Thuốc giảm đau sau phẫu thuật: Tại sao cần thiết? Một số thuốc được dùng phổ biến

Việc giảm đau là một yếu tố quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân sau mổ, giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục và nâng cao kết quả điều trị. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ cung cấp thông tin khái quát về các loại thuốc giảm đau sau phẫu thuật và cách chọn loại thuốc phù hợp.

Tại sao cần sử dụng thuốc giảm đau sau phẫu thuật?

Đau sau phẫu thuật là nỗi lo lắng của nhiều bệnh nhân, ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của họ cả trước và sau quá trình điều trị. Cơn đau có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và làm chậm quá trình hồi phục. Triệu chứng này có thể tác động đến nhiều cơ quan như hệ tuần hoàn, hô hấp, nội tiết và thậm chí ức chế hệ miễn dịch. Việc sử dụng thuốc giảm đau sau phẫu thuật không chỉ nhằm giảm bớt đau đớn cho bệnh nhân mà còn liên quan đến đạo đức nghề nghiệp. Bác sĩ không thể bỏ mặc người bệnh khi họ biểu hiện đau đớn mà cần phải tìm ra phương pháp hiệu quả để hỗ trợ.

Nếu không được điều trị giảm đau sau mổ, bệnh nhân có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Nếu cơn đau tiến triển thành đau mạn tính, người bệnh sẽ phải chịu đựng những cơn đau kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, thuốc giảm đau sau phẫu thuật là một phần quan trọng và cần thiết trong quá trình điều trị.

Việc kiểm soát cơn đau không chỉ giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng như huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc viêm phổi do bất động. Ngoài ra, thuốc giảm đau cũng giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm chi phí điều trị. Điều này cũng giúp người bệnh sớm quay trở lại cuộc sống hàng ngày, đảm bảo chất lượng lao động và cuộc sống sau khi hồi phục.

Các loại thuốc giảm đau sau mổ phổ biến hiện nay

Hiện nay, Paracetamol là loại thuốc giảm đau phổ biến nhất. Nó có tác dụng giảm đau, hạ sốt và phù hợp cho mọi lứa tuổi. Các loại thuốc chống viêm không steroid thường được sử dụng trong các phẫu thuật như răng hàm mặt xương, sản khoa… Những loại thuốc này không chỉ giảm đau mà còn giúp giảm sưng nề tại vết mổ, vì vậy chúng được sử dụng rộng rãi sau mổ. 

Tuy nhiên, các thuốc giảm đau chống viêm này có thể gây tác dụng phụ như viêm loét dạ dày, tăng huyết áp, ngộ độc gan... Hơn nữa, một số loại bị chống chỉ định cho bệnh nhân mắc bệnh tim mạch hoặc trẻ em dưới 12 tuổi. Do đó, cần phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa hiệu quả và rủi ro trước khi sử dụng.

Các thuốc giảm đau trung ương thường được kết hợp với Paracetamol để tăng cường hiệu quả giảm đau như cafein, codein và tramadol. Ngoài ra, morphin dạng uống chậm cũng là một trong những loại thuốc thường được sử dụng để giảm đau sau phẫu thuật.

Một số loại thuốc giảm đau sau phẫu thuật thường được bác sĩ kê là:

• Thuốc gây tê cục bộ như Bupivacain và Lidocain: Nhóm thuốc này ngăn chặn tín hiệu đau từ các dây thần kinh ngoại biên đến não bộ. Chúng thường được sử dụng trước khi phẫu thuật để bệnh nhân không cảm thấy đau trong quá trình thực hiện và cũng có thể được dùng sau mổ.
• Thuốc giảm đau Acetaminophen (Paracetamol): Thường được sử dụng trong các trường hợp đau nhẹ đến trung bình.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Các loại thuốc như Ibuprofen (Motrin, Advil), Celecoxib (Celebrex) và Naproxen Natri (Aleve) được sử dụng để giảm các cơn đau từ nhẹ đến trung bình.
• Thuốc Opioid: Được sử dụng trong các trường hợp đau từ trung bình đến nặng, đây là loại thuốc giảm đau mạnh nhất sau phẫu thuật. Tuy nhiên, do có khả năng gây nghiện, việc sử dụng nhóm thuốc này cần tuân thủ hết sức chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Các loại thuốc nhóm này thường được dùng bao gồm Codein, Fentanyl, Morphine. Tác dụng phụ có thể bao gồm ngứa, buồn nôn, nôn, buồn ngủ và táo bón.

Ngoài các loại thuốc trên, bác sĩ còn có thể sử dụng một số phương pháp khác như thuốc giảm đau đặt hậu môn, miếng dán giảm đau trên da, tiêm thuốc tê vào ổ khớp. Ngoài ra với các cơn đau kéo dài, người bệnh có thể được đặt catheter truyền thuốc giảm đau trực tiếp.

Lưu ý khi dùng thuốc giảm đau sau mổ

Để sử dụng thuốc giảm đau sau phẫu thuật một cách an toàn, cần lưu ý:

• Không tự ý sử dụng thuốc giảm đau mà không có sự tư vấn của bác sĩ.
• Tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định và sự hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng, thời gian và cách dùng. Không tự ý tăng, giảm hoặc ngừng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ. Ngưng sử dụng thuốc đột ngột có thể khiến cơn đau quay lại hoặc tệ hơn, do đó cần giảm liều từ từ theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Nếu gặp phải các triệu chứng bất thường như buồn nôn, chóng mặt hay dị ứng, cần báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.
• Nếu thuốc không có tác dụng, hãy trao đổi với bác sĩ để có thể điều chỉnh hoặc kết hợp thuốc khác.
• Thuốc có thể mang lại hiệu quả nhưng cũng có thể gây ra tác dụng phụ. Vì vậy, nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào khi dùng thuốc, cần trao đổi ngay với bác sĩ ngay để được xử lý sớm.

Các phương pháp giảm đau sau mổ không dùng thuốc

Ngoài sử dụng thuốc giảm đau sau phẫu thuật, người bệnh có thể thực hiện các biện pháp sau để giảm cơn đau và tạo tâm lý thoải mái:

• Nghe nhạc: Âm nhạc hoặc các âm thanh nhẹ nhàng có thể mang lại sự bình yên và tĩnh lặng cho bệnh nhân sau phẫu thuật. Đây là một phương pháp giảm đau hiệu quả, giúp người bệnh thư giãn, cảm thấy thoải mái và quên đi cơn đau.
• Kích thích dây thần kinh bằng điện qua da (TENS): Đây là một thiết bị chạy bằng pin, được gắn vào cơ thể trong khoảng 5 - 15 phút. TENS giúp thay đổi cách não bộ cảm nhận cơn đau và tạm thời làm giảm cảm giác đau cho người bệnh. Đồng thời, nó còn làm tăng lượng endorphin - một hormon tự nhiên trong cơ thể giúp giảm đau và tạo cảm giác dễ chịu.

Thuốc giảm đau sau phẫu thuật là yếu tố quan trọng giúp giảm bớt khó chịu và thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng. Việc lựa chọn đúng thuốc và sử dụng theo hướng dẫn sẽ giúp bạn tránh được những tác dụng phụ không mong muốn và đạt được kết quả điều trị tốt nhất. Theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm cách sử dụng thuốc đúng cách nhé!