Tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật đặt bóng gây chuyển dạ trong sản khoa

Đặt bóng gây chuyển dạ là một phương pháp được sử dụng phổ biến trong sản khoa với mục đích là kích thích quá trình chuyển dạ tự nhiên của sản phụ. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong những trường hợp do các lý do y tế hoặc khi thai kỳ kéo dài hơn dự kiến. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về quy trình thực hiện, lợi ích, rủi ro đến những lưu ý quan trọng khi áp dụng phương pháp này.

Đặt bóng gây chuyển dạ là gì? Nguyên lý hoạt động

Đặt bóng gây chuyển dạ hay đặt bóng kích đẻ là một kỹ thuật sử dụng một quả bóng bằng cao su hoặc nhựa (gọi là bóng gây chuyển dạ) đặt vào cổ tử cung của phụ nữ mang thai để kích thích quá trình chuyển dạ. Phương pháp này thường được áp dụng khi các biện pháp kích thích tự nhiên của cơ thể mẹ chưa đủ hoặc khi có nguy cơ cao đối với mẹ hoặc thai nhi nếu tiếp tục mang thai.

Phương pháp này hoạt động dựa trên nguyên lý cơ học. Quả bóng này được bơm căng để tạo áp lực lên cổ tử cung. Áp lực này cũng có thể kích thích các dây thần kinh trong cổ tử cung, gửi tín hiệu cho não và tuyến yên để kích thích sự sản xuất các hormone chuyển dạ tự nhiên như oxytocin và prostaglandin. Các hormon này giúp cổ tử cung mềm ra và giãn nở, đồng thời thúc đẩy các cơn co tử cung, giúp khởi phát quá trình chuyển dạ tự nhiên. Đây là một trong những cách kích thích chuyển dạ nhanh và hiệu quả được áp dụng phổ biến.

Khi nào bác sĩ chỉ định đặt bóng gây chuyển dạ?

Đặt bóng gây chuyển dạ là một trong những phương pháp an toàn và hiệu quả để khởi phát chuyển dạ trong các trường hợp cần thiết như:

• Mẹ bầu quá ngày dự sinh (thai kỳ vượt quá 41 - 42 tuần) mà vẫn chưa có dấu hiệu chuyển dạ tự nhiên. Nếu để quá ngày dự sinh lâu sẽ tăng nguy cơ các biến chứng cho cả mẹ và bé, bao gồm suy thai, thai chết lưu và các biến chứng liên quan đến nhau thai.
• Khi sức khỏe của mẹ hoặc bé yêu cầu chuyển dạ sớm hơn so với dự kiến như: Tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, tiểu đường thai kỳ không kiểm soát được, suy thai, hoặc thai phát triển kém trong tử cung.
• Vỡ ối mà tử cung chưa mở, không có chuyển dạ trong vòng 24 giờ cũng được chỉ định đặt bóng để giảm nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và bé, nhất là nhiễm trùng màng ối (chorioamnionitis).
• Khi có các yếu tố nguy cơ cần thiết phải kích thích chuyển dạ để tránh các biến chứng có thể xảy ra nếu tiếp tục mang thai như: Nhau tiền đạo, nhau bong non, hoặc bệnh lý mẹ mà thai kỳ kéo dài có thể làm nặng thêm. Khi đó, các giai đoạn chuyển dạ không thể diễn ra bình thường mà cần kích thích chuyển dạ.
• Trong một số trường hợp, lý do y tế và sự tiện lợi có thể đòi hỏi việc kích thích chuyển dạ như khi người mẹ sống xa bệnh viện, có tiền sử sinh nhanh, hoặc lý do gia đình và công việc yêu cầu sinh trong một khoảng thời gian cụ thể.

Quy trình thực hiện đặt bóng gây chuyển dạ

Trước khi thực hiện đặt bóng gây chuyển dạ, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi để đảm bảo rằng phương pháp này là an toàn và phù hợp. Các bước chuẩn bị bao gồm:

• Kiểm tra sức khỏe tổng quát: Đo huyết áp, nhịp tim và kiểm tra tình trạng sức khỏe chung của mẹ bầu.
• Siêu âm thai: Đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi, vị trí của thai, và lượng nước ối.
• Xét nghiệm máu và nước tiểu: Đảm bảo mẹ bầu không có các bệnh lý nhiễm trùng hoặc các vấn đề sức khỏe khác có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển dạ.

Quy trình đặt bóng gây chuyển dạ thường được thực hiện trong bệnh viện hoặc cơ sở y tế dưới sự giám sát của các bác sĩ chuyên khoa sản. Các bước thực hiện bao gồm:

• Chuẩn bị dụng cụ: Bóng cao su hoặc nhựa, ống dẫn và bơm khí.
• Vệ sinh và gây tê: Vùng cổ tử cung và âm đạo được vệ sinh sạch sẽ. Gây tê cục bộ có thể được thực hiện để giảm cảm giác đau.
• Đặt bóng vào cổ tử cung: Bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa bóng vào cổ tử cung thông qua âm đạo.
• Bơm căng bóng: Sau khi bóng được đặt vào đúng vị trí, nó sẽ được bơm căng để tạo áp lực lên cổ tử cung.
• Theo dõi và giám sát: Mẹ bầu sẽ được theo dõi liên tục để đánh giá sự đáp ứng của cơ thể và thai nhi với quá trình gây chuyển dạ.

Ưu điểm vào rủi ro của đặt bóng gây chuyển dạ

Khi người mẹ không có các dấu hiệu chuyển dạ tự nhiên như bình thường hoặc đôi khi để đảm bảo an toàn cho cả mẹ bầu và thai nhi, bác sĩ sẽ chỉ định đặt bóng kích đẻ. Phương pháp này có những ưu điểm nổi bật như:

• Phương pháp đặt bóng gây chuyển dạ được coi là an toàn và ít xâm lấn hơn so với một số phương pháp kích thích chuyển dạ khác như sử dụng thuốc. Nó không gây ra tác động mạnh mẽ đến cơ thể và không yêu cầu can thiệp ngoại khoa.
• Phương pháp này giúp kích thích đau bụng chuyển dạ tự nhiên nên có thể làm giảm nguy cơ các biến chứng liên quan đến quá trình chuyển dạ nhân tạo.
• Phương pháp này giúp giảm thiểu việc sử dụng các loại thuốc kích thích chuyển dạ như oxytocin hoặc prostaglandin. Điều này đặc biệt hữu ích cho những phụ nữ có tiền sử dị ứng hoặc không đáp ứng tốt với thuốc.

Bên cạnh ưu điểm, đặt bóng gây chuyển dạ cũng tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro nhất định như:

• Một số phụ nữ có thể cảm thấy đau và khó chịu trong quá trình đặt bóng và bơm căng. Đây là điều hoàn toàn dễ hiểu nhưng vẫn trong giới hạn chịu nên sản phụ không cần quá lo lắng.
• Nếu không được thực hiện trong điều kiện vô trùng, nguy cơ nhiễm trùng có thể xảy ra với mẹ bầu. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả bà mẹ và thai nhi.
• Một số trường hợp có thể gặp tình trạng chảy máu nhẹ sau khi đặt bóng. Nếu chảy máu nặng không được kiểm soát kịp thời có thể khiến sản phụ bị mất máu. 

Với những lợi ích vượt trội như kích thích chuyển dạ tự nhiên, giảm thiểu sử dụng thuốc và an toàn cho mẹ bầu, đặt bóng gây chuyển dạ được sử dụng rộng rãi trong sản khoa. Để giảm thiểu rủi ro ngoài mong muốn, sau khi đặt bóng, mẹ bầu cần được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.