những năm gần đây, với 50% nguyên nhân xuất phát từ phía nữ giới. Có nhiều yếu tố gây khó thụ thai ở phụ nữ, bao gồm:

Do tuổi tác

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ. Tỷ lệ thụ thai thành công ở phụ nữ giảm dần theo tuổi tác, do tuổi tác ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, số lượng và chất lượng trứng. Vì vậy, tuổi tác cũng là một trong những nguyên nhân khiến phụ nữ khó thụ thai. Càng lớn tuổi, dự trữ buồng trứng và chất lượng trứng càng suy giảm. Hiện nay, phụ nữ được khuyến khích sinh con trước 35 tuổi để tối ưu hóa khả năng thụ thai.

Do bệnh lý

Một số bệnh lý thường dẫn đến khó thụ thai như:

• Hội chứng buồng trứng đa nang: Là một nguyên nhân phổ biến gây khó thụ thai ở phụ nữ, do ảnh hưởng đến chức năng phóng noãn, dư thừa hormone androgen và cản trở quá trình rụng trứng cũng như chất lượng trứng.
• Lạc nội mạc tử cung: Có thể gây chảy máu trong khung chậu và viêm nhiễm, làm giảm chất lượng trứng và cản trở sự di chuyển của tinh trùng, thậm chí gây tắc vòi tử cung.
• U xơ tử cung và polyp tử cung: Làm tăng lượng kinh nguyệt, gây đau bụng kinh và cản trở quá trình bám dính, làm tổ của trứng thụ tinh. Ngay cả khi trứng đã làm tổ thành công, u xơ và polyp vẫn làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc thai lưu.
• Các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Sùi mào gà, HIV/AIDS, và lậu cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản.
• Ung thư: Tác động đến khả năng sinh sản, làm gián đoạn các hoạt động bình thường của cơ thể.
• Tắc ống dẫn trứng: Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây khó thụ thai, khi trứng không thể gặp tinh trùng để thụ tinh.
• Cổ tử cung cao: Tình trạng này khiến tinh trùng phải di chuyển xa hơn và dễ suy yếu trước khi gặp trứng. Cổ tử cung cao có thể do bẩm sinh hoặc là di chứng của phẫu thuật.
• Hệ thống miễn dịch tấn công và loại bỏ tinh trùng: Phản ứng miễn dịch bất thường giữa một số mô trong hệ sinh sản có thể gây vô sinh. Phổ biến nhất là khi cơ thể sản sinh kháng thể chống lại mô buồng trứng, làm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
• Tổn thương ống dẫn trứng: Thông thường, ống dẫn trứng có vai trò như một "cần câu", bắt lấy trứng rụng, giúp tinh trùng gặp trứng và vận chuyển trứng đã thụ tinh đến tử cung. Tổn thương ống dẫn trứng có thể cản trở quá trình này, dẫn đến khó thụ thai.

Thời điểm giao hợp không chính xác

Thời điểm giao hợp đóng vai trò quan trọng trong khả năng thụ thai. Việc quan hệ nhiều và thường xuyên không đảm bảo tăng cơ hội thụ thai nếu không đúng thời điểm, thậm chí có thể làm giảm lượng tinh trùng. Quan niệm “nhịn” quan hệ dài ngày để tích lũy tinh trùng cũng là sai lầm, vì tuy số lượng tinh trùng tăng nhưng chất lượng có thể suy giảm.

Thời gian lý tưởng để thụ thai là giai đoạn rụng trứng của nữ giới. Với chu kỳ kinh nguyệt từ 28-32 ngày, rụng trứng thường xảy ra vào giữa chu kỳ. Tuy nhiên, với những người có chu kỳ kinh nguyệt không đều, thời điểm rụng trứng có thể khác. Giao hợp trong khoảng 3-5 ngày trước và sau ngày rụng trứng là thời gian dễ thụ thai nhất.

Tâm lý

Tâm lý căng thẳng cũng là một trong những nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ. Đây là một trong những nguyên nhân ít được chú ý nhưng lại có tác động lớn đến cả nam và nữ giới. Căng thẳng và áp lực từ mong muốn có con hoặc từ gia đình có thể làm giảm hiệu quả thụ thai. Khi lo âu, nồng độ cortisol tăng cao, gây ảnh hưởng xấu đến quá trình rụng trứng và thụ thai.

Vì vậy, khi có kế hoạch mang thai, hãy giữ tâm lý thoải mái, không nóng vội. Ngay cả khi sức khỏe sinh sản tốt, các cặp vợ chồng vẫn có thể mất tới một năm để thụ thai. Du lịch hoặc dã ngoại có thể giúp thay đổi không khí, hâm nóng tình cảm và tăng cơ hội thụ thai một cách tự nhiên và hạnh phúc.

Lối sống không lành mạnh

Nếu bạn có ý định mang thai, cần từ bỏ các thói quen sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, vì chúng không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà còn gây hại cho sức khỏe của em bé. Để chuẩn bị tốt nhất cho việc mang thai, hãy duy trì lối sống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng, ngủ đủ 7-8 giờ mỗi ngày và rèn luyện thể thao hợp lý. Những biện pháp này sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình mang thai, sinh nở thuận lợi hơn.

Các cách thụ thai nhanh nhất

Khi bạn đang rất mong muốn có thai, điều quan trọng là giữ tâm lý thoải mái và kiên nhẫn. Đừng quá lo lắng về việc thụ thai, vì căng thẳng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Thay vào đó, hãy thử áp dụng một số cách sau đây để tăng cường khả năng thụ thai của mình:

• Nắm rõ chu kỳ kinh và xác định thời điểm rụng trứng: Hiểu rõ chu kỳ kinh giúp bạn xác định thời điểm rụng trứng, thường vào khoảng 2 tuần sau ngày đầu kỳ kinh. Giao hợp vào 1-2 ngày sau rụng trứng sẽ tăng khả năng thụ thai.
• Quan hệ thường xuyên và đúng thời điểm: Quan hệ trong thời gian rụng trứng, đặc biệt 3 ngày trước và sau, giúp tăng cơ hội thụ thai. Nếu chưa xác định được thời điểm rụng trứng, nên quan hệ khoảng 3 lần/tuần.
• Giảm stress: Tâm lý thoải mái là yếu tố quan trọng giúp việc thụ thai trở nên dễ dàng hơn. Giảm thiểu căng thẳng và tránh những áp lực không cần thiết.
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng: Một chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu acid folic, DHA, vitamin và khoáng chất sẽ hỗ trợ sức khỏe sinh sản và tăng khả năng thụ thai.
• Từ bỏ thói quen xấu: Cần tránh thuốc lá, chất kích thích và rượu bia để cải thiện khả năng sinh sản. Các thói quen này có thể làm giảm chất lượng trứng và tinh trùng, ảnh hưởng đến quá trình thụ thai.

Trong hành trình mong chờ một em bé, việc hiểu rõ nguyên nhân khó thụ thai ở phụ nữ là rất quan trọng. Các yếu tố như tuổi tác, rối loạn nội tiết, tổn thương ống dẫn trứng, hội chứng buồng trứng đa nang, và thậm chí cả tâm lý căng thẳng đều có thể tác động đến khả năng thụ thai. Bên cạnh đó, thói quen sống không lành mạnh như sử dụng chất kích thích cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản. Việc nhận diện và xử lý những nguyên nhân này không chỉ giúp các cặp đôi có kế hoạch phù hợp mà còn tạo ra những điều kiện tốt nhất cho việc thụ thai.