Chứng sợ khoảng rộng: Triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị

Chứng sợ khoảng rộng là gì?

Chứng sợ khoảng rộng là một loại rối loạn lo âu. Nó là sự sợ hãi một cách vô lý các khoảng không, đám đông, phương tiện vận chuyển công cộng, sợ sập đổ, sợ xếp hàng.

Sự lo lắng là do sợ rằng không có cách nào dễ dàng để trốn thoát. Chứng sợ khoảng rộng thường khiến bạn khó có cảm giác an toàn ở bất kỳ nơi công cộng nào, đặc biệt là những nơi tụ tập đông người và ở những địa điểm xa lạ. Bạn có thể cảm thấy rằng bạn cần một người bên cạnh, chẳng hạn như thành viên gia đình hoặc bạn bè, để đi cùng bạn đến những nơi công cộng. Nỗi sợ hãi có thể nặng nề đến mức bạn có thể cảm thấy mình không thể rời khỏi nhà.

Những dấu hiệu và triệu chứng của chứng sợ khoảng rộng

Chứng sợ khoảng rộng có thể khiến bạn cảm thấy sợ hãi và căng thẳng tột độ, điều này có thể khiến bạn né tránh các tình huống. Bạn có thể gặp các triệu chứng sau đây khi ở trong những tình huống hoặc không gian gây sợ hãi:

• Đau ngực hoặc tim đập nhanh.
• Sợ hãi hoặc cảm giác run rẩy.
• Tăng thông khí hoặc khó thở.
• Chóng mặt, hoa mắt.
• Ớn lạnh.
• Đổ mồ hôi quá nhiều.
• Khó chịu ở bụng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Chứng sợ khoảng rộng có thể hạn chế nghiêm trọng khả năng giao tiếp, làm việc, tham dự các sự kiện quan trọng và thậm chí hoạt động sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày của bạn.

Đừng để chứng sợ khoảng rộng khiến thế giới của bạn trở nên nhỏ bé hơn. Hãy gọi cho bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần nếu bạn có các triệu chứng sợ khoảng rộng.

Nguyên nhân dẫn đến chứng sợ khoảng rộng

Chứng sợ khoảng rộng được cho là do sự kết hợp giữa các yếu tố di truyền và môi trường. Tình trạng này thường xảy ra trong gia đình hoặc trải qua các sự kiện căng thẳng, đau thương như cha mẹ qua đời hoặc bị tấn công có thể là nguyên nhân gây ra bệnh.

Những ai có nguy cơ mắc chứng sợ khoảng rộng

Chứng sợ khoảng rộng có thể bắt đầu từ thời thơ ấu, nhưng thường bắt đầu ở cuối tuổi thiếu niên hoặc đầu tuổi trưởng thành - thường là trước 35 tuổi. Những người lớn tuổi cũng có thể mắc chứng sợ này. Phụ nữ được chẩn đoán mắc chứng sợ khoảng rộng nhiều hơn nam giới.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải chứng sợ khoảng rộng

Các yếu tố nguy cơ làm tăng mắc chứng sợ khoảng rộng bao gồm:

• Bị rối loạn hoảng sợ hoặc các phản ứng sợ hãi quá mức khác, được gọi là ám ảnh.
• Trải qua các sự kiện căng thẳng trong cuộc sống, chẳng hạn như bị ngược đãi, cha mẹ qua đời hoặc bị tấn công.
• Có tính cách lo lắng.
• Có họ hàng ruột thịt mắc chứng sợ khoảng rộng.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán chứng sợ khoảng rộng

Nếu bạn cho rằng mình mắc chứng sợ khoảng rộng và sự lo lắng đang cản trở cuộc sống hàng ngày của bạn, bạn nên nói chuyện với bác sĩ chăm sóc chính hoặc bác sĩ tâm thần.

Bác sĩ có thể chẩn đoán chứng sợ khoảng rộng nếu bạn đáp ứng các tiêu chuẩn cụ thể do Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đề ra. Để được chẩn đoán mắc chứng sợ khoảng rộng, một người phải cảm thấy cực kỳ sợ hãi hoặc hoảng loạn trong ít nhất hai tình huống sau:

• Sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
• Ở trong một không gian rộng mở.
• Ở trong một không gian kín, chẳng hạn như rạp chiếu phim, phòng họp hoặc cửa hàng nhỏ.
• Đứng xếp hàng hoặc ở trong đám đông.
• Ra khỏi nhà một mình.

Phương pháp điều trị chứng sợ khoảng rộng

Điều trị chứng sợ khoảng rộng thường bao gồm sự kết hợp của các phương pháp điều trị:

• Tâm lý trị liệu (liệu pháp trò chuyện).
• Thuốc.
• Thay đổi lối sống.

Tâm lý trị liệu

Một nhà trị liệu có thể giúp bạn vượt qua nỗi sợ hãi. Sử dụng liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể giúp bạn nhận ra những suy nghĩ khiến bạn lo lắng. Sau đó, bạn sẽ học cách phản ứng hiệu quả hơn.

Sử dụng các kỹ thuật thư giãn và giải mẫn cảm, bác sĩ có thể giúp bạn tưởng tượng ra một tình huống đáng sợ và kiểm soát cảm xúc của bạn. Cuối cùng, bạn có thể tham gia vào các hoạt động gây lo lắng và bạn sẽ biết cách quản lý cảm xúc của mình. Theo thời gian, liệu pháp trị liệu có thể huấn luyện bộ não của bạn suy nghĩ và phản ứng khác đi.

Thuốc

Một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị chứng sợ khoảng rộng bao gồm:

• Thuốc chống trầm cảm: Một số thuốc chống trầm cảm được gọi là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), chẳng hạn như Fluoxetine và Sertraline được sử dụng để điều trị rối loạn hoảng sợ kèm theo chứng sợ khoảng rộng. Các loại thuốc chống trầm cảm khác cũng có thể điều trị chứng sợ khoảng rộng một cách hiệu quả. Thuốc chống trầm cảm cũng được sử dụng cho các tình trạng sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như trầm cảm.
• Thuốc chống lo âu: Thuốc chống lo âu được gọi là thuốc Benzodiazepine là thuốc an thần, trong một số trường hợp hạn chế, bác sĩ có thể kê đơn để giảm các triệu chứng lo âu. Các thuốc Benzodiazepine thường chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn để làm giảm lo âu xảy ra đột ngột, còn được gọi là lo âu cấp tính. Vì chúng có thể gây nghiện thuốc nên những loại thuốc này không phải là lựa chọn tốt nếu bạn có vấn đề lo lắng lâu dài hoặc vấn đề lạm dụng rượu, ma túy.

Có thể mất vài tuần để thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng. Và bạn có thể phải thử nhiều loại thuốc khác nhau trước khi tìm được loại thuốc phù hợp nhất với mình.

Cả việc bắt đầu và kết thúc đợt dùng thuốc chống trầm cảm đều có thể gây ra tác dụng phụ tạo ra cảm giác khó chịu về thể chất hoặc thậm chí là các triệu chứng hoảng loạn. Vì lý do này, bác sĩ có thể sẽ tăng dần liều lượng thuốc của bạn trong quá trình điều trị và giảm dần liều lượng khi tình trạng bệnh của bạn dần thuyên giảm.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của chứng sợ khoảng rộng

Chế độ sinh hoạt:

• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Tập thư giãn, giải quyết căng thẳng. Thiền, yoga, xoa bóp và khí công là những phương pháp thư giãn đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tâm thần.
• Ngủ đủ 8 tiếng/ngày.
• Tuân thủ điều trị của bác sĩ.
• Tránh uống rượu hoặc sử dụng các chất kích thích.
• Cố gắng không trốn tránh những tình huống làm bạn sợ hãi.

Chế độ dinh dưỡng:

• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Tránh ăn đồ béo ngọt, chiên xào.
• Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp với bản thân.

Phương pháp phòng ngừa chứng sợ khoảng rộng hiệu quả

Không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa chứng sợ khoảng rộng. Nhưng sự lo lắng có xu hướng gia tăng khi bạn tránh né những tình huống mà bạn sợ hãi. Hãy cố gắng tập đi đến những nơi bạn sợ hãi nhiều lần. Điều này có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn ở những nơi đó. Nếu việc này quá khó để tự mình thực hiện, hãy nhờ một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè đi cùng hoặc tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia.

Nếu bạn cảm thấy lo lắng khi đi đến nhiều nơi hoặc lên cơn hoảng loạn, hãy điều trị càng sớm càng tốt. Điều trị sớm để giữ cho các triệu chứng không trở nên tồi tệ hơn.

Các câu hỏi thường gặp về chứng sợ khoảng rộng

Các dấu hiệu của chứng sợ khoảng rộng là gì?

Chứng sợ khoảng rộng là tình trạng bạn trở nên lo lắng, sợ hãi, hoảng loạn trong những môi trường xa lạ, đám đông, hoặc khi ở 1 mình.

Chứng sợ khoảng rộng nghiêm trọng đến mức nào?

Chứng sợ khoảng rộng có thể hạn chế đáng kể các hoạt động trong cuộc sống của bạn. Nếu chứng sợ khoảng rộng của bạn nghiêm trọng, bạn thậm chí có thể không thể rời khỏi nhà của mình.

Chứng sợ khoảng rộng cũng có thể dẫn đến:

• Trầm cảm.
• Lạm dụng rượu hoặc ma túy.
• Ý nghĩ và hành vi tự tử.

Khi nào tôi nên đến gặp bác sĩ vì bệnh chứng sợ khoảng rộng?

Hãy gọi cho bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần nếu bạn có các triệu chứng sợ khoảng rộng.

Làm gì khi tôi được chẩn đoán mắc chứng sợ khoảng rộng?

Nếu bạn hoặc người khác bị chứng sợ khoảng rộng, điều cần thiết là đảm bảo bạn được chăm sóc y tế chất lượng tại cơ sở y tế uy tín để ngăn ngừa hoặc điều trị các biến chứng của chứng sợ khoảng rộng.

Chứng sợ khoảng rộng có thể phòng ngừa được không?

Không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa chứng sợ khoảng rộng.