Những thay đổi và cách chăm sóc bầu ngực trước và sau sinh

Trong thời kỳ mang thai và cho con bú, phụ nữ thường trải qua nhiều thay đổi và gặp khó khăn liên quan đến vùng ngực. Nếu không chăm sóc bầu ngực đúng cách trong thời gian mang thai và cho con bú, các bà mẹ có nguy cơ gặp tình trạng áp xe hoặc viêm tuyến vú nghiêm trọng.

Bầu ngực thay đổi như thế nào trong khi mang thai?

Trong quá trình mang thai, ngực của bạn sẽ trải qua nhiều sự thay đổi đáng kể. Có một số biểu hiện của việc thay đổi bầu ngực khi mang thai. Trong đó, ngực căng và nhức là một dấu hiệu thường thấy khi mang thai, đặc biệt khi kỳ kinh nguyệt bị chậm. Điều này thường được chú ý đặc biệt hơn để xác định việc có thai hay không.

Ngay sau khi thụ tinh xảy ra, cơ thể của bạn sẽ chuẩn bị để chào đón thai nhi, và ngực của bạn sẽ trở nên căng, cứng và to lên từ những ngày đầu tiên. Đây là một sự thay đổi thông thường mà hầu hết phụ nữ mang thai đều trải qua.

Một số biểu hiện khác bao gồm da xanh xao và việc xuất hiện các tĩnh mạch trên bề mặt da ngực. Đôi khi bạn có thể cảm thấy đau nhức và các tuyến xung quanh núm vú cũng sẽ căng ra. Đây là những dấu hiệu thường gặp khi mang thai và bạn không cần quá lo lắng về chúng.

Tuyến sữa trong ngực sẽ phát triển do tác động của các hormone và sẽ bắt đầu tạo thành một loại sữa gọi là sữa non. Đôi khi, bạn có thể thấy xuất hiện dịch màu trắng xung quanh núm vú. Đây là một sự thay đổi thông thường của bầu ngực khi mang thai.

Cách chăm sóc bầu ngực khi mang thai

Trong thời kỳ mang thai, một trong những thay đổi đáng chú ý của cơ thể thai phụ là sự phát triển và tăng kích thước của vùng ngực. Điều này xuất phát từ sự kích thích đồng thời từ tuyến yên và nhau thai, gây ra sự sản xuất sữa, estrogen và progesterone, làm tăng kích thước ống tuyến sữa và phát triển tiểu thùy để chuẩn bị cho việc cho con bú sau này. Ngoài ra, bầu ngực của thai phụ cũng có những biểu hiện đặc trưng như sau:

• Núm vú to hơn và có màu sắc đen hơn;
• Quầng vú trở nên đậm màu hơn;
• Xuất hiện những đốm lồi dạng nút thắt xung quanh quầng vú;
• Bầu sữa có thể tiết ra vài giọt chất lỏng màu vàng vào cuối thai kỳ.

Trong giai đoạn này, phụ nữ cần chú ý chăm sóc vùng ngực theo những hướng dẫn sau:

• Chọn áo ngực đặc biệt dành riêng cho bà bầu, có kích cỡ vừa vặn, chất liệu thoáng mát, tránh áo ngực quá rộng gây chảy xệ hoặc quá chật làm tổn thương mô ngực.
• Thường xuyên tắm và vệ sinh vùng ngực. Rửa núm vú bằng nước sạch mỗi ngày một lần để loại bỏ chất tiết tích tụ.
• Sử dụng các sản phẩm tắm gội toàn thân nhẹ nhàng, không sử dụng xà phòng chứa chất diệt khuẩn để vệ sinh vùng ngực, nhằm tránh làm khô da và gây nứt nẻ trên núm vú.

Đối với phụ nữ gặp tình trạng thụt lõm núm vú ở một hoặc cả hai bên, cần thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời để không ảnh hưởng đến việc cho con bú. Dưới đây là một số bước có thể thực hiện:

• Rửa sạch đầu vú và bầu vú.
• Sử dụng tay để massage bầu ngực lên xuống và sau đó kéo da quầng vú theo hướng từ trái sang phải, từ trên xuống dưới và ngược lại.
• Thực hiện massage nhiều lần trong ngày, mỗi lần khoảng 5 phút.
• Nếu không thể kéo đầu vú ra bằng tay, có thể tham khảo một số dụng cụ hỗ trợ hút chuyên dụng và tuân theo hướng dẫn sử dụng được ghi trên bao bì của sản phẩm đó.

Thay đổi của bầu ngực sau sinh

Trong quá trình mang thai và sau sinh, ngực của bạn sẽ trải qua những thay đổi đáng kể. Ngay từ vài ngày sau khi sinh, ngực sẽ chuẩn bị để sản xuất sữa và cho bé bú.

Trong ba ngày đầu sau sinh, bạn sẽ tiết ra sữa non, một loại sữa chứa nhiều kháng thể giúp bảo vệ bé khỏi bệnh tật.

Sau khoảng ba ngày, sữa non sẽ được thay thế bằng loại sữa mẹ bình thường và bạn sẽ cảm thấy ngực nặng và căng đầy. Giai đoạn này, nhiều phụ nữ có thể trở nên dễ xúc động do tác động của hormon lên cơ thể.

Khi núm vú được kích thích khi bé bú, sữa sẽ tự động tràn ra mà không phụ thuộc vào kích thước của ngực. Lượng sữa có thể nhiều hoặc ít phụ thuộc vào hormone và chế độ ăn uống.

Chăm sóc bầu ngực khi cho con bú

Vệ sinh bầu ngực và núm vú

Trong quá trình cho con bú, có một số điều mẹ cần chú ý để chăm sóc bầu ngực và đặc biệt là phần núm vú:

• Rửa sạch tay trước khi chạm vào ngực;
• Thay tấm lót sữa thường xuyên để đảm bảo đầu ti luôn khô ráo;
• Tránh sử dụng các tấm lót sữa có lớp nilon không thoáng khí, vì môi trường ẩm ướt có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây tổn thương da;
• Sau mỗi lần cho con bú, hãy vắt một chút sữa lên núm vú và vùng xung quanh để duy trì độ ẩm và bảo vệ da khỏi nhiễm trùng;
• Kiểm tra núm vú sau khi bé đã bú xong. Nếu phát hiện vết nứt hoặc trầy xước, hãy xử lý kịp thời để tránh nhiễm khuẩn;
• Vệ sinh bầu vú bằng nước sạch. Tránh bôi trực tiếp xà phòng hoặc sữa tắm lên núm vú vì chúng có thể làm mất độ ẩm tự nhiên của da, gây khô và nứt nẻ;
• Lau rửa nhẹ nhàng và không chà xát mạnh lên cả hai bầu ngực;
• Đợi cho đầu ti khô hoàn toàn trước khi mặc áo ngực.

Bầu ngực bị căng tức sữa

Khi bầu ngực của mẹ trở nên căng tức sữa, không chỉ gây đau mà còn có thể làm cho bé không thể bú cạn sữa. Để giải quyết tình trạng này, mẹ có thể chăm sóc bầu vú như sau:

• Xoa nhẹ đầu vú trước khi cho bé bú để kích thích sự tiết sữa;
• Sử dụng khăn ấm để massage bầu ngực khi ngực căng tức;
• Có thể sử dụng lược chải bầu vú di chuyển từ trên xuống để làm thông các tuyến sữa, kết hợp với việc xoa bóp nhẹ nhàng tuyến vú để giảm căng tức sữa;
• Đảm bảo bé được bú theo tư thế đúng và hướng dẫn bé ngậm bầu vú đúng cách;
• Trong trường hợp vú quá căng tức sữa khiến cho bé không thể bú đúng cách, mẹ có thể vắt một chút sữa trước mỗi lần bé bú để làm mềm quầng vú, giúp bé dễ bú hơn.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ và việc cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời là quan trọng. Vì vậy, chăm sóc bầu ngực khi mang thai và cho con bú là rất quan trọng và mang lại lợi ích cho cả mẹ và bé. Nếu mẹ có các triệu chứng như sưng đau hoặc nhức ở vùng vú, nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ hướng dẫn về việc điều trị và phòng ngừa viêm nhiễm.