Chỉ số men gan cao là bao nhiêu? Nguyên nhân chỉ số men gan cao

Men gan, hay còn gọi là enzym gan, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và bài tiết các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Khi các tế bào gan bị tổn thương hoặc có bất thường, men gan sẽ được giải phóng vào máu với nồng độ cao hơn bình thường. Vậy chỉ số men gan cao là bao nhiêu? Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Chỉ số men gan là gì?

Gan - bộ phận thiết yếu trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp, chuyển hóa các chất dinh dưỡng và thanh lọc, đào thải độc tố. Để hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ này, gan cần có sự hỗ trợ của hệ thống enzyme hoàn chỉnh, hay còn gọi là men gan.

Bốn chỉ số men gan đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe gan, bao gồm: AST (SGOT), ALT (SGPT), GGT, ALP.

Xét nghiệm chức năng gan được thực hiện bằng cách lấy máu để xác định nồng độ các chỉ số men gan. Nhờ vậy, các bác sĩ có thể phát hiện sớm các tổn thương gan, từ đó đưa ra biện pháp điều trị kịp thời và hiệu quả.

Mức bình thường chỉ số men gan là bao nhiêu?

Men gan đóng vai trò quan trọng trong hoạt động chuyển hóa và thanh lọc của gan. Khi gan khỏe mạnh, lượng men gan trong máu sẽ nằm trong giới hạn bình thường, báo hiệu sự hoạt động trơn tru của "nhà máy hóa chất" trong cơ thể. Vậy, mức bình thường chỉ số men gan là bao nhiêu?

Dưới đây giới hạn bình thường của một số chỉ số men gan phổ biến:

• Chỉ số AST (SGOT): Giới hạn bình thường từ 8 đến 48 UI/L.
• Chỉ số ALT (SGPT): Giới hạn bình thường từ 7 đến 55 UI/L.
• Chỉ số GGT: Giới hạn bình thường từ 8 đến 61 UI/L.
• Chỉ số ALP: Giới hạn bình thường từ 45 đến 115 UI/L.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chỉ số men gan bình thường có thể thay đổi nhẹ tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, phương pháp xét nghiệm và một số yếu tố khác. Do đó, để có đánh giá chính xác về sức khỏe gan, cần tham khảo ý kiến bác sĩ dựa trên kết quả xét nghiệm tổng thể cùng với các triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh và các xét nghiệm khác.

Men gan, thường trú ngụ trong các tế bào gan, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và thanh lọc cơ thể. Khi gan khỏe mạnh, men gan sẽ nằm trong giới hạn an toàn trong máu. Tuy nhiên, khi gan gặp vấn đề, các tế bào này sẽ bị giải phóng và đi vào máu, dẫn đến tăng chỉ số men gan khi xét nghiệm.

Chỉ số men gan cao là bao nhiêu?

Thay đổi bất thường của một hoặc nhiều chỉ số men gan chính là tiếng chuông cảnh báo cho thấy cơ thể bạn có thể đang gặp trục trặc. 

Mức độ tổn thương gan thường tỷ lệ thuận với mức độ tăng của các chỉ số này:

• Tăng nhẹ (2 - 3 lần): Có thể tự phục hồi nếu áp dụng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học.
• Tăng trung bình (2 - 5 lần): Cần được phát hiện và can thiệp kịp thời.
• Tăng nghiêm trọng (5 - 10 lần, thậm chí 20 lần): Nguy cơ cao biến chứng thành xơ gan, ung thư gan, đe dọa tính mạng nếu không điều trị tích cực.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải trường hợp nào chỉ số men gan cao cũng do tổn thương gan. Một số men gan cũng có mặt trong các mô khác như cơ, não, tim, thận,... Do đó, để xác định chính xác nguyên nhân và tình trạng sức khỏe, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Nguyên nhân chỉ số men gan cao

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chỉ số men gan cao, trong đó có một số nguyên nhân phổ biến gồm:

Sử dụng rượu bia

Sử dụng rượu bia là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tăng men gan. Rượu bia khi được chuyển hóa qua gan sẽ tạo ra độc tố, gây tổn thương tế bào gan, dẫn đến giải phóng men gan vào máu. Càng sử dụng nhiều rượu bia, mức độ tổn thương gan càng cao và chỉ số men gan càng tăng.

Một số bệnh lý về gan

Khi chỉ số men gan tăng vọt gấp 5 lần so với bình thường, đây là tiếng chuông cảnh báo cho thấy gan bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng và có nguy cơ dẫn đến nhiều căn bệnh nguy hiểm. Một số bệnh lý về gan khiến chỉ số men gan tăng cao bao gồm:

• Viêm gan A, B, C: Do virus tấn công, gây tổn thương và viêm gan, dẫn đến tăng men gan.
• Áp xe gan: Hình thành ổ mủ trong gan do vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập, gây tổn thương gan và tăng men gan.
• Bệnh xơ gan: Tổn thương gan do nhiều nguyên nhân như nghiện rượu, viêm gan virus, dẫn đến xơ hóa, chai cứng gan, làm giảm chức năng gan và tăng men gan.
• Nhiễm trùng gan do virus: Virus tấn công gan, gây viêm và tổn thương gan, có thể dẫn đến tăng men gan.
• Gan nhiễm mỡ: Do tích tụ mỡ thừa trong gan, làm tổn thương gan và tăng men gan.
• Viêm tuyến đường mật: Tắc nghẽn đường mật do sỏi, u bướu, ký sinh trùng... gây ứ đọng mật, viêm nhiễm và tăng men gan.

Đặc biệt nguy hiểm là tổn thương gan do virus, bởi virus có khả năng lây lan nhanh chóng, phá hủy tế bào gan và đẩy nhanh tiến trình bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời, tổn thương gan do virus có thể dẫn đến ung thư gan, đe dọa tính mạng người bệnh.

Thuốc

Bên cạnh những nguyên nhân quen thuộc như bia rượu, chế độ ăn uống, men gan tăng cao còn tiềm ẩn nguy cơ từ việc sử dụng một số loại thuốc. Tác động tiêu cực đến gan có thể xảy ra do thuốc ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan hoặc gây ngộ độc cho tế bào gan, dẫn đến tình trạng men gan tăng cao.

Một số thuốc có thể dẫn đến men gan cao:

• Nhóm thuốc kháng sinh (quinolon): Gây tổn thương gan, làm tăng men gan, đặc biệt là levofloxacin, moxifloxacin, gatifloxacin.
• Thuốc giảm đau paracetamol: Liều cao hoặc sử dụng kéo dài có thể gây ngộ độc gan, dẫn đến tăng men gan nghiêm trọng.
• Thuốc chống lao (isoniazid, rifampicin): Gây tổn thương gan, làm tăng men gan, cần theo dõi cẩn thận trong quá trình điều trị.

Ngoài ra, một số người bệnh tăng lipid huyết (mỡ máu) sử dụng thuốc giảm cholesterol, triglycerid (nhóm statin) có thể gặp tình trạng men gan tăng nhẹ. Tuy nhiên, men gan sẽ trở về bình thường khi ngừng sử dụng thuốc.

Bên cạnh những nguyên nhân đã được đề cập, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần khiến men gan tăng cao: Béo phì, bệnh lý tự miễn ở ruột non, bệnh ứ sắt, bệnh sốt rét, hoạt động thể lực mạnh,…

Việc chỉ số men gan tăng cao chỉ là dấu hiệu cảnh báo cho thấy gan đang gặp vấn đề. Để xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này và có phương án điều trị phù hợp, bác sĩ có thể sẽ chỉ định người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm bổ sung.

Chỉ số men gan cao là một dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cho thấy gan đang gặp vấn đề và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, ung thư gan... Do vậy, việc theo dõi và bảo vệ sức khỏe gan là vô cùng quan trọng. Thăm khám bác sĩ kịp thời ngay khi có dấu hiệu men gan tăng cao là điều nên làm. Hy vọng những thông tin trong bài viết trên hữu ích với bạn đọc.