Quả quéo là gì? Dinh dưỡng và công dụng của quả quéo

Quả quéo hay còn gọi là quả muỗm rất hay bị nhầm lẫn với quả xoài. Vậy quả quéo với quả xoài có giống nhau không? Giá trị dinh dưỡng và công dụng của quả quéo là gì? Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi trên qua bài viết dưới đây.

Quả quéo là gì?

Quả quéo có khá nhiều tên gọi khác như quả muỗm, trái xoan hay xoài hôi,… là loại trái cây có tên khoa học là Mangifera foetida, thuộc họ trúc đào. Hiện nay, cây quéo được trồng nhiều ở các nước Đông Nam Á như Indonesia, Thái Lan, Malaysia và Việt Nam.

Cây quéo là giống cây có thân to, tán lá rộng với chiều cao trung bình 15 – 20m. Lá cây quéo là lá đơn tính thường mọc so le với nhau và thuôn dài hướng về phía gốc. Mặt lá quéo có hình bầu dục, đầu hơi nhọn với bề mặt nhẵn mịn. Hoa của cây quéo có màu trắng, nhỏ và mọc thành những cụm kép ở ngọn nhánh và ngọn cành. Cánh hoa có hình mũi mác hẹp, dài hơn lá đài khoảng 3 lần và nằm trên lá đài. Hoa quéo thường có một nhị dài bằng cánh hoa còn các nhị khác ngắn hơn rõ rệt.

Vậy quả quéo là quả gì? Quả quéo (quả muỗm, quả xoài hôi) có hình dáng rất giống quả xoài nhưng kích thước nhỏ hơn, khá giống hình quả thận. Khi sống quả quéo có màu xanh và chuyển dần sang màu vàng, cam khi chín. Đây là loại quả mọng nước, ngon ngọt cùng mùi thơm đặc trưng nên được nhiều người yêu thích.

Phân biệt quả quéo và quả xoài

Vì hình dáng giống nhau nên quả quéo thường bị nhầm lẫn là xoài, tuy nhiên đây lại là 2 loại quả khác nhau cùng thuộc họ với đào. Khi xem xét kĩ, quả quéo và quả xoài có một số khác biệt về cả hình dáng và hương vị, cụ thể như sau.

• Kích thước: Quả quéo thường có kích thước nhỏ hơn rất nhiều so với quả xoài và thông thường, quả quéo chỉ phát triển đến một mức độ nhất định, không có loại quả quéo nào đạt kích thước lớn như quả xoài thường thấy.
• Độ đa dạng: Quả quéo chỉ có một loại nhưng quả xoài lại có đa dạng phân loại khác nhau, ví dụ như xoài cát, xoài tứ quý, xoài keo,…
• Hương vị: Khi chín quả quéo thường có vị chua ngọt hài hòa, khác với xoài thường gây ấn tượng bởi độ ngọt sắc, không có vị chua.
• Độ phổ biến: Quả quéo ít được biết đến và ưa chuộng hơn so với quả xoài. Hiện nay có một số nơi dùng quả quéo non để nấu canh chua hoặc muối chua để bảo quản ăn với cơm. Ngược lại với quả quéo, quả xoài lại rất phổ biến bởi hương vị ngon ngọt và giá trị dinh dưỡng cao.
• Đặc điểm cây trồng: Đa số cây quéo mọc hoang ở ven đường, đất trống còn xoài là giống cây được ươm giống và trồng chuyên nghiệp tại các gia đình hoặc trang trại cây ăn trái với quy mô lớn do nhu cầu thị trường cao.
• Giá trị: Với những đặc điểm nêu trên, quả quéo thường không có giá trị kinh tế cao bằng quả xoài, đa phần mang giá trị tinh thần bởi hiện nay, một số cây quéo được phong tặng danh hiệu cây cổ thụ ở những thôn, bản, xã. Khác với cây quéo, cây xoài là cây ăn trái mang lại giá trị kinh tế cao, giúp nhiều gia đình trang trải chi phí sinh hoạt. Không chỉ vậy, những giống xoài ngon còn được xuất khẩu ra nước ngoài, góp phần tăng trưởng GDP cho đất nước.

Lợi ích của quả quéo

Theo nghiên cứu, quả quéo thường có tỷ lệ thịt quả chiếm 60 – 70% và chứa nhiều chất bột (quả quéo xanh nhiều tinh bột hơn quả quéo chín), đường trong quả quéo chín khoảng 16 – 20%, còn lại là axit hữu cơ như axit citric, vitamin và chất khoáng. Thành phần dinh dưỡng của quả quéo cụ thể như sau:

• Hạt quả quéo giống với hạt xoài, có vị chát, đắng với thành phần chính là axit galic tự do.
• Vỏ thân quả quéo chứa khoảng 3% mangiferin và tanin.
• Lá quả quéo có 1.6% mangiferin cùng một số chất độc khác chưa xác định, chất này khi bài tiết qua nước tiểu sẽ khiến nước tiểu có màu vàng đậm.
• Gôm nhựa chiết từ cây quéo có thành phần gồm 16% gôm và 81% nhựa.

Tuy quả quéo không có giá trị cao về kinh tế nhưng loại quả này lại có ích trong việc điều trị một số vấn đề sức khỏe. Cụ thể, vỏ cây quéo được sử dụng trong chữa đau răng hoặc tiêu chảy khá hiệu quả, đây cũng là bài thuốc dân gian được nhiều người áp dụng và ghi nhận kết quả khả quan. Ngoài ra, thịt quả quéo còn chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, đem đến cho sức khỏe những công dụng như:

• Tốt cho mắt: Do thịt quả quéo chứa nhiều vitamin A nên loại quả này rất tốt cho thị lực, hỗ trợ đề phòng nhiều vấn đề về mắt như quáng gà, giảm thị lực, viêm giác mạc, khô mắt, tật khúc xạ,… Một số nghiên cứu cũng chứng minh cung cấp đầy đủ vitamin A cho cơ thể là cách cải thiện và bảo vệ thị lực hiệu quả, giúp bạn có đôi mắt sáng và khỏe hơn.
• Tốt cho tiêu hóa: Các loại enzyme tự nhiên được tìm thấy trong quả quéo có tác dụng bẻ gãy các phân tử protein, từ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa thêm khỏe mạnh và thuận lợi hơn. Thường xuyên ăn loại quả này cũng giúp bạn đề phòng chứng táo bón, khó tiêu, đầy hơi,…
• Tốt cho da: Các nghiên cứu về quả quéo chỉ ra rằng ăn thực phẩm này có thể hỗ trợ sức khỏe làn da nhờ thành phần vitamin A và C dồi dào. Cụ thể, vitamin A trong quả quéo sẽ giúp da chống lão hóa, tăng độ căng mịn và săn chắc còn vitamin C thúc đẩy sản sinh collagen, đồng thời dưỡng sáng da từ sâu bên trong.

Lưu ý cần biết khi ăn quả quéo

Để sử dụng quả quéo an toàn và hiệu quả, bạn không nên bỏ qua những lưu ý dưới đây.

• Không ăn quả quéo khi đói: Thực chất quả quéo có vị chua đến từ axit tự nhiên nên nếu ăn lúc đói sẽ kích thích dạ dày tăng dịch vị, gây các cơn đau bụng, mệt mỏi, mất sức hoặc thậm chí ngộ độc khi ăn số lượng lớn.
• Người dễ dị ứng không nên ăn quả quéo: Người có cơ địa mẫn cảm, dễ phản ứng với các thành phần hóa học trong quả quéo hoặc bất cứ loại trái cây nào thì không nên ăn loại quả này. Nếu thấy ngứa ngáy, mẩn đỏ bất thường sau khi ăn quả quéo, bạn cần dừng ngay và đến cơ sở y tế (nếu cần).
• Người bệnh đường hô hấp nên cân nhắc khi ăn quả quéo: Quả quéo là loại trái cây có chất chua và một số hợp chất thực vật có thể kích thích hệ hô hấp nên người bệnh hen suyễn cần hạn chế ăn do dễ gây tái phát hoặc bệnh nặng hơn.

Hy vọng qua bài viết trên từ Nhà thuốc Long Châu bạn đã hiểu và nắm rõ hơn thông tin dinh dưỡng cũng như công dụng của quả quéo. Bất cứ loại trái cây nào nếu ăn quá nhiều đều không tốt nên bạn cần lưu ý chỉ ăn quả quéo với lượng vừa phải và không ăn lúc bụng rỗng.