Sa sút trí tuệ do mạch máu não: Nguyên nhân do đâu?

Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân sa sút trí tuệ do mạch máu não nên tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe mạch máu và hỗ trợ chức năng não bộ. Các nguyên tắc chính bao gồm: Ăn nhiều rau xanh và trái cây, bổ sung thực phẩm giàu omega-3, chọn ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, giảm muối, hạn chế đường và thực phẩm chế biến sẵn, bổ sung vitamin B, uống đủ nước để duy trì sự tỉnh táo và bảo vệ chức năng não.

Sa sút trí tuệ do mạch máu não thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là từ 65 tuổi trở lên. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể bắt đầu tăng từ khoảng 50 tuổi, đặc biệt nếu người đó có các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp kéo dài, đái tháo đường, bệnh tim mạch, hút thuốc lá, béo phì, lối sống ít vận động,... Người ở độ tuổi 65 trở lên có nguy cơ cao hơn do quá trình lão hóa tự nhiên làm tăng khả năng xơ vữa động mạch và tổn thương mạch máu, dẫn đến giảm lưu lượng máu lên não. Việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ và duy trì lối sống lành mạnh ở mọi độ tuổi có thể giúp giảm thiểu nguy cơ sa sút trí tuệ do mạch máu não khi về già.

Sa sút trí tuệ do mạch máu não thường xảy ra do sự suy giảm lưu thông máu tới não, gây tổn thương các tế bào não. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này có thể kể đến như đột quỵ, tắc nghẽn mạch máu nhỏ, nhồi mãu não, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường, rối loạn nhịp tim, bệnh Binswanger và nhồi máu ổ khuyết, hội chứng amyloid não, các yếu tố nguy cơ khác như béo phì, hút thuốc,... gây tổn thương mạch máu.

Không có một xét nghiệm cụ thể mà có thể chẩn đoán bệnh sa sút trí tuệ do mạch máu não. Chẩn đoán chỉ dựa vào sự hiện diện của bệnh sa sút trí tuệ và bệnh mạch máu não vì đây có thể là nguyên nhân lớn nhất gây ra triệu chứng sa sút trí tuệ. Nếu nghi ngờ có bệnh sa sút trí tuệ do mạch máu thì có thể thực hiện nhiều xét nghiệm sau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể:

• Khám lâm sàng và đánh giá tâm thần kinh: Bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng, tiền sử bệnh và thực hiện các bài kiểm tra nhận thức, như Mini-Mental State Examination (MMSE), để đánh giá trí nhớ, sự tập trung và khả năng giải quyết vấn đề của bệnh nhân.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp MRI giúp phát hiện các tổn thương mạch máu nhỏ, đột quỵ, hoặc các vùng tổn thương trong não do thiếu máu cục bộ; chụp CT giúp đánh giá các tổn thương do đột quỵ, phát hiện các vùng não bị teo hoặc tổn thương do mạch máu.
• Xét nghiệm máu: Đánh giá các yếu tố nguy cơ như mức cholesterol, đường huyết và các dấu hiệu viêm nhiễm. Những yếu tố này giúp xác định nguy cơ bệnh mạch máu não và các nguyên nhân khác có thể dẫn đến sa sút trí tuệ.
• Điện tâm đồ (ECG): Đánh giá nhịp tim và các vấn đề tim mạch, như rung nhĩ, có thể gây cục máu đông và đột quỵ, góp phần vào sa sút trí tuệ do mạch máu não.
• Xét nghiệm thần kinh học: Đo chức năng của các vùng não, bao gồm các phản xạ thần kinh, cảm giác và vận động, để xác định các tổn thương do vấn đề mạch máu gây ra.