Tắc tia sữa có mủ nguy hiểm như thế nào?

Tình trạng tắc tia sữa và viêm vú sau sinh ảnh hưởng khoảng 20% phụ nữ, gây ra đau nhức, mệt mỏi và ảnh hưởng đến việc cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Đây là dấu hiệu đáng lo ngại và có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được điều trị kịp thời, bao gồm áp xe tuyến vú, sự hình thành dải xơ hoặc u xơ tuyến vú. Vì vậy, tình trạng tắc tia sữa có mủ nguy hiểm như thế nào? Nguyên nhân gây nên tình trạng là gì? Để điều trị và phòng ngừa, các bà mẹ gặp phải tình trạng này cần thực hiện những biện pháp gì?

Tắc tia sữa có mủ là gì?

Tắc tia sữa còn được gọi là tắc tuyến sữa hoặc tắc ống dẫn sữa, là một tình trạng mà sữa mẹ bị ứ đọng trong các ống dẫn sữa tại vùng ngực. Quá trình sản xuất sữa mẹ diễn ra trong các nang sữa và sữa sau đó chảy qua các ống dẫn sữa để đổ vào khoang chứa sữa nằm phía sau vùng vú. Sữa được đẩy ra bên ngoài thông qua hoạt động bú mút của trẻ. 

Tuy nhiên, khi các ống dẫn sữa bị hẹp lại hoặc bị tắc, sữa không thể chảy ra ngoài và dần dần đông kết, vón cục. Đồng thời, sữa mới vẫn tiếp tục được sản xuất sẽ dẫn đến sự căng giãn các ống dẫn trước tắc, khiến tình trạng tắc tia sữa ngày càng trầm trọng hơn. 

Khi tắc, sữa rỉ ra sẽ thấy có lẫn kèm mủ màu đục, nếu như núm vú không được vệ sinh sạch sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng viêm tuyến vú, thậm chí ung thư tuyến vú. Điều này gây ra sự khó khăn trong việc cho con bú và gây ra đau đớn cho người mẹ.

Biểu hiện nào của tắc tia sữa có mủ cần lưu ý?

Có những biểu hiện và dấu hiệu dễ nhận biết để nhận ra tình trạng tắc tia sữa có lẫn mủ. Các bà mẹ có thể tự quan sát những dấu hiệu sau để phát hiện kịp thời:

• Sữa có mủ trắng hoặc vàng chảy ra từ đầu vú.
• Ngực sẽ trở nên căng tức, khó chịu và có thể bầm tím. Mẹ có thể cảm thấy đau, có khi sốt và nổi các hạch nhỏ.
• Đôi khi sờ thấy nhiều cục cứng ở đầu vú.
• Tia sữa không thể ra hoặc chỉ ra rất ít, ngay cả khi mẹ cố gắng nặn hoặc hút sữa.

Tình trạng tắc tia sữa thường xảy ra phổ biến đối với phụ nữ sinh con đầu lòng. Nếu không được điều trị và khắc phục kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến sữa có chứa mủ sau khoảng 1 tuần. Cơn đau từ tắc tia sữa kèm theo mủ cũng sẽ nặng hơn so với tắc tia sữa thông thường. Ngoài ra, tình trạng tắc sữa kéo dài có thể cho mẹ cảm thấy mệt mỏi.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc tia sữa có mủ

Hiện tượng tắc tuyến sữa sau sinh có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Khi vừa mới sinh con, một số mẹ gặp tình trạng tắc tia sữa do sữa được sản xuất nhiều nhưng chưa thể chảy ra bởi bé chưa ngậm đúng khớp ngậm sữa, dẫn đến ứ đọng sữa và tắc tia sữa.
• Áp lực lên ngực có thể làm tắc tia sữa, ví dụ như mặc áo ngực quá chật, bó sát. Ngoài ra, tư thế nằm sấp khi ngủ cũng có thể gây tắc tuyến sữa.
• Tình trạng căng thẳng và stress cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa mẹ. Khi mẹ quá căng thẳng, lo lắng, khiến quá trình sản sinh hormone oxytocin - hormone kích thích vú tiết sữa - có thể chậm đi, dẫn đến tắc tuyến sữa.
• Dư thừa sữa mẹ cũng có thể gây tắc tuyến sữa. Điều này xảy ra khi sữa còn dư thừa do bé không bú hết hoặc mẹ không hút hết phần sữa còn lại sau khi bé đã được bú no, dẫn đến ứ đọng sữa và tắc nghẽn. Nếu mẹ không cho bé bú thường xuyên hoặc không hút sữa ra ngoài trong khoảng thời gian 5 - 24 giờ, có thể gây tắc tia sữa.
• Sai cách ngậm vú mẹ của bé cũng là một nguyên nhân dẫn đến tắc tia sữa. Khi bé không ngậm vú mẹ đúng cách, sữa mẹ không được hút đủ lượng cần thiết, gây ứ đọng sữa trong bầu ngực và dẫn đến tắc tia sữa có mủ.
• Khi bị tắc tia sữa kéo dài từ 1 tuần trở lên, nhưng bạn không điều trị, xử lý kịp thời, sữa đọng gây viêm nhiễm. Tình trạng được gọi là hiện tượng áp xe vú, có thể tạo nên những cơn đau tức, hạch sưng, thậm chí làm mẹ bị sốt rất nguy hiểm.

Mẹ bị tia tắc sữa có mủ cần làm gì?

Khi gặp tình trạng tắc tia sữa, tắc tia sữa có mủ, mẹ cần lưu ý áp dụng một số cách như sau:

• Thường xuyên vệ sinh đầu ti, bầu vú, không để sữa thừa còn đọng lại, tránh vi khuẩn tiếp tục xâm nhập, đồng thời kiểm tra tình trạng mưng mủ để xử lý.
• Sử dụng máy hút sữa để hỗ trợ nếu không thể dùng tay nặn hết sữa có mủ ra bên ngoài.
• Chườm đá lên hai bầu ngực để giảm bớt cảm giác căng cứng, khó chịu.
• Không tắm nước lạnh để hạn chế tình trạng ống dẫn sữa bị co lại.
• Tuyệt đối không nặn bầu vú hay cố ép sữa ra ngoài.
• Giữ tinh thần thoải mái.
• Uống nhiều nước.

Khi bị tắc tia sữa có mủ, mẹ tuyệt đối không được cho bé bú bởi mủ trong sữa mẹ tiết ra lúc này có chứa nhiều chất độc, viêm nhiễm, có thể gây ra các bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa như tiêu chảy ở trẻ. Điều này có thể gây những ảnh hưởng xấu cho hệ tiêu hóa của trẻ sau này. Do đó, trong thời gian mắc bệnh mẹ nên bổ sung chất dinh dưỡng bằng sữa công thức thay cho sữa mẹ.

Cách điều trị tình trạng tắc tia sữa có mủ

Khi phát hiện bị tắc tia sữa, mẹ nên thăm khám ngay để được điều trị đúng cách và hiệu quả nhất, tránh đầu vú bị viêm, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Đặc biệt, khi tình trạng tắc tia sữa chuyển sang giai đoạn có mủ kèm theo, bạn tuyệt đối không nên tự điều trị. Tình trạng có thể gây nhiều biến chứng, do đó bạn không nên chủ quan.

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị được các bác sĩ khuyến cáo nên dùng cho mẹ bỉm bao gồm: Sử dụng thuốc, massage bầu vú, chiếu tia hồng ngoại kích thích thông tia sữa,... Trong đó, phương pháp chiếu tia hồng ngoại lên bầu ngực giúp kích thích lưu thông tuần hoàn máu, giảm sưng đau ở bầu ngực, được chứng minh an toàn, không gây hại cho sức khỏe và chất lượng sữa mẹ.

Biện pháp phòng ngừa tình trạng tắc tia sữa

Tắc tia sữa sau sinh có thể gây đau đớn và sự mệt mỏi cho mẹ, đồng thời tăng nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh. Để phòng ngừa tình trạng này, mẹ có thể áp dụng những biện pháp sau đây:

• Giữ thói quen hút sữa đều đặn: Ngoài việc cho con bú theo yêu cầu và thường xuyên, mẹ cần hút sữa sau mỗi lần bé bú để đảm bảo không có sữa bị tắc tia, và đồng thời kích thích sản xuất sữa mới.
• Thực hiện lối sống khoa học: Mẹ cần duy trì một lối sống lành mạnh bằng cách ăn uống cân đối, đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi đầy đủ và tránh căng thẳng hoặc mệt mỏi quá mức.
• Uống đủ nước: Mẹ nên uống đủ lượng nước khuyến nghị hàng ngày để giúp tăng cường sản xuất sữa và duy trì sự thông thoáng của tuyến sữa.
• Hạn chế tác động lên vùng ngực: Mẹ nên tránh mặc áo ngực quá chật, không nằm sấp khi ngủ và hạn chế những tác động mạnh lên vùng ngực.

Hy vọng bài viết trên đã giúp cho các mẹ có thể trang bị cho mình kiến thức về tình trạng tắc tia sữa có mủ, giúp mẹ có thể xử lý đúng cách, tránh các biến chứng nguy hiểm về sau cho cả mẹ và bé. Hãy luôn chăm sóc bản thân và tìm sự hỗ trợ khi cần thiết để mẹ có thể trải qua giai đoạn sau sinh một cách khỏe mạnh và hạnh phúc.