“Điểm danh” những dấu hiệu thiếu máu​ không thể bỏ qua

Bạn có thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, da xanh xao và khó thở? Đó có thể là những dấu hiệu bệnh thiếu máu điển hình nhất. Thiếu máu xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu hoặc hồng cầu bị phá hủy quá nhanh. Điều này làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến các tế bào, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh.

Các dấu hiệu thiếu máu​ thường gặp nhất

Thiếu máu có dấu hiệu gì mà bạn nên lưu ý? Dưới đây là một số dấu hiệu của thiếu máu​ điển hình:

Mệt mỏi và suy nhược

Mệt mỏi là một trong những dấu hiệu phổ biến và dễ nhận thấy nhất ở người bị thiếu máu. Nguyên nhân chính là do cơ thể không nhận đủ oxy cần thiết để sản xuất năng lượng cho các hoạt động hàng ngày. Khi lượng oxy trong máu giảm, các cơ quan, đặc biệt là cơ bắp và não, sẽ phải làm việc với hiệu suất thấp hơn. Kết quả là người bệnh thường xuyên cảm thấy kiệt sức, uể oải ngay cả khi chỉ thực hiện những công việc nhẹ nhàng như đi bộ, leo cầu thang hoặc thậm chí đứng lâu.

Tình trạng mệt mỏi kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc mà còn gây ra tâm lý chán nản, giảm hứng thú trong sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trong nhiều trường hợp, sự mệt mỏi do thiếu máu còn làm tăng nguy cơ tai nạn hoặc chấn thương do thiếu tập trung và phản xạ chậm.

Da nhợt nhạt

Một dấu hiệu điển hình khác của thiếu máu là làn da trở nên nhợt nhạt hoặc vàng nhẹ, đặc biệt dễ nhận thấy ở khu vực mặt, lòng bàn tay, môi và niêm mạc mắt. Nguyên nhân là do lượng hồng cầu giảm làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến các mô và da. Khi da không được cung cấp đủ oxy, nó mất đi màu hồng tự nhiên và trở nên thiếu sức sống.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, da nhợt nhạt có thể đi kèm với các dấu hiệu khác như móng tay giòn, môi khô và lở loét, làm ảnh hưởng đến vẻ ngoài và gây lo lắng cho người bệnh. Việc nhận biết sớm dấu hiệu da nhợt nhạt sẽ giúp phát hiện thiếu máu kịp thời, từ đó có biện pháp điều trị phù hợp.

Chóng mặt và hoa mắt

Thiếu máu khiến não bộ không nhận đủ oxy, dẫn đến tình trạng chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt khi người bệnh thay đổi tư thế đột ngột, chẳng hạn như đứng dậy nhanh sau khi ngồi hoặc nằm. Tình trạng này không chỉ gây cảm giác khó chịu mà còn làm tăng nguy cơ ngã, đặc biệt ở người cao tuổi. Chóng mặt do thiếu máu thường tái diễn nhiều lần nếu không được điều chỉnh chế độ ăn uống hoặc bổ sung sắt, vitamin B12 và folate đầy đủ. Việc theo dõi tần suất và mức độ chóng mặt cũng giúp đánh giá tình trạng thiếu máu và hiệu quả của biện pháp điều trị.

Rụng tóc, móng tay dễ gãy

Thiếu máu kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến năng lượng và tinh thần mà còn tác động trực tiếp đến tóc và móng tay. Khi lượng hồng cầu và hemoglobin giảm, các mô trong cơ thể, bao gồm cả nang tóc, không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển khỏe mạnh. Kết quả là tóc trở nên mỏng, yếu, dễ rụng và mất sức sống. Tương tự, móng tay cũng bị ảnh hưởng: chúng trở nên khô, dễ gãy, tách lớp hoặc mềm yếu hơn bình thường. Dấu hiệu này thường xuất hiện khi tình trạng thiếu máu kéo dài và chưa phải là triệu chứng đầu tiên, nhưng lại là tín hiệu cảnh báo cơ thể đang thiếu oxy trầm trọng, cần bổ sung dinh dưỡng và điều chỉnh chế độ sinh hoạt.

Lạnh, tê và ngứa tay chân

Một triệu chứng thường gặp nhưng ít được chú ý là cảm giác lạnh tay chân. Khi cơ thể thiếu hồng cầu, oxy không được vận chuyển đầy đủ đến các mô ngoại vi, các mạch máu ở tay và chân co lại để giữ nhiệt cho cơ thể, dẫn đến cảm giác lạnh buốt, đặc biệt khi thời tiết lạnh hoặc khi ít vận động. Ngoài ra, người thiếu máu còn có thể gặp hiện tượng tê râm ran hoặc ngứa ở các đầu ngón tay, ngón chân. Tình trạng này gây khó chịu, làm giảm sự linh hoạt và hiệu quả trong sinh hoạt hằng ngày. Khi kết hợp với các triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, khó thở hoặc nhịp tim bất thường, nó cho thấy cơ thể đang phải chịu áp lực lớn do thiếu oxy, và việc bổ sung chất sắt, vitamin và các dưỡng chất cần thiết là rất quan trọng để cải thiện tình trạng sức khỏe.

Khó thở và hụt hơi

Thiếu máu khiến tim và phổi phải làm việc gấp đôi để bù đắp lượng oxy thiếu hụt, dẫn đến cảm giác khó thở, hụt hơi, đặc biệt khi gắng sức hoặc vận động mạnh. Người bệnh có thể cảm thấy khó hít thở sâu, hụt hơi khi đi bộ nhanh, leo cầu thang hoặc tập thể dục. Khi tình trạng thiếu máu kéo dài, khó thở có thể xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống. Nhận biết dấu hiệu khó thở sớm là bước quan trọng để phát hiện tình trạng thiếu máu và tiến hành điều trị kịp thời.

Nhịp tim nhanh hoặc không đều

Một trong những dấu hiệu nguy hiểm của thiếu máu là nhịp tim tăng nhanh hoặc không đều. Khi cơ thể không có đủ hồng cầu để cung cấp oxy cho các cơ quan và mô, tim phải làm việc nhiều hơn để bù đắp sự thiếu hụt này. Kết quả là tim đập nhanh, đôi khi không đều, và gây ra cảm giác hồi hộp, tim đập mạnh, thậm chí đau tức ngực, đặc biệt khi vận động, leo cầu thang hoặc gắng sức.

Tình trạng nhịp tim bất thường kéo dài không chỉ khiến người bệnh lo lắng, mệt mỏi mà còn làm tăng nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng như suy tim hoặc đau tim nếu thiếu máu trở nên nặng. Nhận biết sớm dấu hiệu này rất quan trọng, bởi nó là lời cảnh báo tim mạch cần được chăm sóc và theo dõi y tế kịp thời.

Nên làm gì khi có dấu hiệu thiếu máu​?

Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ thiếu máu, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nếu bị mệt mỏi, da xanh xao, chóng mặt, khó thở, bạn nên chủ động ghi lại các triệu chứng, tần suất xuất hiện và mức độ nghiêm trọng để báo cho bác sĩ. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết (như xét nghiệm máu) để xác định nguyên nhân gây thiếu máu và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Nếu được bác sĩ kê đơn thuốc, bạn cần uống thuốc đúng liều, đúng thời gian.

Tìm hiểu bị thiếu máu ăn gì là vô cùng cần thiết. Trong chế độ ăn uống bạn nên bổ sung thực phẩm giàu sắt như: Thịt đỏ, hải sản, các loại đậu, rau xanh đậm màu (rau bina, cải xoăn), trái cây sấy khô (mơ, nho khô). Bổ sung vitamin C từ loại trái cây họ cam quýt, dâu tây, kiwi,... sẽ giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn.

Axit folic và vitamin B12 là hai vitamin rất quan trọng đối với quá trình sản xuất hồng cầu trong cơ thể. Bạn có thể bổ sung axit folic và vitamin B12 từ các loại thực phẩm như rau lá xanh đậm, trái cây họ cam quýt, các loại hạt, thịt đỏ, cá,...

Điều chỉnh lối sống cũng là việc bạn nên làm. Tập thể dục đều đặn giúp tăng cường tuần hoàn máu.

Thiếu máu có nguy hiểm không?

Thiếu máu là tình trạng cơ thể không có đủ hồng cầu hoặc hemoglobin để vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan. Tùy thuộc vào mức độ và nguyên nhân, thiếu máu có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, khó thở, da xanh xao. Nếu không được điều trị kịp thời, thiếu máu nặng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy tim, tổn thương cơ quan hoặc thậm chí đe dọa tính mạng. Vì vậy, khi có dấu hiệu thiếu máu, nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Bệnh thiếu máu không chỉ gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho sức khỏe. Bằng cách nhận biết các dấu hiệu thiếu máu sớm của bệnh, bạn có thể chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Hãy luôn duy trì một lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất và khám sức khỏe định kỳ để phòng ngừa bệnh thiếu máu.

Xem thêm: Tổng hợp nguyên nhân thiếu máu​ phổ biến nên biết để tránh