Bột phomai: Thành phần dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe khi dùng đúng cách

Nhắc đến bột phomai (bột phô mai), nhiều người sẽ nghĩ ngay đến hương vị béo ngậy, thơm ngon thường thấy trong các món khoai tây chiên, gà lắc hay các món ăn vặt “đình đám” khác. Không chỉ kích thích vị giác, bột phô mai cũng cung cấp một số dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Cùng Long Châu khám phá thành phần dinh dưỡng của bột phô mai và cách dùng tốt cho sức khỏe.

Giới thiệu chung về bột phô mai

Bột phomai (cheese powder) thường được sản xuất bằng quy trình sấy phun từ nhũ tương phô mai (thường là phô mai đã ủ). Nhờ công nghệ sản xuất hiện đại, bột phô mai vẫn giữ lại được hương vị thơm béo đặc trưng và nhiều dưỡng chất từ phô mai gốc, đồng thời tiện lợi hơn trong việc bảo quản và sử dụng.

Công thức bột phô mai thường gồm phô mai, muối nhũ hóa, whey hoặc các chất rắn sữa, đôi khi dầu thực vật và hương liệu, thành phần cụ thể thay đổi theo nhà sản xuất.

Có nhiều loại bột phô mai khác nhau, từ bột phô mai nguyên chất, bột phô mai pha chế, bột phô mai hỗn hợp hoặc phân loại theo loại phô mai gốc sẽ có: Bột phô mai Cheddar, bột phô mai Parmesan, bột phô mai Mozzarella, bột phô mai Blue cheese,... Các loại bột phô mai này thường được dùng để rắc lên đồ ăn giúp tăng hương vị, làm gia vị nấu ăn, làm các loại bánh và sốt chấm,…

Thành phần dinh dưỡng của bột phomai

Trong 100g bột phô mai sẽ có các thành phần chính sau:

• Năng lượng: Năng lượng bột phô mai thay đổi theo công thức, ví dụ: 357 kcal/100 g (Hoosier Hill Farm), 481 kcal/100 g (Hoosier Hill Farm dòng khác), ~400 kcal/100 g (OliveNation);
• Chất đạm: ~14 - 27 g/100 g tùy công thức (ví dụ OliveNation 14 g, Hoosier Hill Farm 27 g);
• Chất béo: Chất béo toàn phần thường 10 - 31 g/100 g, tùy sản phẩm và mức tách béo. Chất béo bão hòa của bột phô mai thường ~6 - 9 g/100 g;
• Carbohydrate: Thường ~36 - 57 g/100 g;
• Đường: ~30 - 56 g/100 g tùy công thức;
• Chất xơ: <1 g;
• Canxi: ~500 - 900 mg/100 g (ví dụ 548 - 836 mg/100 g ở Hoosier Hill Farm, 656 mg/100 g ở OliveNation);
• Sắt: 1 - 2 mg;
• Natri: ~1870 - 3625 mg/100 g;
• Vitamin A: ~150 - 200 µg RAE/100 g;
• Vitamin B12: ~1.1 µg/100 g.

Hàm lượng dinh dưỡng trong bột phomai phụ thuộc chủ yếu vào loại phô mai nguyên liệu và quy trình sản xuất. Mỗi loại phô mai gốc dùng để sản xuất bột phô mai đều có hàm lượng protein, canxi, và natri khác nhau, quyết định thành phần cơ bản của bột. Quá trình chế biến như việc tách béo sẽ làm giảm calo, thêm phụ gia lại làm tăng lượng carbohydrate của sản phẩm. Một số nhà sản xuất có thể bổ sung thêm gia vị hoặc chất tạo màu để tăng hương vị và màu sắc cho bột phô mai.

Lợi ích sức khỏe của bột phô mai khi dùng đúng cách

Bột phô mai khi được sử dụng hợp lý còn có thể mang lại một số lợi ích nhất định cho sức khỏe.

Hỗ trợ hệ xương khớp

Ăn phô mai có tốt không? Bột phô mai là nguồn cung cấp canxi và photpho dồi dào, hai khoáng chất thiết yếu trong việc hình thành và duy trì hệ xương chắc khỏe. Việc bổ sung hợp lý bột phô mai vào chế độ ăn có thể hỗ trợ tăng cường mật độ xương, phòng ngừa nguy cơ loãng xương.

Tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể

Trong bột phô mai có chứa vitamin A - dưỡng chất quan trọng cho thị lực, da và hệ miễn dịch. Ngoài ra, kẽm trong phô mai giúp tăng khả năng đề kháng, còn vitamin B12 hỗ trợ hệ thần kinh, sản sinh hồng cầu và duy trì năng lượng tinh thần.

Bổ sung năng lượng nhanh chóng

Bột phomai là thực phẩm giàu năng lượng do chứa carb và chất béo, bột phô mai có khả năng cung cấp năng lượng tức thì cho cơ thể. Đây là lựa chọn phù hợp cho người thường xuyên vận động, những ai muốn hồi phục sức lực nhanh chóng sau thời gian làm việc căng thẳng.

Cách dùng bột phô mai tốt cho sức khỏe

Để thoải mái tận hưởng hương vị thơm ngon của loại bột phomai mà không ảnh hưởng đến sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý một số vấn đề sau:

Lựa chọn bột phô mai chất lượng

Để đảm bảo an toàn, bạn nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được sản xuất từ công ty uy tín. Bạn cũng nên đọc kỹ bảng thành phần sản phẩm và tránh mua các loại chứa nhiều phụ gia, chất bảo quản hay hương liệu nhân tạo. Sản phẩm càng ít thành phần hóa học càng an toàn cho sức khỏe, đặc biệt với trẻ nhỏ.

Không nên lạm dụng bột phô mai

Ăn nhiều bột phomai không tốt cho sức khỏe, vì trong loại thực phẩm này thường chứa nhiều muối, chất béo bão hòa và calo. Nếu lạm dụng quá mức có thể gây ra một số vấn đề như:

• Bột phô mai giàu năng lượng, chất béo và tinh bột, dễ làm dư thừa calo, gây tăng cân, béo phì.
• Chất béo bão hòa trong phô mai có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
• Hàm lượng muối cao trong bột phô mai nếu ăn nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho tim mạch và thận, không tốt cho người cao huyết áp.
• Người không dung nạp lactose hoặc nhạy cảm với protein trong sữa có thể gặp tình trạng đầy bụng, tiêu chảy, buồn nôn.

Sử dụng với liều lượng hợp lý

Bột phô mai chỉ nên ăn ở mức vừa phải, khoảng 1 - 2 muỗng cà phê (5 - 10g) mỗi lần. Đây không phải là thực phẩm có thể thay thế hoàn toàn các bữa ăn chính. Bạn chỉ nên sử dụng nó như một gia vị để tăng hương vị cho món ăn và kết hợp cùng chế độ ăn đa dạng, giàu rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt để cân bằng dinh dưỡng.

Ai nên hạn chế hoặc không nên dùng bột phô mai?

Người có bệnh lý đặc biệt như cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường cần hạn chế bột phô mai, nên dùng với lượng nhỏ, có kiểm soát. Người bị dị ứng sữa hoặc không dung nạp lactose cần tránh hoặc hạn chế sử dụng. Bột phô mai có thể gây ra các phản ứng như đau bụng, tiêu chảy, nổi mẩn ngứa ở nhóm đối tượng này.

Ngoài ra, người có cholesterol cao, béo phì hoặc đang trong chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt cần cân nhắc, tránh dùng bột phomai thường xuyên. Trẻ có thể dùng phô mai tiệt trùng từ 6 tháng với lượng nhỏ, nhưng bột phô mai gia vị mặn nên hạn chế, nhất là ở trẻ dưới 1 tuổi.

Cách dùng phù hợp

Bạn có thể rắc bột phô mai lên các món ăn như salad, rau củ hấp, hoặc làm sốt để chấm rau củ. Để dùng cho trẻ em, bạn có thể thêm một lượng nhỏ vào cháo, súp hoặc các món ăn dặm khác. Mặc dù khoai tây chiên hay gà rán lắc phô mai là món ăn rất phổ biến, nhưng việc kết hợp bột phô mai với thực phẩm đã qua chiên, rán nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng lượng calo và chất béo không lành mạnh.

Bột phomai không chỉ là gia vị làm tăng hương vị cho nhiều món ăn, mà còn là nguồn cung cấp một số dưỡng chất có lợi cho sức khỏe nếu biết dùng đúng cách. Tuy nhiên, để tránh nạp quá nhiều chất béo và muối, bạn nên sử dụng bột phô mai ở mức vừa phải và kết hợp cùng chế độ dinh dưỡng cân bằng.