Thay khớp vai là gì? Khi nào cần thực hiện phẫu thuật thay khớp vai

Phẫu thuật thay khớp vai được xem xét tiến hành khi khớp vai bị thoái hóa nghiêm trọng, làm suy giảm khả năng vận động và gây khó khăn cho bệnh nhân trong cuộc sống hàng ngày. Trong trường hợp này, phẫu thuật thay khớp vai sẽ là phương án tối ưu nhất. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng về phương pháp phẫu thuật thay khớp vai là gì.

Phẫu thuật thay khớp vai là gì?

Thay khớp vai là quá trình thay thế toàn bộ hoặc một phần của khớp vai bằng khớp nhân tạo. Phẫu thuật thay khớp vai được phân loại như sau:

Phẫu thuật thay khớp vai toàn phần: Là một loại phẫu thuật trong đó cả hai thành phần chính của khớp vai được thay thế bằng các bộ phận nhân tạo.

Phẫu thuật thay khớp vai bán phần: Là một loại phẫu thuật trong đó chỉ một phần của khớp vai bị thay thế bằng các bộ phận nhân tạo, thay vì toàn bộ khớp. Các lựa chọn thay thế cụ thể có thể bao gồm:

• Thay thế đầu xương cánh tay: Được tiến hành trong trường hợp đầu xương cánh tay bị hư hỏng hoặc thoái hóa nặng, nhưng ổ chảo xương bả vai vẫn còn trong tình trạng tốt và không cần thay thế.
• Thay thế ổ chảo xương bả vai: Lựa chọn này ít phổ biến hơn so với thay thế đầu xương cánh tay.

Phẫu thuật thay khớp vai nhân tạo đảo ngược: Là một loại phẫu thuật thay khớp vai đặc biệt, trong đó cấu trúc tự nhiên của khớp vai bị thay đổi theo cách ngược lại để cải thiện chức năng và giảm đau. Cụ thể, đầu xương cánh tay được biến đổi thành ổ chảo, ổ chảo xương bả vai được biến đổi thành chỏm hình cầu. Bằng cách thay đổi cấu trúc này, phẫu thuật thay khớp vai nhân tạo đảo ngược sẽ không phụ thuộc nhiều vào các gân cơ chóp xoay để duy trì sự ổn định và chức năng của khớp, do đó giúp hạn chế sự tổn thương đến các gân cơ chóp xoay.

Khi nào phẫu thuật thay khớp vai được chỉ định?

Phẫu thuật thay khớp vai được chỉ định trong các trường hợp tổn thương vai đặc biệt nghiêm trọng như:

• Hoại tử tắc mạch cánh cẳng bàn tay: Khi hoại tử nghiêm trọng và không thể khắc phục, thay khớp vai có thể là cần thiết để ngăn ngừa nhiễm trùng và các biến chứng khác.
• Dập nát cánh cẳng tay: Khi cẳng tay bị dập nát nghiêm trọng và không thể phục hồi, phẫu thuật thay khớp vai được chỉ định để loại bỏ phần chi bị tổn thương và giảm đau cho bệnh nhân.
• Cụt chấn thương cánh cẳng tay: Phẫu thuật thay khớp vai có thể được thực hiện để hoàn tất quá trình cắt bỏ chi, đặc biệt nếu phần còn lại của cánh tay không thể duy trì hoặc phục hồi.
• U ác tính cánh cẳng tay: Thay khớp vai có thể cần thiết để loại bỏ toàn bộ khối u và ngăn ngừa sự lan rộng của ung thư.

Trong một số trường hợp, khi cánh tay mất chức năng hoạt động và chỉ gây ra cảm giác đau đớn hoặc các vấn đề khác, thay khớp vai có thể được cân nhắc như một phương án cuối cùng để cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Qui trình phẫu thuật thay khớp vai

Bệnh nhân được gây mê và gây tê tại vai và cánh tay để giảm đau kéo dài sau phẫu thuật. Bác sĩ tiếp cận khớp vai qua một vết rạch ở phía trước của vai: Rạch qua da, tách cơ Delta và di chuyển các cơ, thần kinh, mạch máu sang một bên.

Bác sĩ phẫu thuật thay khớp vai bằng cách cắt bao khớp, cho phép nhìn thấy khớp vai. Phần chỏm xương cánh tay được loại bỏ bằng một cái cưa xương. Sau đó, bác sĩ làm rỗng lòng tủy xương cánh tay để chọn kích thước thích hợp của dụng cụ nhân tạo, rồi đặt dụng cụ đó vào xương cánh tay. Tiếp theo, phần sụn hư của ổ chảo được cắt bỏ và tiến hành đục lỗ để đặt ổ chảo nhân tạo.

Cuối cùng, các bộ phận nhân tạo của xương cánh tay và ổ chảo được đặt vào vị trí và chỏm khớp được nối lại. Bác sĩ phẫu thuật kiểm tra độ khít của khớp. Khi đã hài lòng với độ vừa vặn, bao khớp được khâu lại. Các cơ được đưa về vị trí ban đầu và da cũng được khâu lại.

Một số biến chứng có thể gặp sau khi tiến hành phẫu thuật thay khớp vai

Nhiễm trùng hậu phẫu

Nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật thay khớp nhân tạo rất thấp, tỷ lệ chỉ rơi vào khoảng 1%. Nhiễm trùng có thể lan tới khớp nhân tạo từ các khu vực khác trên cơ thể. Khi ổ nhiễm trùng cư trú tập trung tại khớp vai, hệ thống miễn dịch của cơ thể hầu như không có khả năng tác động đến ổ nhiễm trùng để loại bỏ nó. 

Bạn có thể được bác sĩ cho dùng thuốc kháng sinh sử dụng trong các thủ thuật nha khoa hoặc phẫu thuật trên bàng quang và ruột già. Thuốc kháng sinh này giúp giảm nguy cơ vi khuẩn lan sang khớp nhân tạo.

Lỏng khớp

Phần lớn vấn đề sau khi thay các khớp nhân tạo là do vị trí kim loại hoặc xi măng nối xương bị lỏng lẻo. Tình trạng này khiến bệnh nhân cảm thấy đau đớn. Khi cơn đau do lỏng khớp ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân, bác sĩ sẽ cân nhắc tiến hành một ca phẫu thuật để sửa chữa khớp nhân tạo.

Nhờ công nghệ hiện đại ngày nay, bác sĩ có thể kéo dài tuổi thọ của khớp nhân tạo. Tuy nhiên, hầu hết khớp nhân tạo sau một thời gian sử dụng sẽ bị lỏng và cần phải phẫu thuật lại. Đối với khớp vai nhân tạo, bệnh nhân có thể sử dụng trong khoảng 12 - 15 năm.

Trật khớp

Giống như khớp vai tự nhiên, khớp vai nhân tạo cũng có thể bị di lệch. Đặc biệt, người thay khớp nhân tạo có nguy cơ bị trật khớp cao hơn người bình thường. Vì vậy, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách tránh những hoạt động và tư thế có thể gây trật khớp vai. Nếu tình trạng trật khớp vai lặp lại nhiều lần, một ca phẫu thuật để điều chỉnh khớp vai là cần thiết.

Phẫu thuật thay khớp vai không phải là một loại phẫu thuật thường quy, chỉ được chỉ định trong các trường hợp tổn thương vai đặc biệt nghiêm trọng, các phương pháp điều trị khác không thực sự có hiệu quả. Hy vọng bài viết đã cung cấp được bạn đọc những thông tin cơ bản về phương pháp phẫu thuật thay khớp vai là gì và người bệnh có thể duy trì trạng thái tốt nhất trước khi tiến hành phẫu thuật này.