Trẻ bị cảm lạnh mùa đông nguyên nhân do đâu?

Trẻ bị cảm lạnh mùa đông là một vấn đề thường gặp và đáng quan ngại đối với các bậc phụ huynh. Trẻ em dễ bị ốm hơn khi thời tiết thay đổi đột ngột, đặc biệt là khi trời trở lạnh và độ ẩm thấp. Cùng Long Châu tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị cho trẻ khi bị cảm lạnh vào mùa đông trong bài viết dưới đây.

Nguyên nhân khiến trẻ thường bị cảm lạnh vào mùa đông

Cảm lạnh là một căn bệnh về đường hô hấp phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là các bé nhỏ dưới 2 tuổi. Virus là nguyên nhân chính gây ra căn bệnh này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có hơn 200 loại virus có thể gây bệnh cảm lạnh ở trẻ em, trong đó, virus Rhino là tác nhân phổ biến nhất. Trẻ bị cảm lạnh mùa đông là do:

• Thời tiết lạnh: Một số loại virus cảm lạnh phát triển mạnh trong môi trường lạnh và khô. Ngoài ra, khi trời lạnh, mọi người thường có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn, quây quần bên nhau, tạo điều kiện cho virus cảm lạnh dễ dàng lây lan qua đường hô hấp (ho, hắt hơi, nói chuyện).
• Hệ miễn dịch của trẻ em còn non yếu, chưa hoàn thiện và dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, đặc biệt là sự thay đổi nhiệt độ đột ngột.
• Độ ẩm thấp: Mùa đông thường có độ ẩm thấp, khiến niêm mạc mũi và họng của trẻ dễ bị khô, nứt nẻ, tạo điều kiện cho virus xâm nhập và phát triển.
• Thiếu ánh sáng mặt trời vào mùa đông dẫn đến giảm lượng vitamin D trong cơ thể. Vitamin D là một yếu tố quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, do đó thiếu hụt vitamin D có thể làm cho trẻ dễ bị cảm lạnh hơn.

Những yếu tố trên kết hợp lại khiến trẻ nhỏ dễ bị cảm lạnh hơn trong mùa đông. Để giảm nguy cơ, bố mẹ nên chú ý giữ ấm cho trẻ, duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin D, giữ vệ sinh cá nhân tốt và tạo môi trường sống thông thoáng, sạch sẽ.

Cảm lạnh gây ra biến chứng gì ở trẻ?

Trẻ thường bị cảm lạnh thông qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc tiếp xúc với các đồ vật có dính giọt nước bọt chứa virus gây bệnh từ người bệnh. Khi bị virus cảm lạnh tấn công, trẻ nhỏ có thể tự khỏi sau 10 - 15 ngày mà không cần dùng đến thuốc. Tuy nhiên, trong quá trình mắc cảm lạnh, trẻ dễ bị bội nhiễm, dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm tai giữa: Là tình trạng xảy ra khi chất lỏng tích tụ trong khoang phía sau màng nhĩ, gây sưng viêm và khó chịu. Triệu chứng có thể bao gồm trẻ bị đau tai và sốt trở lại sau khi khỏi cảm. Viêm tai giữa nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như giảm thính lực vĩnh viễn, áp xe tai, viêm não,...
• Hen suyễn: Cảm lạnh kéo dài làm sưng viêm đường hô hấp của trẻ, gây ra các triệu chứng như khó thở, ho dai dẳng, tức ngực,... Đối với trẻ đã có tiền sử hen suyễn, cảm lạnh có thể khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến các cơn hen cấp, nguy hiểm đến tính mạng.
• Viêm xoang: Cảm lạnh kéo dài có thể gây viêm sưng các xoang (khoảng trống chứa khí trong hộp sọ, nằm phía trên mắt và quanh mũi), gây đau đớn và khó chịu.
• Các bệnh lý khác: Bệnh cảm lạnh ở trẻ có thể gây ra các biến chứng liên quan đến đường hô hấp và phổi như viêm phổi, viêm phế quản,...

Các biến chứng này đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ nhỏ, do đó việc chăm sóc và điều trị cảm lạnh cho trẻ cần được thực hiện kịp thời và có sự theo dõi chặt chẽ từ các bậc phụ huynh cũng như chuyên viên y tế.

Các phương pháp điều trị cho trẻ bị cảm lạnh mùa đông

Dưới đây là một số cách điều trị cho trẻ bị cảm lạnh mùa đông:

Thăm khám bác sĩ

Khi trẻ có triệu chứng mắc cảm lạnh, các bậc phụ huynh nên đưa bé đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Việc này không chỉ giúp xác định chính xác tình trạng bệnh, mà còn giúp trẻ nhận được phác đồ điều trị phù hợp với độ tuổi, thể trạng và tình trạng cụ thể.

Nhiều bố mẹ thường chủ quan cho rằng cảm lạnh chỉ là bệnh đơn giản và tự mua thuốc về điều trị cho con. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý về thuốc và sản phẩm chăm sóc sức khỏe Anh (MHRA) đã khuyến cáo rằng, trẻ dưới 6 tuổi không nên dùng thuốc không kê đơn. Hơn nữa, việc tự ý mua thuốc có thể không đúng nguyên nhân bệnh, khiến bệnh kéo dài và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé.

Sử dụng thuốc điều trị

Bệnh cảm lạnh hiện chưa có thuốc đặc trị, vì vậy nguyên tắc điều trị tập trung vào việc giảm các triệu chứng mà trẻ đang mắc phải. Tùy thuộc vào các triệu chứng cụ thể, trẻ bị cảm lạnh mùa đông có thể được chỉ định sử dụng các loại thuốc sau:

• Thuốc kháng histamin: Được sử dụng để ngăn ngừa hắt hơi, chảy nước mũi và giảm nghẹt mũi. Trẻ nhỏ thường được kê thuốc kháng histamin thế hệ thứ hai. Thuốc kháng histamin thế hệ thứ nhất không nên dùng cho trẻ do có thể gây ức chế thần kinh trung ương, rối loạn tiêu hóa, co giật, tăng nhịp tim và thậm chí tử vong.
• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Nếu trẻ sốt cao do cảm lạnh, có thể sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen. Bố mẹ cần lưu ý không cho trẻ hạ sốt bằng aspirin, vì nó có thể gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp của trẻ và kích thích cơn hen ở những trẻ bị hen phế quản.

Chăm sóc tại nhà

• Đảm bảo bé được ăn uống đầy đủ và cân bằng dưỡng chất. Tăng cường cho trẻ uống nước, nước ép trái cây,... để ngăn ngừa mất nước. Ngoài ra, bố mẹ cũng cần bổ sung thêm vitamin C và kẽm trong khẩu phần ăn để cải thiện hệ thống miễn dịch của trẻ.
• Đảm bảo trẻ được ngủ đủ giấc, điều này giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe nhanh chóng sau khi bị cảm lạnh.
• Cho trẻ súc miệng bằng nước muối hoặc ngậm kẹo trị đau họng. Trước khi sử dụng, bố mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ và đọc kỹ hướng dẫn để đảm bảo an toàn cho trẻ.
• Sử dụng nước muối sinh lý hàng ngày để nhỏ vào mũi trẻ, giúp làm mềm chất nhầy và giảm nghẹt mũi.
• Giữ cho phòng của trẻ luôn có độ ẩm phù hợp vào mùa đông để tránh không khí khô hanh, giảm nguy cơ vi khuẩn cảm lạnh sinh sôi và ngăn ngừa bệnh trở nặng hơn.

Ngoài ra, bố mẹ cũng nên cho con tiêm phòng đầy đủ theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Việc tiêm phòng có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch ở trẻ, giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng do bệnh gây ra.

Tóm lại, trẻ bị cảm lạnh mùa đông là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ. Mặc dù căn bệnh này không quá nguy hiểm, tuy nhiên nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường như sốt cao không giảm dù đã dùng thuốc hạ sốt, xuất hiện các triệu chứng ớn lạnh, run rẩy hoặc có dấu hiệu suy hô hấp, bố mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến các cơ sở y tế gần nhất để được chữa trị kịp thời, không nên chủ quan trước các dấu hiệu bất thường.