Cua lột: Giá trị dinh dưỡng và những lợi ích sức khỏe ít người biết

Cua lột từ lâu đã được xem là “đặc sản” trong ẩm thực nhờ hương vị thơm ngon và cách chế biến đa dạng. Loại hải sản này còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như protein, canxi, kẽm và các vitamin cần thiết cho cơ thể. Ăn cua lột không chỉ mang lại trải nghiệm ẩm thực thú vị mà còn góp phần hỗ trợ sức khỏe xương khớp, tăng cường miễn dịch và cải thiện sức khỏe toàn diện.

Cua lột là gì? Có gì khác với cua thường?

Cua lột (còn gọi là cua cốm hoặc cua hai da) là thuật ngữ dùng để chỉ những con cua vừa trải qua quá trình lột bỏ lớp vỏ cứng. Trong tự nhiên, cua lột xác để lớn lên, vì lớp vỏ cứng cũ không còn phù hợp với kích thước cơ thể. Để chuẩn bị cho quá trình lột xác, cua hấp thụ một lượng lớn nước để làm phồng cơ thể, tạo áp lực giúp tách lớp vỏ cũ. Sau khi vỏ cũ bong ra, phần vỏ mới mềm và chứa nhiều dưỡng chất, chỉ trong vài giờ đến một ngày sẽ dần cứng lại. Chính khoảng thời gian ngắn ngủi này tạo nên “cua lột” - thực phẩm quý hiếm được nhiều người săn đón.

Cua vốn là một thực phẩm giàu canxi lành mạnh tốt cho sức khỏe. Cua lột có lớp vỏ mềm, không cần phải bóc vỏ khi ăn nên có thể cung cấp một lượng lớn canxi rất tốt cho xương. Loại cua này còn có vị ngọt, bùi và béo, thường được chế biến bằng cách chiên giòn, xào bơ tỏi để tận dụng lớp vỏ mềm độc đáo này.

Cua lột trong nước chủ yếu đến từ các vùng nuôi cua nổi tiếng như Cà Mau. Tuy nhiên, nguồn cung trong nước khá thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. Giá cua lột tươi sống trong nước có thể lên tới 750.000 - 950.000 VNĐ/kg tùy loại.

Phần lớn cua lột trên thị trường Việt Nam là hàng đông lạnh nhập khẩu từ các nước như Myanmar, Indonesia, Malaysia, và Thái Lan. Do được nuôi và thu hoạch với quy mô công nghiệp, nguồn cung cua lột nhập khẩu ổn định hơn và giá thành thường rẻ hơn đáng kể, dao động từ 250.000 - 450.000 VNĐ/kg.

Giá trị dinh dưỡng của cua lột

Cua lột không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là do có thể ăn cả phần vỏ mềm. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng ước tính trong 100g cua lột:

• Calo: Khoảng 80 - 100 calo;
• Protein: Chiếm từ 18 - 20g, một con số rất ấn tượng, giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ phát triển cơ bắp;
• Chất béo: Hàm lượng chất béo trong cua lột khá thấp, chủ yếu là các loại axit béo có lợi và omega-3;
• Canxi: Do có thể ăn cả phần vỏ mềm, cua lột có thể bổ sung thêm canxi so với cua thông thường khi chỉ ăn phần thịt;
• Các loại khoáng chất khác: Cua lột cũng rất giàu các khoáng chất thiết yếu như magie, kẽm, sắt, đồng và phốt pho;
• Vitamin: Cung cấp nhiều loại vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12, chứa một lượng nhỏ vitamin A và E.

Lợi ích sức khỏe của cua lột

Không chỉ giàu dinh dưỡng, cua lột còn mang đến nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe người dùng.

Cung cấp protein chất lượng cao

Với hàm lượng protein lên tới khoảng 18g/100g, cua lột là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu giúp cơ thể xây dựng, phục hồi và duy trì khối cơ. Đây là thực phẩm phù hợp cho người tập luyện thể thao, trẻ em trong giai đoạn phát triển, hoặc người cần hồi phục sau bệnh.

Tốt cho xương và răng

Cua lột có thể cung cấp thêm một lượng canxi nhờ ăn được cả phần vỏ mềm. Thực phẩm này có thể góp phần bổ sung canxi trong khẩu phần ăn, củng cố xương và răng chắc khỏe. Canxi trong cua cũng giúp phòng ngừa loãng xương ở người lớn tuổi và hỗ trợ phát triển hệ xương ở trẻ nhỏ.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Cua lột có chứa một lượng nhỏ acid béo omega-3, tuy không nhiều như ở cá béo nhưng vẫn có thể góp phần bổ sung vào tổng lượng omega-3 trong khẩu phần ăn. Việc duy trì chế độ ăn cân bằng với nhiều nguồn hải sản sẽ mang lại lợi ích tốt hơn cho sức khỏe tim mạch.

Tăng cường miễn dịch và cải thiện chức năng não

Cua lột giàu kẽm, sắt và vitamin B12 - các dưỡng chất quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ sản xuất tế bào máu và bảo vệ hệ thần kinh. Vitamin B12 và omega-3 còn giúp cải thiện trí nhớ, tăng khả năng tập trung và hỗ trợ chức năng não bộ.

Duy trì làn da khỏe mạnh và thị lực tốt

Cua lột cung cấp một lượng nhỏ vitamin A và các vi chất như kẽm, có thể góp phần hỗ trợ sức khỏe mắt, ngăn ngừa các bệnh về mắt do lão hóa. Đồng thời, vitamin A cùng protein và kẽm còn hỗ trợ tái tạo tế bào da, giữ làn da khỏe mạnh, mịn màng.

Cách sử dụng cua lột tốt cho sức khỏe

Để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng từ cua lột, việc chế biến và sử dụng đúng cách là yếu tố quan trọng.

Chọn cua tươi ngon ở địa chỉ uy tín

Do cua lột tự nhiên rất hiếm và chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, người tiêu dùng dễ mua phải sản phẩm kém chất lượng. Hầu hết cua lột trên thị trường là hàng đông lạnh nhập khẩu. Nếu bảo quản không đúng cách hoặc đã để quá lâu (trên 6 tháng), cua sẽ bị óp thịt, chảy nhiều nước khi rã đông và mất đi mùi vị đặc trưng. Thậm chí, hương vị sản phẩm khác xa so với lời quảng cáo, thịt bở, nhũn và có mùi khó chịu.

Vì vậy, bạn nên mua cua lột ở những địa chỉ uy tín, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng. Đối với cua tươi, bạn nên chọn cua còn sống khỏe, chân có lực, càng cử động. Đối với cua đông lạnh, cần kiểm tra kỹ bao bì đóng gói, chọn sản phẩm có nhãn mác đầy đủ, ngày đóng gói gần nhất.

Chế biến lành mạnh

Cua lột có thể chế biến theo nhiều cách như chiên giòn, rang muối, xào me hay nướng bơ tỏi. Để bữa ăn cân bằng, nên kết hợp cua lột với rau xanh, củ quả giàu vitamin C như ớt chuông, bông cải xanh hoặc cà chua để tăng khả năng hấp thu sắt và kẽm. Ngoài ra, dùng cùng thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cholesterol.

Kiểm soát khẩu phần và tần suất ăn

Mặc dù cua lột rất bổ dưỡng, bạn không nên ăn quá nhiều trong một bữa hoặc quá thường xuyên, đặc biệt với người có bệnh gút hoặc cholesterol cao.

Người bị gút không nên ăn nhiều cua vì hàm lượng purin cao có thể làm tăng acid uric, gây bùng phát cơn gút cấp. Với người có cholesterol cao, cua chứa nhiều cholesterol, dễ làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch. Tần suất hợp lý là khoảng 1 - 2 lần/tuần để đảm bảo vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe. Người bị dị ứng hải sản cần cân nhắc kỹ trước khi ăn cua lột.

Cua lột không chỉ mang lại trải nghiệm ẩm thực độc đáo mà còn là nguồn cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng cho cơ thể. Nếu được sử dụng hợp lý, loại hải sản này có thể góp phần hỗ trợ sức khỏe xương khớp, tim mạch và nâng cao sức đề kháng. Tuy nhiên, người mắc bệnh gút, rối loạn mỡ máu hoặc dị ứng hải sản cần thận trọng khi sử dụng.