Tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh: Dấu hiệu và cách điều trị

Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa hoàn thiện, vì thế bé dễ bị mắc nhiều căn bệnh. Một trong những bệnh lý liên quan đến khoang miệng mà trẻ dễ mắc phải chính là tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh. Hiểu được những kiến thức cơ bản về căn bệnh này sẽ giúp phụ huynh có cách điều trị hiệu quả.

Tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh là gì?

Tưa lưỡi còn có tên gọi khác là bệnh nấm lưỡi. Đây là tình trạng phần niêm mạc ở lưỡi, miệng, họng, thậm chí thực quản bị nhiễm nấm Candida. Vùng bị nấm sẽ xuất hiện lớp màng giả mạc màu trắng bám chặt trên bề mặt lưỡi họng. Lớp màng này khó bong ra khi lau rửa, gây đau rát, khi cọ xát sẽ gây chảy máu.

Nấm lưỡi xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.

Trẻ sơ sinh là đối tượng thường bị tưa lưỡi

Dấu hiệu của tưa miệng ở trẻ sơ sinh

Để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bố mẹ cần nhận biết các dấu hiệu cơ bản khi bé bị tưa lưỡi. Chúng bao gồm:

Khi bệnh mới khởi phát

Bệnh tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh mới xuất hiện sẽ có các triệu chứng:

• Đầu lưỡi rất nhiều chấm trắng. Kích thước các chấm tròn tương đối nhỏ, phát triển ngày càng nhiều. Chỉ sau một thời gian, mặt trên lưỡi phủ một lớp trắng xóa thành các mảng trắng.
• Trẻ có nhiều biểu hiện lạ như quấy khóc, ăn uống kém, bỏ bú thường xuyên. Nguyên nhân là do bé bị đau, khó nuốt, mất vị giác do lớp màng trắng bao phủ bề mặt lưỡi.

Các chấm trắng xuất hiện trên bề mặt lưỡi

Khi bệnh tiến triển nghiêm trọng

Trường hợp bố mẹ không phát hiện sớm, bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh sẽ chuyển biến nghiêm trọng. Nấm gây bệnh xâm nhập vào cơ quan trong cơ thể, chẳng hạn như hệ tiêu hóa, hệ hô hấp. Trẻ có các triệu chứng:

• Mắc bệnh viêm phế quản, viêm phổi, thậm chí là nấm phổi do bệnh lây lan qua cổ họng, thực quản, khí quản.
• Tiêu chảy, cơ thể mất nhiều nước do nấm tấn công vào hệ tiêu hóa thông qua dạ dày.

Bệnh tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của bé. Do vậy, khi phát hiện bệnh, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để được điều trị kịp thời, tránh bệnh chuyển nặng gây khó chịu cho bé.

Nguyên nhân gây tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh

Hiện tượng nấm lưỡi ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của trẻ sơ sinh. Các nguyên nhân cơ bản gây bệnh có thể kể đến là:

• Do nấm hoặc virus: Các loại vi sinh vật gây bệnh trong miệng làm xuất hiện vết loét, bé sốt cao, hơi thở hôi.
• Do việc chăm sóc bé chưa đúng cách: Cha mẹ không vệ sinh răng miệng trẻ cẩn thận sau khi cho bú hoặc ăn dặm.
• Do lây bệnh từ người mẹ: Mẹ bị nấm bộ phận sinh dục khi mang thai hoặc nấm vú trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ.
• Bé thường xuyên bị khô miệng.

Tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh có nguyên nhân do lây bệnh từ mẹ

Cách chữa tưa miệng cho trẻ

Trẻ sơ sinh mắc bệnh tưa lưỡi nếu không được điều trị sớm thì sức khỏe sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trên thực tế, việc điều trị căn bệnh này khá đơn giản và phụ huynh có thể thực hiện tại nhà. Dưới đây là những cách chữa trị tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh.

Trường hợp trẻ bị nấm lưỡi nhẹ

Nếu bé bị tưa lưỡi cấp độ nhẹ, chưa bắt buộc phải dùng thuốc thì bố mẹ có thể chăm sóc, vệ sinh khoang miệng, đánh tưa lưỡi cho trẻ theo tư vấn của bác sĩ. Sau vài lần thực hiện, tình trạng này sẽ được khắc phục nhanh chóng.

Đánh tưa lưỡi là một trong các kỹ thuật quan trọng trong việc vệ sinh cho bé bị nấm lưỡi. Thực hiện đúng cách sẽ giúp đẩy lùi bệnh hiệu quả. Các bước đánh tưa lưỡi như sau:

• Dùng dung dịch sát khuẩn rửa sạch tay để đảm bảo vô trùng.
• Đặt bé nằm cố định trên giường. Nếu trẻ không hợp tác, bạn có thể bế trẻ.
• Dùng miếng gạc mềm quấn quanh đầu ngón tay trỏ một lượt hoặc đeo miếng gạc tưa lưỡi dạng ống vô trùng vào tay.
• Nhúng ngón tay đã được quấn gạc vào dung dịch Nystatin 500.000 đơn vị đã pha sẵn trước đó. Chạm nhẹ tay vào môi dưới của bé để bé mở miệng. Nhẹ nhàng đưa ngón tay quấn gạc vào mặt trên lưỡi rồi lau từ trong ra ngoài một lượt, sau đó thay miếng gạc khác.
• Nếu trẻ sơ sinh có nhiều mảng tưa lưỡi thì lặp lại cách này 2 lần.
• Dùng miếng gạc khác để lau phần mặt trong của 2 bên má, vùng nướu, trên vòm miệng với các vị trí khác trong khoang miệng của bé.
• Không được để các tưa rơi vào trong miệng trẻ, không nên đưa ngón tay vào sâu để tránh kích thích cổ họng khiến bé bị nôn trớ hoặc tổn thương họng.
• Dùng dung dịch chứa hoạt chất chống nấm hoặc dung dịch muối NaCl 0,9% để đánh tưa lưỡi 4 lần mỗi ngày.
• Thực hiện rơ lưỡi bằng thuốc trước khi trẻ ăn 30 phút để bé không bị nôn trớ.

Thực hiện đánh tưa lưỡi để chữa nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh

Một điều phụ huynh cần lưu ý là không được tự ý dùng thuốc đánh tưa lưỡi cho trẻ nếu chưa được bác sĩ chỉ định và hướng dẫn. Mặt khác, bạn cũng không được cạy tưa lưỡi dưới mọi hình thức để tránh khiến lưỡi bé bị chảy máu, thậm chí nhiễm khuẩn.

Trong trường hợp trẻ sơ sinh bị tưa lưỡi ở mức độ nhẹ, bố mẹ có thể rơ lưỡi cho bé bằng nước muối sinh lý hoặc dùng dung dịch iod povidine 1% để súc miệng hằng ngày cho bé. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa biết súc miệng, mẹ hãy dùng gạc thấm dung dịch rồi lau sạch khoang miệng sau bữa ăn.

Trường hợp tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh nặng

Biện pháp dùng thuốc điều trị tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh được áp dụng đối với các trường hợp nấm nặng. Bác sĩ sẽ chỉ định các dòng thuốc kháng nấm ở liều lượng phù hợp với tình trạng bệnh và lứa tuổi. Một số loại thuốc phổ biến được dùng để điều trị cho trẻ bị tưa lưỡi nặng như nystatin, mycostatin, miconazol...

Dù không phải là một bệnh lý nguy hiểm nhưng nếu tưa lưỡi kéo dài không được điều trị sẽ ảnh hưởng đến hầu họng và hệ tiêu hóa của bé. Mong rằng những chia sẻ trên đã giúp bố mẹ có thêm thông tin hữu ích về tình trạng tưa lưỡi ở trẻ sơ sinh. Bạn hãy chú ý vệ sinh răng miệng cho trẻ đúng cách, dùng thuốc đúng theo bác sĩ chỉ định để đảm bảo sức khỏe của bé. 

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp