Cách giải quyết tình trạng trẻ sơ sinh bị sặc sữa

Nhiều phụ huynh khi nhìn thấy trẻ sơ sinh bị sặc sữa thường lúng túng không biết nên xử trí thế nào. Mời bạn cùng chúng tôi tìm hiểu nguyên nhân, cách xử lý tình trạng bé bị sặc sữa qua bài viết này.

Trẻ sơ sinh bị sặc sữa có nguy hiểm không?

Trẻ nhỏ bị sặc sữa là tình trạng xuất phát từ nguyên nhân các chất từ dạ dày bị đẩy lên phế quản hoặc khí quản, từ đó tràn ra theo đường mũi hoặc miệng. Các chất này thông thường là sữa, nước bọt màu trắng hoặc các cặn đông vón cục. Nếu bạn bắt gặp trẻ bị ọc sữa có lẫn màu vàng thì đây có thể là dịch mật.

Trong một số trường hợp trẻ sơ sinh bị sặc sữa, các chất này có thể tràn vào khí quản, thậm chí đến tận phế nang làm cản trở quá trình trao đổi khí giữa mao mạch và phế nang, thậm chí gây tắc đường hô hấp.

Cách nhận biết bé bị sặc sữa

Khi cho trẻ sơ sinh bú, mẹ nên chú ý quan sát. Nếu thấy bé có những dấu hiệu sau chứng tỏ bé đang bị sặc sữa và cần được xử lý ngay:

• Bé đang bú hoặc khi vừa bú xong thì đột ngột ho sặc sụa, mặt mũi tím tái.
• Phần sữa đã nuốt trào ngược ra theo đường miệng, mũi.
• Trẻ trở nên hốt hoảng, da tái xanh.
• Cơ thể bé đột nhiên trở nên co cứng hoặc mềm nhũn.
• Trẻ có thể bị ngừng tim, thậm chí tử vong nếu bị sặc sữa nặng.

Nguyên nhân sặc sữa ở trẻ sơ sinh

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh, tình trạng sặc sữa xảy ra là do sự sai lầm trong tư thế bú của bé hoặc đây là tín hiệu cảnh báo hệ tiêu hóa trẻ đang gặp vấn đề:

• Trẻ vừa bú vừa ngủ. Thói quen này thường thấy ở rất nhiều trẻ nhỏ. Trong lúc ngủ, miệng trẻ vẫn ngậm và núm vú vẫn tiết sữa vào miệng mà trẻ lại không hề nuốt. Lúc này, nếu bé thở mạnh sẽ khiến sữa chảy vào khí quản, tràn qua mũi và gây tình trạng trẻ sơ sinh bị sặc sữa.
• Trẻ không tập trung khi bú. Trẻ nhỏ ở giai đoạn 3 - 4 tháng đã dần phát triển thính giác. Vì vậy, lúc cho bé bú nếu ba mẹ trò chuyện hoặc không gian xung quanh nhiều tiếng ồn sẽ khiến con xao lãng, quên đi việc nuốt sữa, tăng nguy cơ bị sặc sữa.
• Tốc độ sữa chảy xuống quá nhanh. Tình trạng này thường gặp ở những bà mẹ có quá nhiều sữa nhưng bé không nuốt kịp. Bên cạnh đó, nếu bé bú bình, khi lựa chọn kích thước núm vú không phù hợp hoặc để sai độ nghiêng của bình cũng sẽ khiến sữa chảy nhanh làm bé bị sặc.
• Dạ dày chưa phát triển hoàn thiện. Ở giai đoạn này, dạ dày của bé sẽ nằm dọc, cơ vòng thực quản dưới không siết chặt và tâm vị hở. Vì vậy, sữa rất dễ bị trào ngược lên nếu bú sai tư thế.

Cách sơ cứu khi trẻ bị sặc sữa

Khi nhận thấy bé có những dấu hiệu sặc sữa, các bậc phụ huynh nên ngừng cho bé bú ngay lập tức đồng thời thực hiện các bước sơ cứu sau:

Bước 1: Đỡ trẻ ngồi dậy

Nếu con bị sặc khi đang nằm, hãy đỡ bé ngồi dậy ngay để tránh tình trạng sữa tiếp tục trào ngược lên. Nếu thấy con có phản xạ ho lớn nghĩa là trẻ chỉ bị ọc sữa nhẹ, cơ thể sẽ tự tống sữa sặc ra ngoài. Lúc này, bố mẹ không cần làm các bước tiếp theo.

Bước 2: Hút sữa

Nếu sau khi đã ngồi dậy mà con không ho, không nôn ra sữa và có biểu hiện khó thở thì mẹ dùng miệng của mình để hút sữa qua mũi và miệng càng nhanh càng tốt đến khi con thở và khóc bình thường.

Bước 3: Vỗ lưng

Nếu bước thứ 2 vẫn chưa hiệu quả, mẹ hãy để bé nằm úp trên cánh tay sao cho đầu thấp hơn mông. Sau đó, mẹ khum bàn tay vỗ đều với lực mạnh vừa vào vùng lưng giữa 2 bả vai của trẻ đến khi sữa được tống hết ra.

Bước 4: Ấn ngực

Mẹ đặt bé nằm ngửa, dùng 2 ngón tay trỏ và giữa ấn liên tục 5 lần vào phần xương ức để đẩy không khí ra khỏi phổi

Bước 5: Đưa trẻ đi cấp cứu

Nếu sau khi thực hiện 4 bước trên nhưng tình trạng trẻ sơ sinh bị sặc sữa vẫn còn tiếp diễn, bạn nên đưa bé đến ngay bệnh viện để cấp cứu kịp thời.

Cách phòng tránh sặc sữa cho trẻ sơ sinh

Sặc sữa là một vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhưng có một số biện pháp bạn có thể thực hiện để giảm thiểu tình trạng này:

Đảm bảo đúng tư thế cho bé khi ăn:

Khi cho bé bú hoặc ăn bình, hãy đảm bảo rằng bé được đặt ở tư thế ngửa, với đầu nghiêng nhẹ về phía trước. Điều này giúp bé dễ dàng nuốt và giảm nguy cơ sặc sữa.

Kiểm tra kỹ thuật cho bé bú:

Đảm bảo bé nắm chặt vú mẹ hoặc núm bình và có một lượng lớn vú trong miệng để tránh việc hứng sữa quá nhiều một lần. Hãy đảm bảo bé có một miếng sữa ổn định mà không cần phải quá sức nhai.

Kiểm soát lượng sữa:

Nếu bé bị sặc sữa thường xuyên, hãy thử làm cho lượng sữa được bú mỗi lần ít hơn và tăng số lần cho bé ăn. Điều này có thể giúp giảm áp lực trên dạ dày của bé và giảm nguy cơ sặc sữa.

Kiểm soát lượng không khí trong bình:

Đảm bảo rằng không có quá nhiều không khí trong bình khi cho bé ăn, vì không khí có thể làm tăng nguy cơ sặc sữa. Hãy kiểm tra xem núm bình có đủ sữa để chắn không khí không.

Giữ bé ở tư thế thẳng đứng sau khi ăn:

Khi bé ăn xong, giữ bé ở tư thế thẳng đứng trong khoảng 15-20 phút để giúp sữa tiêu hóa tốt hơn và giảm nguy cơ sặc sữa.

Thả lỏng quần áo của bé:

Trong thời gian bé ăn, hãy thả lỏng quần áo của bé, đặc biệt là ở vùng bụng, để giảm áp lực và khó chịu khi bé tiêu hóa.

Nhớ rằng một số trẻ sơ sinh có thể bị sặc sữa nhiều hơn những trẻ khác, và điều này thường không phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu bạn lo lắng về tần suất và lượng sữa bé sặc ra, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc bác sĩ nhi khoa.

• Không nên cho trẻ ở trong tư thế vừa bú vừa ngủ.
• Không nên đùa giỡn hoặc nói chuyện khi bé đang bú.
• Nếu thấy dấu hiệu bé ho hoặc khóc, hãy dừng cho bú ngay lập tức để ngăn không cho sữa chảy xuống miệng.
• Nếu sữa chảy xuống quá nhiều nhưng bé nuốt không kịp, mẹ hãy dùng 2 ngón tay kẹp bớt đầu vú lại để điều tiết sữa.
• Không nên cho trẻ bú quá nhiều, quá vội vàng.
• Cho bé bú ở tư thế thoải mái, kê cao đầu, đỡ đầu bé để cổ không bị gập hoặc ngửa ra sau.
• Đối với bé bú bình, chọn núm vú có kích thước phù hợp, không đục lỗ quá rộng.

Trên đây là toàn bộ những thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp xử lý khi gặp tình trạng trẻ sơ sinh bị sặc sữa. Nhìn chung, mẹ nên thật cẩn thận trong quá trình cho bé bú nhằm tránh những hậu quả đáng tiếc.

Xem thêm:

• Hướng dẫn cách bổ sung vi chất cho trẻ phát triển tốt
• Tại sao bé vò đầu bứt tai khi ngủ? Cách xử lý như thế nào?