Tai biến mạch máu não nhẹ là gì? Tai biến nhẹ có gây nguy hiểm không?

Tai biến mạch máu não nhẹ là tình trạng mất máu não tạm thời do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não nhỏ. Mặc dù không gây ra hậu quả nghiêm trọng nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa tai biến mạch máu não nhẹ để giảm thiểu nguy cơ tái phát.

Dấu hiệu nào cảnh báo tai biến mạch máu não nhẹ?

Tai biến mạch máu não nhẹ là một dạng tai biến mạch máu não có khả năng hồi phục nhanh chóng trong vài phút đến vài giờ mà không để lại di chứng về yếu liệt. Tuy nhiên, đây vẫn là một trong các nguyên nhân chính gây ra tình trạng thiếu máu não thực sự, từ đó có thể làm tăng tỷ lệ tử vong trong một vài năm đầu sau tai biến.

Các triệu chứng của tai biến nhẹ bao gồm:

• Đau đầu dữ dội và đột ngột.
• Chóng mặt, choáng, ù tai đột ngột. Nếu người bệnh đứng có thể thấy một bên chân bị yếu hẳn, không thể đứng vững.
• Một bên tay cầm nắm đồ vật không chắc chắn, dễ làm rơi, cảm thấy khó khi nhặt lại vật đã rơi.
• Rối loạn ngôn ngữ đột ngột, gồm các biểu hiện như nói khó, nói ngọng, khiến người nghe không hiểu. Triệu chứng tai biến mạch máu não nhẹ này có thể chỉ diễn ra trong vòng một vài phút, tuy nhiên cũng có thể kéo dài đến cả ngày trước khi tai biến trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc đó, người bệnh sẽ không còn khả năng phát ngôn.
• Cảm giác tê bì ở đầu ngón tay, đầu ngón chân và nửa thân trên như kim châm một cách đột ngột.
• Người bệnh đôi khi không còn khả năng kiểm soát bản thân, ví dụ như đang nói thì ngừng lại, làm rơi vật đang cầm nắm trong tay mà không biết, cho đến vài giây sau mới chợt nhận ra và nhặt lên.
• Rối loạn tri thức đột ngột, người bệnh đột nhiên bị mất định hướng về không gian và thời gian trong khoảng vài phút hoặc vài giờ, bị điếc hay đột nhiên quên trong một khoảng thời gian ngắn.
• Mất thị lực hoàn toàn hoặc một phần, ở một hoặc hai bên mắt trong khoảng một vài giây.

Tai biến mạch máu não nhẹ nguy hiểm như thế nào?

Người bệnh bị tai biến mạch máu não nhẹ thường cho rằng sức khỏe của họ sẽ nhanh chóng phục hồi nên không cần khám bệnh. Tuy nhiên, đây là một sai lầm nghiêm trọng, bởi nếu không được theo dõi, sơ cứu tai biến mạch máu não và điều trị kịp thời theo hướng dẫn của bác sĩ, bệnh rất có khả năng sẽ tiến triển thành đột quỵ và thiếu máu não thật sự. 

Dưới đây là các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra của bệnh tai biến mạch máu não nhẹ:

• Khoảng 10% - 15% người bệnh sẽ bị đột quỵ trong vòng 3 tháng, trong đó, một nửa số trường hợp đột quỵ xảy ra sau khi bị tai biến nhẹ khoảng 48 giờ.
• Biến chứng nguy hiểm nhất có thể xảy ra của tai biến nhẹ là tình trạng thiếu máu thực sự. Tình trạng này có thể dẫn đến hôn mê và để lại nhiều di chứng nặng nề như liệt nửa người, suy giảm trí nhớ, rối loạn nhận thức, thậm chí là tử vong.

Nói chung, mặc dù cơn tai biến nhẹ không gây tổn thương nguy hiểm cho người bệnh nhưng có thể là một dấu hiệu cảnh báo về cơn nhồi máu thật sự có thể xảy ra trong tương lai nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời.

Điều trị tai biến nhẹ như thế nào?

Mặc dù các triệu chứng của tai biến mạch máu não nhẹ không gây ra các tổn thương vĩnh viễn nhưng người bệnh không nên bỏ qua vì có thể nhầm lẫn với các triệu chứng của một số bệnh nguy hiểm khác.

Khi có bất kỳ triệu chứng nào của tai biến mạch máu não nhẹ, người bệnh nên gọi cấp cứu ngay lập tức, ngay cả khi triệu chứng chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn. Điều trị sớm và phòng ngừa bệnh tai biến sẽ giúp giảm tỷ lệ đột quỵ nặng hơn trong tương lai, đặc biệt là ở những bệnh nhân có nguy cơ cao, có tiền sử mắc các bệnh như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn ngôn ngữ, yếu nửa người trên 60 phút…

Phương pháp được lựa chọn để điều trị chính khi bệnh nhân bị tai biến nhẹ là sử dụng thuốc chữa trị tai biến mạch máu não như thuốc chống đông máu. Aspirin là loại thuốc được chỉ định một cách phổ biến để làm giảm khả năng liên kết và hình thành cục máu đông của tiểu cầu. 

Ngoài ra có thể kết hợp với một số loại thuốc như aggrenox, clopidogrel, heparin… theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc, vì các loại thuốc này có tác dụng không mong muốn và khả năng tương tác với các loại thuốc khác rất cao.

Phòng ngừa tai biến mạch máu não nhẹ thế nào?

Để ngăn ngừa tình trạng tai biến mạch máu não nhẹ, cần xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm:

• Bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C và kali bởi các chất này có khả năng cải thiện chức năng nội mô, đồng thời ngăn ngừa hình thành các huyết khối và phòng ngừa đột quỵ. Ví dụ như chuối, cam, bưởi…
• Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt để ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ. Các loại ngũ cốc có thể tham khảo là đậu, hạt hạnh nhân, óc chó…
• Bổ sung rau, củ, quả có chứa nhiều chất xơ và axit folic (như súp lơ, các loại rau xanh đậm…) để ngăn ngừa tai biến mạch máu não nhẹ, giảm cholesterol, tăng tuần hoàn máu.
• Bổ sung chất béo bão hòa để phòng ngừa hình thành máu đông. Ví dụ như dầu mè, dầu đậu nành, dầu cá ngừ, cá thu, cá mòi…
• Sử dụng các gia vị như tỏi, gừng, hạt tiêu để phòng ngừa đột quỵ.
• Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm giàu vitamin K như lòng đỏ trứng gà, gan, dâu tây, kiwi, măng tây, rau mùi tây, dầu oliu…
• Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm giàu muối, đạm và chất béo như nội tạng động vật, thịt đỏ…

Đối với bệnh nhân bị tai biến mạch máu não nhẹ, cần có chế độ ăn phù hợp với người bệnh tai biến mạch máu não và thực hiện vận động hợp lý, bao gồm:

• Đổi tư thế nằm thường xuyên để hạn chế tình trạng viêm loét và nhiễm trùng (trong trường hợp bệnh nhân nặng).
• Thường xuyên xoa bóp bắp cơ và vận động các khớp tay chân để tăng cường tuần hoàn máu và tránh tình trạng cứng khớp.
• Khuyến khích bệnh nhân vận động thường xuyên để nhanh chóng phục hồi.

Trên đây là những thông tin cơ bản về tai biến mạch máu não nhẹ, cách điều trị và các biện pháp phòng ngừa. Việc nhận biết sớm và chăm sóc bệnh nhân kịp thời là vô cùng quan trọng để phòng ngừa bệnh diễn tiến nặng và giảm thiểu hậu quả nghiêm trọng. 

Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng liên quan đến tai biến mạch máu não nhẹ, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đồng thời, đừng quên thực hiện đầy đủ các chỉ đạo của bác sĩ để tăng cường sức khỏe và tránh tái phát bệnh.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: vinmec.com