Cảm ứng phúc mạc là gì? Tìm hiểu về phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc

Trong y học, đặc biệt là lĩnh vực chẩn đoán lâm sàng, phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc đóng vai trò quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh lý bên trong ổ bụng. Những dấu hiệu này cung cấp thông tin quý giá về sự hiện diện của các vấn đề như viêm nhiễm, tắc nghẽn, hoặc thậm chí là khối u ác tính. Hãy cùng tìm hiểu xem phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc là gì!

Cảm ứng phúc mạc là gì?

Cảm ứng phúc mạc là gì chính là thắc mắc của nhiều người. Cảm ứng phúc mạc, hay còn gọi là dấu hiệu Blumberg, là một phản ứng đau đớn xuất hiện khi ấn vào vùng bụng bị tổn thương. Đây là một dấu hiệu quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến viêm màng bụng, giúp bác sĩ xác định vị trí và mức độ nghiêm trọng của tổn thương.

Khi ấn vào vùng bụng bị tổn thương:

• Nếu bệnh nhân cảm thấy đau nhói dữ dội và có phản ứng đẩy tay ra, đây là dấu hiệu cho thấy tổn thương nghiêm trọng, có thể liên quan đến viêm phúc mạc do thủng tạng, vỡ ruột,...
• Ngược lại, nếu cảm giác đau nhẹ hoặc không đau, có thể do tổn thương ít nghiêm trọng hơn hoặc do bệnh nhân không hợp tác trong quá trình thăm khám.

Tuy nhiên, cảm ứng phúc mạc cũng có một số hạn chế:

• Có thể không xuất hiện ở một số bệnh nhân, đặc biệt là những người có màng bụng dày do béo phì hoặc do các bệnh lý nội tiết.
• Khó xác định chính xác vị trí tổn thương nếu vùng bụng bị sưng nề hoặc có nhiều dịch.

Do đó, để có chẩn đoán chính xác và đầy đủ, cảm ứng phúc mạc cần được kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác như:

• Siêu âm bụng: Giúp quan sát hình ảnh các cơ quan nội tạng, phát hiện tổn thương, dịch tụ trong ổ bụng.
• Chụp CT hoặc MRI bụng: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về các cơ quan nội tạng, giúp xác định vị trí và mức độ tổn thương chính xác.
• Xét nghiệm máu: Giúp đánh giá tình trạng viêm nhiễm, rối loạn điện giải,...

Cảm ứng phúc mạc đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý cấp tính nguy hiểm ở vùng bụng. Tuy nhiên, cần sử dụng nó một cách cẩn trọng và kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong việc điều trị.

Phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc là dấu hiệu của những bệnh gì?

Như vậy câu hỏi “Cảm ứng phúc mạc là gì?” đã được giải đáp. Vậy phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc là dấu hiệu của những bệnh gì?

Phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc là những dấu hiệu quan trọng thường gặp trong các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, chúng cũng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau và cần được chẩn đoán chính xác để có biện pháp điều trị phù hợp.

Một số bệnh lý tiêu hóa phổ biến có thể gây ra phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc bao gồm:

• Viêm ruột thừa: Viêm ruột thừa là tình trạng viêm nhiễm ở ruột thừa, thường xuất hiện ở vùng bụng dưới bên phải. Khi ấn vào khu vực này, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhói dữ dội, co cứng thành bụng và có phản ứng đẩy tay ra.
• Viêm tụy: Viêm tụy là tình trạng viêm nhiễm ở tuyến tụy, nằm ở phần trên bên trái ổ bụng. Triệu chứng thường gặp là đau dữ dội ở vùng thượng vị, lan ra sau lưng, kèm theo buồn nôn, nôn và có thể có phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc.
• Viêm đại tràng: Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm ở ruột già, có thể gây ra đau bụng, tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, chướng bụng và có thể có phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc.

Ngoài ra, các nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc như:

• Tắc ruột: Tắc ruột xảy ra khi đường tiêu hóa bị tắc nghẽn, gây ra đau bụng dữ dội, nôn mửa, táo bón và có thể có phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc.
• Viêm loét dạ dày tá tràng: Viêm loét dạ dày tá tràng là tình trạng loét ở lớp niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng, gây ra đau bụng, ợ nóng, buồn nôn và nôn, và có thể có phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc.
• Nhiễm trùng ổ bụng: Nhiễm trùng ổ bụng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như vỡ ruột, viêm túi mật, viêm ruột thừa,... gây ra đau bụng dữ dội, sốt, buồn nôn và nôn, và có thể có phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc.

Do đó, khi xuất hiện phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc, việc thăm khám và chẩn đoán của bác sĩ chuyên khoa là vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết như siêu âm bụng, chụp CT/MRI, xét nghiệm máu,... để xác định nguyên nhân chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Kiểm tra cảm ứng phúc mạc như thế nào?

Cảm ứng phúc mạc là một kỹ thuật thăm khám quan trọng trong y khoa, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương ở các cơ quan nội tạng trong ổ bụng. Kỹ thuật này sử dụng áp lực nhẹ nhàng bằng đầu ngón tay để kiểm tra phản ứng đau của bệnh nhân.

Cách thực hiện kiểm tra cảm ứng phúc mạc:

• Bệnh nhân nằm ngửa, hai chân co nhẹ, thư giãn cơ bụng.
• Bác sĩ đặt tay lên vùng bụng dưới bên phải, vị trí nghi ngờ có tổn thương. Bàn tay phải úp xuống, ngón cái và bốn ngón còn lại áp sát nhau, tạo thành một mặt phẳng.
• Bác sĩ ấn nhẹ nhàng lên bụng bệnh nhân, quan sát biểu hiện của bệnh nhân.

Đánh giá phản ứng:

• Dấu hiệu Blumberg dương tính: Bệnh nhân cảm thấy đau nhói dữ dội khi ấn vào và có phản ứng đẩy tay ra để giảm bớt áp lực. Đây là dấu hiệu cho thấy có tổn thương viêm nhiễm hoặc thủng tạng trong ổ bụng.
• Dấu hiệu Blumberg âm tính: Bệnh nhân không cảm thấy đau hoặc chỉ cảm thấy đau nhẹ khi ấn vào.

Lặp lại thao tác: Bác sĩ có thể lặp lại thao tác trên ở các vị trí khác trong ổ bụng để tìm kiếm thêm các dấu hiệu bất thường.

Như vậy chúng ta vừa tìm hiểu về phản ứng thành bụng và cảm ứng phúc mạc là gì. Cảm ứng phúc mạc là một kỹ thuật chẩn đoán quan trọng trong y học, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh lý trong ổ bụng một cách hiệu quả. Việc thực hiện cảm ứng phúc mạc cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn để đảm bảo thu thập thông tin chính xác và đưa ra chẩn đoán kịp thời cho bệnh nhân.

Xem thêm:

• Ung thư di căn phúc mạc? Triệu chứng và yếu tố nguy cơ
• Nguyên nhân gây bệnh u sau phúc mạc