Suy giáp ở trẻ sơ sinh có thường gặp không?

Suy giáp bẩm sinh (CH) là tình trạng thiếu hụt hormone do tuyến giáp không sản xuất đủ lượng cần thiết, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Tuy nhiên, trẻ vẫn có thể phát triển khỏe mạnh và bình thường nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng chúng tôi tìm hiểu vấn đề suy giáp ở trẻ sơ sinh này nhé!

Cấu tạo của tuyến giáp

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng nằm ở phần trước của cổ, có hình dạng như một con bướm. Tuyến giáp cung cấp hormone tuyến giáp, trong đó có hormone T4, được tổng hợp từ iốt trong khẩu phần hàng ngày. Hormone này đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng bình thường của cơ thể và não bộ.

Vì vậy, các rối loạn chức năng của tuyến giáp, dẫn đến sự thiếu hoặc dư thừa hormone cần thiết, có thể gây ra các bệnh lý và biến chứng nguy hiểm.

Suy giáp ở trẻ sơ sinh có thường gặp không?

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết hình cánh bướm nằm ở phía trước cổ, chịu trách nhiệm sản xuất hormone Thyroxin (T4) và Triiodothyronin (T3), giúp điều hòa sự phát triển cơ thể. Suy giáp ở trẻ sơ sinh là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng và phát triển của trẻ sơ sinh.

Tỷ lệ mắc suy giáp ở trẻ sơ sinh là khoảng 1/3000 đến 1/4000. Bệnh lý này có thể xảy ra do tuyến giáp không di chuyển đến đúng vị trí trong quá trình phát triển thai nhi, khiến tuyến giáp không thể hoạt động bình thường. Trong một số trường hợp, mặc dù tuyến giáp nằm đúng vị trí, nó vẫn không phát triển bình thường và không thể sản xuất đủ hormone.

Hậu quả của bệnh suy giáp

Nếu không được phát hiện và điều trị đúng lúc, suy giáp ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến những biến chứng về cả thể chất và tinh thần như sau:

Giai đoạn sơ sinh:

• Bé thường ngủ nhiều hơn bình thường, lờ đờ, ít phản ứng với các tác động từ môi trường.
• Thải phân chậm và dễ bị táo bón.
• Bị vàng da kéo dài và có màu da tái xám.
• Ít quấy khóc, tiếng khóc yếu, lười bú.
• Lưỡi to bè và thường thò ra hai bên.
• Bé phát triển cân nặng chậm.
• Tay chân thường lạnh.

Giai đoạn sau sơ sinh:

• Phát triển chậm: Tăng cân chậm, chiều cao phát triển chậm.
• Tinh thần kém phát triển: Thiếu linh hoạt, khó tiếp thu, gây ảnh hưởng đến học hành so với các bạn cùng tuổi.

Các phương pháp chẩn đoán suy giáp

Hiện nay, suy giáp ở trẻ sơ sinh được chẩn đoán qua các phương pháp sau:

Sàng lọc

Sau khi sinh từ 2 đến 7 ngày, trẻ được sàng lọc để xác định nồng độ hormone TSH hoặc T4 trong máu. Giá trị cao của TSH hoặc thấp của T4 cho thấy nguy cơ cao mắc suy giáp ở trẻ sơ sinh và yêu cầu chuyển đến chuyên khoa nội tiết để điều trị và theo dõi. Phương pháp này áp dụng trong chương trình sàng lọc sơ sinh trong 48 giờ đầu sau khi sinh, lấy mẫu máu từ gót chân để xét nghiệm TSH và thực hiện những xét nghiệm bổ sung.

Chẩn đoán

Bao gồm các xét nghiệm và hình ảnh như sau:

• Xét nghiệm hormone tuyến giáp trong huyết thanh: Để xác định suy giáp bẩm sinh, với tiêu chuẩn TSH cao > 100 mIU/ml và T4 thấp < 50 nmol/l. Đây là xét nghiệm quan trọng để xác định chính xác tình trạng suy giáp và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Xét nghiệm chụp xương: Để đánh giá tình trạng phát triển của xương. Suy giáp có thể ảnh hưởng đến sự phát triển xương của trẻ, do đó, chụp xương giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng và xác định liệu trẻ có cần can thiệp y tế hay không.
• Xét nghiệm hình ảnh bằng Tc 99m: Để đánh giá vị trí, kích thước và bất thường của tuyến giáp. Phương pháp này sử dụng chất đánh dấu phóng xạ Tc 99m để tạo hình ảnh chi tiết của tuyến giáp, giúp các bác sĩ xác định các bất thường về cấu trúc và chức năng của tuyến giáp, từ đó đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.

Điều trị suy giáp ở trẻ sơ sinh như thế nào ?

Bác sĩ sẽ chỉ định cho bé sử dụng hormone tổng hợp tuyến giáp là L-thyroxine. Việc sử dụng L-thyroxine cho bé đúng liều hằng ngày sẽ không gây ra nhiều tác dụng phụ. Tuy nhiên, nếu bé dùng liều quá thấp, các triệu chứng suy giáp sẽ tái phát. Ngược lại, nếu dùng liều cao hơn mức cần thiết, bé có thể gặp phải các tác dụng phụ như tiêu chảy, khó ngủ, nhịp tim nhanh hoặc da đỏ.

Nồng độ L-thyroxine cùng các chỉ số về sự phát triển chiều cao, cân nặng của bé sẽ là cơ sở để bác sĩ tính toán liều thuốc phù hợp.

Hormone từ tuyến giáp rất cần thiết cho sự phát triển bình thường của bé trong hai năm đầu đời và tiếp tục cần thiết khi bé trưởng thành. Do đó, bé cần sử dụng thuốc điều trị suốt đời. Ba mẹ cần khuyến khích và hỗ trợ bé duy trì thói quen sử dụng thuốc hàng ngày.

Về chế độ ăn uống, cha mẹ không nên áp đặt các chế độ ăn kiêng hay tăng quá mức một loại thực phẩm nào. Suy giáp bẩm sinh không thể điều trị bằng chế độ ăn, do đó không cần phải tăng cường sử dụng các thực phẩm giàu iodine.

Suy giáp ở trẻ sơ sinh là một bệnh lý nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của trẻ. Bài viết đã chỉ ra rằng việc sàng lọc và chẩn đoán sớm là rất quan trọng để phát hiện và điều trị suy giáp ở trẻ sơ sinh kịp thời. Nếu không được phát hiện và can thiệp đúng cách, suy giáp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm về cả thể chất lẫn tinh thần. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình sàng lọc và sự can thiệp y tế đúng lúc để bảo vệ sức khỏe và tương lai của các em nhỏ.