Những trường hợp có chống chỉ định chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là phương pháp quan trọng giúp duy trì sự sống cho bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối khi chức năng thận không còn đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân đều có thể áp dụng phương pháp này. Một số trường hợp có chống chỉ định chạy thận nhân tạo tuyệt đối hoặc tương đối do nguy cơ biến chứng cao hoặc hiệu quả điều trị không đảm bảo. Việc xác định chống chỉ định chạy thận nhân tạo cần dựa trên đánh giá lâm sàng của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu cho người bệnh.

Khi nào cần chạy thận nhân tạo?

Chạy thận nhân tạo là một phương pháp lọc máu ngoài cơ thể nhằm thay thế chức năng thận khi thận không còn khả năng tự loại bỏ chất thải và nước dư thừa. Quá trình này sử dụng một hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể, trong đó máu của bệnh nhân được dẫn ra máy chạy thận để lọc sạch độc tố và cân bằng dịch. Sau khi được lọc, máu sẽ được đưa trở lại cơ thể giúp duy trì sự ổn định của các chỉ số sinh hóa và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Bệnh nhân cần được chỉ định chạy thận nhân tạo khi suy thận tiến triển đến giai đoạn cuối, tức là khi chức năng thận suy giảm chỉ còn khoảng 10% – 15%. Một tiêu chí quan trọng khác là mức lọc cầu thận (MLCT) giảm xuống ≤ 15 ml/phút/1,73m². Đối với những người mắc bệnh lý kèm theo như đái tháo đường, việc chạy thận có thể được chỉ định sớm hơn để kiểm soát tốt hơn các biến chứng.

Ngoài suy thận mạn tính giai đoạn cuối, chạy thận nhân tạo còn được áp dụng trong các trường hợp cấp cứu như ngộ độc, rối loạn điện giải nghiêm trọng hoặc suy thận cấp gây nguy hiểm đến tính mạng. Thông thường, bệnh nhân suy thận mạn cần lọc máu định kỳ ít nhất 12 giờ mỗi tuần, chia thành ba lần và thực hiện cách ngày để đảm bảo duy trì chức năng sống.

Các triệu chứng phổ biến của bệnh nhân suy thận bao gồm buồn nôn, nôn, phù, tiểu ít và mệt mỏi. Tuy nhiên, ngay cả khi chưa xuất hiện các triệu chứng rõ ràng, một lượng lớn chất thải có thể đã tích tụ trong máu gây nguy hiểm. Do đó, bệnh nhân cần thăm khám định kỳ để được bác sĩ chuyên khoa đánh giá và quyết định thời điểm phù hợp để tiến hành chạy thận nhân tạo.

Những trường hợp chống chỉ định chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là phương pháp quan trọng giúp duy trì sự sống cho bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thực hiện phương pháp này. Một số trường hợp có chống chỉ định chạy thận nhân tạo tuyệt đối hoặc tương đối, đòi hỏi sự đánh giá kỹ lưỡng từ bác sĩ trước khi quyết định điều trị.

Chống chỉ định tuyệt đối

Chạy thận nhân tạo không thể thực hiện nếu bệnh nhân không có đường tiếp cận mạch máu phù hợp. Đây là điều kiện bắt buộc vì quá trình lọc máu cần một đường dẫn đủ ổn định để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn cho người bệnh.

Chống chỉ định tương đối

Một số bệnh nhân có thể gặp rủi ro cao khi chạy thận nhân tạo, bao gồm những người mắc bệnh lý tim mạch nghiêm trọng như trụy tim mạch, rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành hoặc suy tim toàn bộ. Ngoài ra, bệnh nhân bị rối loạn đông máu, chảy máu hoặc đang sốt cao cũng có thể gặp nguy hiểm khi thực hiện phương pháp này. Những người suy kiệt do ung thư cũng thuộc nhóm cần cân nhắc kỹ trước khi chạy thận.

Đối với các trường hợp có chống chỉ định chạy thận nhân tạo tương đối, quyết định chạy thận sẽ do bác sĩ chuyên khoa đánh giá dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.

Ưu và nhược điểm của phương pháp chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo là phương pháp điều trị quan trọng giúp bệnh nhân suy thận duy trì sự sống bằng cách thay thế một phần chức năng lọc máu của thận. Tuy nhiên, giống như bất kỳ phương pháp y khoa nào, chạy thận nhân tạo cũng có những ưu và nhược điểm cần được xem xét trước khi quyết định điều trị.

Ưu điểm của chạy thận nhân tạo

Chạy thận nhân tạo mang lại nhiều lợi ích quan trọng, bao gồm:

• Loại bỏ chất thải và nước dư thừa ra khỏi cơ thể, giúp thay thế chức năng lọc máu của thận.
• Duy trì sự cân bằng chất điện giải như kali, natri và canxi để đảm bảo hoạt động bình thường của cơ thể.
• Cải thiện chức năng thận, giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu như buồn nôn, chán ăn và mệt mỏi.
• Ổn định huyết áp, giảm nguy cơ các biến chứng tim mạch.
• Hạn chế tình trạng chuột rút, đau nhức cơ bắp và hỗ trợ cân bằng khoáng chất trong máu.
• Giúp phục hồi số lượng hồng cầu, giảm nguy cơ thiếu máu.
• Nguy cơ nhiễm trùng thấp hơn so với các phương pháp điều trị khác khi được thực hiện trong môi trường y tế an toàn.

Nhược điểm của chạy thận nhân tạo

Bên cạnh những lợi ích, phương pháp này cũng có một số hạn chế:

• Quy trình điều trị tốn nhiều thời gian, người bệnh cần chạy thận từ 3 - 4 lần mỗi tuần, mỗi lần kéo dài khoảng 4 tiếng.
• Phải sử dụng thiết bị chuyên dụng, thường chỉ có thể thực hiện tại cơ sở y tế thay vì tại nhà.
• Cần tuân thủ chế độ ăn uống nghiêm ngặt, đặc biệt là kiểm soát lượng nước nạp vào cơ thể để tránh tăng cân quá mức giữa các lần chạy thận.
• Một số tác dụng phụ có thể xảy ra như đau đầu, buồn nôn, chuột rút, mệt mỏi, yếu cơ, thiếu máu, tăng kali máu và rối loạn nhịp tim.
• Đây chỉ là phương pháp điều trị tạm thời, không thể thay thế hoàn toàn chức năng của thận. Nếu có điều kiện, ghép thận vẫn là giải pháp tối ưu hơn.

Mặc dù có một số nhược điểm, chạy thận nhân tạo vẫn là lựa chọn quan trọng giúp bệnh nhân suy thận duy trì sự sống và ổn định sức khỏe. Dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa, các tác dụng phụ của phương pháp này có thể được kiểm soát để đảm bảo chất lượng cuộc sống tốt nhất cho người bệnh.

Những lưu ý quan trọng khi chạy thận nhân tạo

Ngoài việc quan tâm đến thời điểm cần chạy thận, người bệnh cũng cần lưu ý những vấn đề quan trọng trong quá trình điều trị để đảm bảo hiệu quả và hạn chế tối đa các biến chứng có thể xảy ra.

Những điều cần lưu ý trong quá trình chạy thận

Người bệnh cần thông báo ngay cho nhân viên y tế nếu gặp phải các triệu chứng bất thường như buồn nôn, nôn, chuột rút, đau lưng, đau ngực hoặc bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào khác trong quá trình lọc máu. Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Những điều cần lưu ý giữa các đợt chạy thận

Để duy trì sức khỏe và tăng hiệu quả điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

Dùng thuốc đúng chỉ định

Uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lịch chạy thận định kỳ.

Bảo vệ cổng tiếp xúc mạch máu

Chăm sóc vùng đặt fistula hoặc catheter trên cánh tay để tránh nhiễm trùng và tắc nghẽn.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

• Bổ sung đầy đủ calo, protein và vitamin cần thiết.
• Kiểm soát lượng nước uống vào mỗi ngày để tránh quá tải dịch.
• Hạn chế muối, thực phẩm giàu kali và natri để duy trì cân bằng điện giải.
• Tránh các loại đồ uống có chứa chất kích thích như trà, cà phê, rượu và bia.

Hoạt động thể chất và nghỉ ngơi hợp lý

• Tránh vận động quá sức hoặc làm việc nặng nhọc.
• Duy trì các bài tập nhẹ nhàng phù hợp với thể trạng.

Giữ tinh thần lạc quan

Hạn chế căng thẳng, duy trì tâm lý thoải mái giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt hơn.

Mong là bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chạy thận nhân tạo cũng như những trường hợp chống chỉ định chạy thận nhân tạo. Nhìn chung, chạy thận nhân tạo là phương pháp điều trị kéo dài suốt đời đối với bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối hoặc cho đến khi tìm được thận phù hợp để ghép. Vì vậy, người bệnh cần sắp xếp công việc và sinh hoạt khoa học để thích nghi với việc điều trị, từ đó duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể.