Các triệu chứng cúm B ở trẻ​, nguyên nhân và cách điều trị

Cúm B là bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ nhỏ, xuất hiện nhiều khi thời tiết giao mùa. Nếu không phát hiện sớm và điều trị đúng cách, cúm B có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, cha mẹ cần trang bị kiến thức về nguyên nhân, triệu chứng cúm B ở trẻ​ và phương pháp điều trị hiệu quả.

Cúm B ở trẻ em là gì?

Cúm B ở trẻ em là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus Influenza B, thuộc họ Orthomyxoviridae, gây ra. Đây là một trong hai chủng cúm mùa phổ biến nhất (cùng với cúm A), thường bùng phát mạnh vào mùa đông - xuân hoặc khi thời tiết thay đổi thất thường.

Cúm B có tốc độ lây truyền nhanh, đặc biệt ở môi trường tập thể như nhà trẻ và trường học. Trẻ nhỏ, nhất là trẻ có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh nền, có nguy cơ cao gặp biến chứng như viêm phổi, viêm tai giữa và co giật do sốt. Việc nhận biết và điều trị cúm B kịp thời giúp trẻ hồi phục nhanh, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Các triệu chứng cúm B ở trẻ

Cúm B thường khởi phát đột ngột và dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, triệu chứng của cúm B thường nặng hơn, kéo dài hơn và có nguy cơ gây biến chứng nếu không theo dõi đúng cách. Trẻ bị cúm B có thể gặp phải các triệu chứng sau:

Triệu chứng của cúm B ở trẻ thường gặp

Triệu chứng của cúm B ở trẻ ít gặp

Một số trẻ có thể xuất hiện thêm các dấu hiệu sau, đặc biệt khi tình trạng bệnh trở nặng:

• Nôn ói, tiêu chảy: Một số trẻ có thể xuất hiện nôn ói hoặc tiêu chảy, nhưng đây là biểu hiện hiếm gặp và thường liên quan đến thể bệnh nặng.
• Đau ngực, thở nhanh hoặc thở rít: Đây là dấu hiệu cảnh báo virus đã ảnh hưởng đến hệ hô hấp dưới, có thể dẫn đến viêm phổi hoặc khó thở nghiêm trọng.
• Đau tai, chảy dịch tai (nguy cơ viêm tai giữa): Nhiễm cúm làm tắc nghẽn ống tai và tăng nguy cơ vi khuẩn xâm nhập, gây viêm tai giữa cấp.
• Co giật do sốt cao: Khi thân nhiệt tăng quá nhanh, hệ thần kinh trung ương của trẻ phản ứng quá mức, gây ra cơn co giật.
• Mất phương hướng, lơ mơ: Đây là biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng nặng hoặc biến chứng ảnh hưởng đến hệ thần kinh, cần được cấp cứu kịp thời.

Những triệu chứng cúm B ở trẻ này có thể báo hiệu biến chứng, cần đưa trẻ đi khám ngay để được hỗ trợ y tế kịp thời.

Các nguyên nhân gây cúm B ở trẻ em

Cúm B triệu chứng nhận biết thế nào đến đây bạn đã biết. Vậy căn bệnh này do nguyên nhân nào gây ra? Cúm B ở trẻ em chủ yếu do virus cúm B thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra. Virus cúm B xâm nhập vào cơ thể trẻ qua đường hô hấp. Trẻ có thể nhiễm bệnh khi tiếp xúc gần với người mang virus thông qua các giọt bắn từ ho, hắt hơi hoặc khi trò chuyện. Ngoài ra, virus có thể bám trên tay sau khi chạm vào các bề mặt bị nhiễm rồi đưa lên mắt, mũi, miệng, tạo điều kiện cho virus xâm nhập. Việc hít phải khí dung chứa virus trong không gian phòng kín, kém thông thoáng cũng làm tăng nguy cơ mắc cúm B ở trẻ.

Ngoài ra, còn có các yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm cúm B như:

• Hệ miễn dịch còn yếu (trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, trẻ thiếu dinh dưỡng;
• Tiếp xúc trong môi trường đông người như lớp học, khu vui chơi, bệnh viện;
• Không rửa tay thường xuyên hoặc thói quen vệ sinh kém;
• Trẻ chưa được tiêm vắc xin cúm hàng năm;
• Trẻ có bệnh lý nền (hen phế quản, tim bẩm sinh, béo phì, đái tháo đường);
• Thời tiết lạnh khiến virus cúm hoạt động mạnh, trẻ dễ nhiễm bệnh hơn.

Cúm B ở trẻ em có nguy hiểm không?

Triệu chứng cúm B ở trẻ thường từ nhẹ đến trung bình và đa số trẻ sẽ hồi phục sau 5 - 7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, bệnh vẫn tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm, nhất là ở trẻ có sức đề kháng yếu, trẻ dưới 5 tuổi hoặc mắc bệnh nền như hen suyễn, bệnh tim, tiểu đường.

Cúm B có nguy hiểm không? Virus cúm B có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm tai giữa, co giật do sốt cao. Trẻ dùng Aspirin khi bị cúm có nguy cơ mắc hội chứng Reye - một biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng gan và não. Nếu không theo dõi sát sao, trẻ có thể bị mất nước, suy hô hấp hoặc diễn tiến nặng nhanh chóng. Vì vậy, việc phát hiện sớm triệu chứng, cách ly nguồn lây và đưa trẻ đi khám khi có dấu hiệu bất thường là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Trẻ bị cúm B bao lâu thì khỏi?

Thông thường, trẻ bị cúm B sẽ hồi phục trong khoảng 5 - 7 ngày nếu được chăm sóc và điều trị kịp thời. Những triệu chứng như sốt, đau nhức cơ thể thường cải thiện sau 2 - 4 ngày. Nhưng triệu chứng ho và mệt mỏi có thể kéo dài thêm 1 - 2 tuần vì cơ thể vẫn cần thời gian để tái tạo niêm mạc đường hô hấp và phục hồi hệ miễn dịch. Thời gian khỏi bệnh của trẻ có thể thay đổi tùy theo một số yếu tố như:

• Độ tuổi và sức đề kháng của trẻ: Trẻ dưới 5 tuổi hoặc có miễn dịch kém thường bệnh kéo dài hơn.
• Mức độ nghiêm trọng của bệnh: Nếu bệnh diễn tiến nặng hoặc có biến chứng (viêm phổi, viêm tai giữa,…), thời gian hồi phục sẽ lâu hơn.
• Chăm sóc và điều trị: Tuân thủ dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ, nghỉ ngơi và dinh dưỡng đầy đủ giúp trẻ hồi phục nhanh hơn.
• Bệnh nền đi kèm: Trẻ mắc hen suyễn, tim mạch, tiểu đường thường dễ tái phát và phục hồi chậm hơn.
• Tiêm phòng cúm: Trẻ đã tiêm vắc xin cúm thường có triệu chứng nhẹ hơn và thời gian khỏi bệnh ngắn hơn.

Khi nào trẻ bị cúm B cần nhập viện?

Cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng nào sau:

• Sốt cao kéo dài trên 39°C không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt;
• Khó thở, thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực, trẻ tím tái môi hoặc đầu chi;
• Co giật, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc khi sốt cao;
• Lơ mơ, ngủ li bì bất thường, kích thích, quấy khóc không dỗ được;
• Bỏ bú hoặc không ăn uống, dấu hiệu mất nước (môi khô, tiểu ít);
• Đau tai, chảy mủ tai, nghi ngờ viêm tai giữa kèm theo;
• Ho nặng, dai dẳng, có đờm vàng/xanh hoặc ho ra máu.
• Nôn nhiều, tiêu chảy kéo dài, làm trẻ suy kiệt nhanh;
• Nổi ban xuất huyết, bầm tím bất thường trên da.

Khi xuất hiện các dấu hiệu này, cha mẹ không nên tự điều trị cho trẻ tại nhà, mà cần thăm khám ngay để được hỗ trợ hô hấp, bù dịch và điều trị biến chứng kịp thời.

Cách điều trị bệnh cúm B ở trẻ

Để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và hạn chế biến chứng, việc áp dụng đúng phác đồ điều trị cúm B theo hướng dẫn của bác sĩ là vô cùng quan trọng.

Sử dụng thuốc kháng virus (theo chỉ định bác sĩ)

Người mắc cúm B uống thuốc gì nhanh khỏi? Trong một số trường hợp, trẻ có nguy cơ cao hoặc phát hiện bệnh trong vòng 48 giờ đầu, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus như Oseltamivir. Thuốc giúp rút ngắn thời gian bệnh và giảm nguy cơ biến chứng, nhưng hiệu quả giảm nếu dùng muộn. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc cho trẻ vì thuốc có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm nếu dùng sai cách hoặc sai liều.

Thuốc hạ sốt và giảm đau

Khi trẻ sốt cao hoặc đau nhức người, Paracetamol là lựa chọn an toàn giúp cải thiện triệu chứng nếu dùng đúng liều theo cân nặng. Ngược lại, Aspirin tuyệt đối không được dùng cho trẻ em vì có thể gây hội chứng Reye - một biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng nặng nề đến gan và não.

Bổ sung đủ nước và điện giải

Trong thời gian mắc cúm B, trẻ dễ mất nước do sốt và mệt mỏi, vì vậy cần cho trẻ bú nhiều hơn hoặc uống đủ nước lọc, oresol và súp ấm. Nên hạn chế cho trẻ dùng các loại đồ uống nhiều đường bởi chúng có thể làm mất cân bằng điện giải và khiến trẻ lâu hồi phục hơn.

Cách chăm sóc trẻ bị cúm B

Khi trẻ mắc cúm B, việc chăm sóc đúng cách giúp rút ngắn thời gian bệnh và giảm nguy cơ biến chứng. Cha mẹ cần kết hợp chế độ nghỉ ngơi, dinh dưỡng và vệ sinh hợp lý theo hướng dẫn dưới đây:

• Đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể trẻ hồi phục nhanh hơn và tăng cường miễn dịch. Cần hạn chế để trẻ vận động mạnh hoặc xem thiết bị điện tử quá lâu vì có thể gây mệt mỏi, đau đầu, khó chịu.
• Cha mẹ cần giữ ấm tay chân, ngực và cổ cho trẻ, đặc biệt khi ngủ. Có thể dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi giúp thông thoáng đường thở, giảm nghẹt mũi và hạn chế bám dính virus.
• Cho trẻ ăn các món mềm và giàu dưỡng chất như cháo, sữa chua, súp rau củ, trái cây giàu vitamin C để tăng đề kháng. Tránh cho trẻ ăn đồ ăn quá ngọt, nhiều dầu mỡ và gia vị cay để không gây khó chịu cho hệ tiêu hóa.
• Cha mẹ cần quan sát biểu hiện của trẻ để xử lý kịp thời nếu bệnh chuyển nặng. Nếu trẻ khó thở, co lõm ngực, sốt cao kéo dài, nôn nhiều hoặc lơ mơ cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện để được điều trị chuyên sâu.

Phòng ngừa cúm B cho trẻ thế nào?

Cha mẹ có thể giúp trẻ phòng ngừa cúm B bằng những biện pháp sau:

Tiêm vắc xin cúm đầy đủ mỗi năm

Vắc xin cúm là biện pháp hiệu quả nhất giúp trẻ giảm nguy cơ mắc cúm B và hạn chế biến chứng nặng. Vắc xin cúm nên được tiêm nhắc lại hằng năm vì virus cúm thường biến đổi liên tục. Để phòng ngừa hiệu quả cúm B cũng như các chủng cúm mùa khác, cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm vắc xin cúm hàng năm.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đang cung cấp vắc xin cúm có khả năng bảo vệ trẻ trước cả 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B phổ biến (Victoria và Yamagata). Vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất uy tín, bảo quản trong hệ thống dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho từng liều tiêm.

Tăng cường sức đề kháng cho trẻ

Cha mẹ có thể tăng cường đề kháng cho trẻ bằng cách cung cấp chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, ưu tiên rau xanh, trái cây giàu vitamin C, thực phẩm giàu kẽm và protein. Cho trẻ ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên cũng là cách hiệu quả để nâng cao miễn dịch tự nhiên.

Hướng dẫn trẻ giữ vệ sinh tay đúng cách

Cha mẹ cần dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi ho, hắt hơi. Đây là cách quan trọng để hạn chế virus xâm nhập vào đường hô hấp và gây bệnh. Đồng thời, trẻ cũng cần biết cách dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng, hạn chế phát tán giọt bắn chứa virus ra xung quanh.

Tránh tiếp xúc gần với người bệnh

Nếu trong nhà có người bị cúm, cần cách ly trẻ khỏi nguồn lây, đeo khẩu trang và vệ sinh đồ dùng, bề mặt thường xuyên chạm vào như tay nắm cửa, bàn ghế, đồ chơi. Trường học, khu vui chơi, bệnh viện là nơi virus cúm dễ bùng phát. Khi có cảnh báo dịch cúm, hãy cân nhắc cho trẻ ở nhà hoặc đeo khẩu trang khi ra ngoài.

Cúm B có thể kiểm soát tốt nếu được phát hiện sớm, chăm sóc và điều trị đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ. Cha mẹ cần chú ý theo dõi các triệu chứng cúm B ở trẻ​, để cho trẻ đi khám và điều trị sớm để phòng ngừa biến chứng.