Viêm xương sọ và những điều cần biết

Viêm xương sọ là bệnh lý gì?

Viêm xương sọ hay còn gọi là viêm tủy xương nền sọ (SBO) là một căn bệnh nguy hiểm có nguy cơ biến chứng cao như nhiễm trùng thần kinh. Thông thường, tình trạng viêm xương sọ là do nhiễm trùng từ các mô lân cận như là biến chứng của nhiễm trùng tai, huyết khối xoang tĩnh mạch, viêm màng não, áp xe, bệnh lý thần kinh sọ não và xâm lấn động mạch cảnh. Viêm xương sọ cũng có thể bắt nguồn từ nhiễm trùng cạnh mũi, chẳng hạn như viêm xoang bướm hoặc xoang sàng mà không liên quan đến viêm tai ngoài.

Viêm xương sọ chia thành 2 loại chính: Điển hình và không điển hình.

• Viêm xương sọ điển hình (TSBO) là bệnh phổ biến nhất và thường xảy ra ở bệnh nhân cao tuổi mắc bệnh tiểu đường do viêm tai ngoài hoại tử (NEO) do Pseudomonas gây ra.
• Viêm xương sọ trung tâm hoặc không điển hình (ASBO) xảy ra khi không có nhiễm trùng xương thái dương rõ ràng hoặc nhiễm trùng ống tai ngoài, chủ yếu ảnh hưởng đến nền sọ trung tâm, có thể vô căn hoặc thứ phát sau nhiễm trùng vùng xoang, mặt sâu hoặc khoang miệng do vi khuẩn hoặc nấm.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm xương sọ

Bệnh nhân mắc viêm xương sọ thường có các triệu chứng không đặc hiệu như:

• Đau đầu;
• Buồn nôn, chán ăn;
• Đau mặt.

Ở viêm xương sọ điển hình, hầu hết bệnh nhân bắt đầu bằng viêm tai ngoài và có biểu hiện đau đầu, đau tai dữ dội, đau mặt, chảy mủ tai và trong những trường hợp nặng có thể mất thính giác dẫn truyền.

Trong các trường hợp viêm xương sọ trung tâm hoặc không điển hình, nguồn gốc có thể là bệnh xoang, dẫn đến có các triệu chứng khác như nghẹt mũi, chảy nước mũi, nhức đầu và sốt.

Biến chứng có thể gặp khi mắc viêm xương sọ

Viêm xương sọ có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:

• Liệt dây thần kinh mặt.
• Nhiễm trùng huyết.
• Liệt dây thần kinh phế vị và dây thần kinh thiệt hầu.
• Nhiễm trùng ngoại mạc động mạch có thể gây bóc tách xuyên thành, dẫn đến hình thành tụ máu giữa các lớp động mạch bên ngoài, gây ra giả phình động mạch nấm.
• Một biến chứng khác liên quan đến nhiễm trùng động mạch là nhồi máu, thiếu máu cục bộ, và cần nghi ngờ nó ở những bệnh nhân có dấu hiệu thần kinh khu trú khởi phát đột ngột.
• Sự lây lan nội sọ có thể xảy ra do lan rộng thông qua khớp sụn đá, do đó có thể phát triển viêm màng não, viêm não và thậm chí áp xe nội sọ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi xuất hiện các triệu chứng kể trên hay bất kỳ dấu hiệu khác thường nào, cần liên hệ với bác sĩ để được thăm khám và kiểm tra. Điều trị sớm viêm xương sọ để hạn chế bệnh diễn tiến nặng hơn và phòng ngừa các biến chứng có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân dẫn đến viêm xương sọ

Nhiễm trùng là nguyên nhân gây ra viêm xương sọ, nhiễm trùng có thể là do vi khuẩn hoặc nấm. Bệnh nhân mắc viêm xương sọ do vi khuẩn có nhiều khả năng bị viêm tai ngoài, viêm tai giữa hoặc viêm xương chũm, dẫn đến điếc, đau tai và chảy mủ ở tai. Những bệnh nhân bị ức chế miễn dịch và viêm xoang mãn tính, đau xoang, sưng mặt hoặc quanh hốc mắt và chảy nước mũi thường xuyên, có khả năng mắc viêm xương sọ do nấm nhiều hơn.

Pseudomonas aeruginosa là vi khuẩn phổ biến nhất, tiếp theo là Staphylococcus aureus. Các vi khuẩn khác ít gặp hơn bao gồm Staphylococcus epidermidis, Salmonella, Proteus mirabilis, Mycobacteria không gây lao, Streptococcus pneumoniae, Treponema pallidum và Klebsiella.

Loại nấm thường thấy nhất là loài Aspergillus, các loại nấm khác Candida, Cryptococcus neoformans, Blastomyces, Mucor và Rhizopus.