Nguyên nhân gây bệnh u sau phúc mạc

U sau phúc mạc là tình trạng hình thành và phát triển của khối u ở khu vực sau phúc mạc, một màng mỏng bao phủ các cơ quan bên trong ổ bụng và hố chậu. Khối u này không phải lúc nào cũng xuất phát từ các cơ quan gần đó như thận, tuyến thượng thận, hay thực quản. Thông thường, nó có thể bắt nguồn từ mô, tế bào gốc hoặc các nang sau phúc mạc.

Bệnh u sau phúc mạc là gì?

Phúc mạc hay màng bào bọc lớn nhất trong cơ thể, tạo thành lớp lót nội bề mặt của thành bụng và hố chậu, bao phủ các cơ quan bên trong ổ bụng và khu vực chậu. Phúc mạc chia thành hai lớp:

Phúc mạc thành: Lớp lót nội bề mặt của thành bụng và hố chậu.

Phúc mạc tạng: Bao bọc các cơ quan trong ổ bụng.

Khoảng không gian giữa hai lớp này được gọi là ổ phúc mạc, có chứa chất lỏng. Với nam giới, đây là không gian kín; còn đối với nữ giới, nó kết nối với tử cung.

U sau phúc mạc là sự hình thành và phát triển của khối u ở phía sau màng phúc mạc. Khối u này thường không xuất phát từ các cơ quan nằm phía sau phúc mạc như thận, tuyến thượng thận, hoặc thực quản, mà thường do sự phát triển của mô, thần kinh, tế bào gốc, hoặc các nang sau phúc mạc.

So với các loại khối u khác, u phía sau phúc mạc hiếm gặp (khoảng 0.16%), và hầu hết các trường hợp u sau phúc mạc thường là u ác tính, với tỷ lệ nữ mắc nhiều hơn nam. Mức độ nguy hiểm của u này phụ thuộc vào vị trí hình thành, khả năng lan sang và ảnh hưởng đến các cơ quan khác.

Nguyên nhân gây bệnh u sau phúc mạc

Hiện nay, nguyên nhân gây ra sự hình thành u phía sau phúc mạc vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng. Tuy nhiên, các chuyên gia đề xuất rằng một số yếu tố có thể góp phần vào việc phát triển u này:

Tuổi tác:

Nguy cơ mắc bệnh tăng theo độ tuổi. Những người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn so với những người trẻ tuổi.

Di truyền:

Gia đình có tiền sử ung thư phúc mạc, ung thư buồng trứng, hoặc có gen đột biến như BRCA1 và BRCA2 có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh cho các thế hệ sau.

Sử dụng hormone và tình trạng sức khỏe:

Người sử dụng liệu pháp hormone, có vấn đề về thừa cân, béo phì, hoặc phụ nữ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung có khả năng cao phát triển u phía sau phúc mạc.

Thói quen ăn uống và lối sống:

Thói quen ăn uống không lành mạnh, ít tiêu thụ rau xanh, ít vận động, và trải qua stress liên tục cũng được xem xét là yếu tố có thể tăng nguy cơ hình thành u trong ổ bụng.

Những yếu tố này không chỉ đơn lẻ tác động mà thường kết hợp với nhau tạo nên môi trường thuận lợi cho sự phát triển của khối u. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị sớm có thể giúp kiểm soát và cải thiện tình trạng sức khỏe, giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Chẩn đoán bệnh u sau phúc mạc

Các triệu chứng của u sau phúc mạc có thể khác nhau tùy theo từng giai đoạn của bệnh. Trong giai đoạn đầu, hầu hết bệnh nhân thường không có triệu chứng rõ ràng, điều này có thể gây nhầm lẫn và khó chẩn đoán. Sự chủ quan cũng khiến cho hầu hết họ chỉ tìm đến bác sĩ khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng. Do đó, u sau phúc mạc thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi đó việc điều trị trở nên phức tạp, tốn kém và mất nhiều thời gian.

Triệu chứng của u sau phúc mạc:

Đau, căng, áp lực tăng lên vùng xương chậu hoặc bụng.

• Thường xuyên cảm thấy no, buồn nôn, nôn mửa, hoặc chán ăn.
• Thay đổi cân nặng bất thường.
• Đau lưng, tiêu chảy hoặc táo bón, cảm giác mệt mỏi, có dịch âm đạo...
• Khi sờ nắn, có thể cảm nhận được khối u bên trong ổ bụng.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào hoặc nghi ngờ về việc hình thành khối u không bình thường, việc đến cơ sở y tế để kiểm tra là rất quan trọng, tránh để tình trạng trở nên nặng hơn và gây ra những biến chứng nguy hiểm hơn.

Chẩn đoán u sau phúc mạc:

Dựa vào các triệu chứng lâm sàng và thông tin về tiền sử bệnh của bệnh nhân và gia đình, bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm máu để phát hiện các chỉ số ung thư như HE4, CA 125, BRCA1, BRCA2...
• Xét nghiệm dịch trong ổ bụng để tìm kiếm tế bào ung thư.
• Siêu âm, CT Scan hoặc MRI để hình ảnh hóa khu vực xương chậu.
• Nội soi ổ bụng để đánh giá các biến thường tại phúc mạc như sưng, đỏ, hoặc các hạt màu trắng đục trên bề mặt phúc mạc.
• Nếu nghi ngờ về khối u, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết để xác định tế bào ung thư và xác định mức độ bệnh lý, từ đó lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Điều trị bệnh u sau phúc mạc

Tùy thuộc vào giai đoạn và mức độ bệnh lý, các phương pháp điều trị sẽ khác nhau theo đề xuất của bác sĩ.

Phương pháp điều trị:

Khối u lành tính: Trong những trường hợp không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, bác sĩ có thể đề xuất theo dõi thêm kết hợp với thay đổi lối sống.

Khối u ác tính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe: Để loại bỏ khối u, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp như hóa trị, xạ trị, hoặc các ca phẫu thuật như mổ mở hoặc mổ nội soi. Bên cạnh đó, việc kê đơn thuốc giảm đau hoặc kháng sinh cũng có thể được áp dụng để giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Sử dụng các phương pháp này đúng cách và kịp thời có thể giúp khắc phục tình trạng và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Các biện pháp phòng tránh:

• Chế độ ăn uống và lối sống: Xây dựng chế độ ăn uống cân đối với sự bổ sung rau củ quả, trái cây, và việc vận động thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe.
• Duy trì cân nặng lý tưởng: Việc duy trì cân nặng ổn định có thể giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Cân nhắc sử dụng hormone: Đặc biệt đối với phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh, việc sử dụng hormone cần được xem xét cẩn thận.
• Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ: Giảm tiếp xúc với tác động xạ, trang bị đồ bảo hộ khi làm việc trong môi trường ô nhiễm, chứa nhiều hóa chất độc hại.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện sớm những biến đổi bất thường trong cơ thể.

Điều trị cho u sau phúc mạc sẽ tùy thuộc vào loại u, giai đoạn và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm theo dõi, hóa trị, xạ trị, hoặc phẫu thuật như mổ mở hoặc mổ nội soi. Ngoài ra, thay đổi lối sống và các biện pháp phòng tránh cũng được khuyến khích để giảm nguy cơ xuất hiện và phát triển của u sau phúc mạc.

Xem thêm: Ung thư di căn phúc mạc? Triệu chứng và yếu tố nguy cơ