Biến chứng trào ngược dạ dày nguy hiểm như thế nào?

Bệnh trào ngược dạ dày có thể mang theo những biến chứng đáng sợ, gây ra những tác động lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Trào ngược dạ dày là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) là hiện tượng mà dịch tiêu hoá từ dạ dày thường xuyên chảy ngược lên thực quản, ống dẫn thức ăn từ miệng xuống dạ dày. Dịch này, chứa acid, có thể gây kích ứng và viêm nhiễm niêm mạc của thực quản. Nguyên nhân của GERD thường liên quan đến sự trào ngược thường xuyên của acid dạ dày hoặc dịch mật lên thực quản.

Khi nuốt thức ăn, cơ vòng dưới của thực quản (cơ sphincter dạ dày) thường co lại để ngăn dịch tiêu hoá trở lại. Tuy nhiên, nếu cơ này hoạt động không đúng cách hoặc trở nên yếu đuối, acid dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác ợ nóng đặc trưng.

Sự trào ngược liên tục của acid có thể gây viêm nhiễm cho niêm mạc thực quản. Theo thời gian, viêm nhiễm này có thể làm hỏng lớp bảo vệ của thực quản, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như chảy máu, hẹp thực quản hoặc thậm chí là bệnh thực quản Barrett, một tình trạng tiền ung thư.

Các yếu tố nguy cơ góp phần làm tăng nguy cơ mắc GERD bao gồm béo phì, thoát vị hoành (phần trên của dạ dày chạy lên lồng ngực), mang thai, hút thuốc, khô miệng, hen suyễn, bệnh tiểu đường, thời gian làm trống dạ dày kéo dài và các rối loạn mô liên kết như bệnh xơ cứng bì.

Dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản thường khó nhận biết, vì chúng có thể bị nhầm lẫn với các triệu chứng của các bệnh khác.

• Ợ hơi: Thường xuyên xảy ra, kể cả khi bạn đang đói hoặc sau khi ăn.

• Ợ nóng: Cảm giác nóng rát từ dạ dày hoặc vùng ngực dưới, có thể lan ra cổ, thậm chí đến tai. Thường đi kèm với vị chua trong miệng.
• Ợ chua: Cảm giác chua từ dạ dày hoặc chất lỏng chua bị đẩy lên cuống họng, thường sau khi ăn và có thể tồi tệ vào ban đêm.
• Nôn và buồn nôn: Thường xảy ra khi ăn quá no, nằm xuống ngay sau khi ăn, hoặc không đặt đầu cao khi ngủ.
• Cảm giác nóng trong ngực, tức ngực.
• Nước bọt nhiều, khó nuốt, cảm giác vướng vùng họng.

Nếu bạn trải qua trào ngược axit vào ban đêm, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng bổ sung như:

• Ho mãn tính.
• Viêm thanh quản.
• Bệnh hen suyễn mới hoặc trầm trọng hơn.
• Giấc ngủ bị gián đoạn.

Nếu các triệu chứng trên trở nên nặng hơn hoặc xảy ra thường xuyên hơn bạn cần đến ngay cơ sở y tế, đặc biệt nếu bạn có kèm theo các triệu chứng như đau lan rộng lên vai, cánh tay hoặc cằm, khó thở, hoặc choáng váng, vì điều này có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim.

Biến chứng trào ngược dạ dày nguy hiểm như thế nào?

Bởi vì nhiều người chưa thực sự nhận thức được mức độ nghiêm trọng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, họ thường coi thường và bỏ qua căn bệnh này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm hẹp thực quản, loét thực quản và điều tồi tệ nhất là ung thư thực quản. Vì vậy, không nên xem nhẹ khi bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh này.

Các biến chứng từ bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể đa dạng, từ những ảnh hưởng nhẹ nhàng đến những nguy cơ đe dọa tính mạng. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến của GERD:

Viêm và loét thực quản:

Đây là biến chứng phổ biến nhất của GERD. Ban đầu, khi trào ngược không xảy ra thường xuyên, niêm mạc thực quản vẫn nguyên vẹn và ít bị tổn thương. Tuy nhiên, khi axit dạ dày trào ngược thường xuyên, niêm mạc sẽ bị ăn mòn, gây viêm và loét. Những triệu chứng như khó nuốt, đau ngực, buồn nôn và mất cảm giác thèm ăn có thể xuất hiện. Đau sau xương ức sau khi ăn uống cũng là một dấu hiệu phổ biến của biến chứng này.

Hẹp thực quản:

Sự tăng cao trong tần suất trào ngược có thể làm hỏng niêm mạc thực quản, tạo ra các vết loét và mô sẹo. Những mô sẹo này có thể gây ra hẹp thực quản, gây đau rát và khó nuốt, đặc biệt khi ăn thức ăn mềm. Cảm giác vướng nghẹn ở cổ cũng là một triệu chứng phổ biến của biến chứng này.

Vấn đề về hệ hô hấp:

Trào ngược axit có thể gây ra các vấn đề như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản và thậm chí là viêm phổi. Triệu chứng bao gồm chảy nước mũi sau, ho, khò khè và khàn giọng.

Barrett thực quản:

Barrett thực quản là một tình trạng tiền ung thư thực quản. Đây là biến chứng nguy hiểm của GERD, khi axit dạ dày làm thay đổi cấu trúc tế bào trong niêm mạc thực quản, tăng nguy cơ mắc ung thư. Triệu chứng có thể bao gồm ợ nóng thường xuyên, khó nuốt và đau ngực.

Ung thư thực quản:

Ung thư thực quản là biến chứng nguy hiểm nhất của GERD, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Ban đầu, bệnh không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi xuất hiện các dấu hiệu như chảy máu thực quản, đau ngực và sụt cân không rõ nguyên nhân, điều này có thể là dấu hiệu của sự phát triển của ung thư.

Biện pháp phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày

Để ngăn chặn bệnh trào ngược dạ dày thực quản, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và giữ tinh thần sảng khoái là rất quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp có thể áp dụng:

• Kiểm soát cân nặng: Đảm bảo cân nặng ở mức bình thường làm giảm áp lực lên dạ dày và giảm nguy cơ trào ngược axit. Nếu cần thiết, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có phương pháp giảm cân phù hợp.

• Tránh mặc quần áo quá chật: Đồ quá chật có thể tạo áp lực thêm lên ổ bụng và dạ dày, gây ra trào ngược axit.
• Hạn chế thức ăn gây ợ nóng: Tránh thức ăn và đồ uống gây kích thích như đồ chiên xào, rượu, cà phê, bạc hà và hành, vì chúng có thể làm tăng triệu chứng ợ nóng.
• Chia nhỏ bữa ăn: Ăn nhỏ nhiều bữa trong ngày thay vì ăn nhiều trong một bữa sẽ giúp giảm áp lực lên dạ dày và giảm nguy cơ trào ngược axit.
• Không nằm ngay sau khi ăn: Đợi ít nhất 3 tiếng sau bữa ăn trước khi nằm hoặc đi ngủ để tránh trào ngược axit.
• Nâng cao đầu giường khi nằm: Đặt miếng gỗ hoặc vật nâng dưới chân giường để nâng đầu giường từ 15 - 23 cm, giúp ngăn chặn trào ngược axit vào ban đêm.
• Ngưng hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm hoạt động của cơ vòng dưới thực quản, tăng nguy cơ trào ngược axit.

Thay đổi thói quen và điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống có thể giúp giảm triệu chứng và nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, phòng ngừa các biến chứng trào ngược dạ dày nguy hiểm.

Xem thêm: Polyp thực quản và những điều bạn cần biết