Thiếu canxi máu là gì​? Nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa trị

Canxi là một khoáng chất quan trọng, không thể thiếu trong việc xây dựng và duy trì sức khỏe xương, răng, cơ bắp và hệ thần kinh. Thiếu canxi máu, hay tình trạng nồng độ canxi trong máu thấp, là một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, trẻ em đang lớn và người cao tuổi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng cũng như phương pháp điều trị tình trạng này.

Thiếu canxi máu là gì​? Nguyên nhân gây thiếu canxi máu

Thiếu canxi máu là tình trạng nồng độ canxi trong máu thấp hơn mức bình thường. Khi thiếu canxi, các chức năng của cơ thể bị ảnh hưởng, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Nguyên nhân gây thiếu canxi máu rất đa dạng như:

Thiếu canxi máu do chế độ ăn uống

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây thiếu canxi là do chế độ ăn uống không cân đối. Việc thiếu vitamin D, một yếu tố quan trọng giúp cơ thể hấp thu canxi, hoặc tiêu thụ quá ít thực phẩm giàu canxi đều có thể dẫn đến tình trạng thiếu canxi. Bên cạnh đó, các vấn đề về đường tiêu hóa như: Bệnh Celiac, viêm ruột cũng làm giảm khả năng hấp thu canxi của cơ thể.

Thiếu hụt canxi máu do bệnh lý

Nhiều bệnh lý cũng có thể gây ra thiếu canxi máu. Rối loạn tuyến cận giáp (một tuyến nội tiết nhỏ ở cổ có vai trò quan trọng trong điều hòa nồng độ canxi trong máu) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây thiếu canxi máu. Bệnh nhân suy thận mãn tính, ung thư, hoặc những người đang điều trị bằng một số loại thuốc như corticosteroid cũng có nguy cơ cao bị thiếu canxi.

Các nguyên nhân khác

Mang thai và cho con bú là hai giai đoạn mà nhu cầu canxi của cơ thể người phụ nữ tăng cao. Nếu không bổ sung đủ canxi, phụ nữ mang thai và cho con bú dễ bị thiếu hụt khoáng chất này. Ngoài ra, phẫu thuật tuyến giáp cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình điều hòa canxi trong máu, dẫn đến thiếu canxi.

Triệu chứng của thiếu canxi máu

Thiếu canxi máu không chỉ gây ảnh hưởng đến hệ xương mà còn tác động đến nhiều hệ thống cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh. Khi nồng độ canxi trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng sau:

Triệu chứng ở hệ thần kinh

Sự thiếu hụt canxi trong máu có thể gây ra các triệu chứng ở hệ thần kinh như:

• Co giật, chuột rút: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của thiếu canxi. Bạn có thể cảm thấy các cơ bắp co thắt đột ngột, đặc biệt ở chân, tay và mặt.
• Tê bì: Cảm giác tê bì, kiến ba khoang ở các đầu ngón tay, ngón chân.
• Rối loạn cảm giác: Cảm giác nóng ran, ngứa ran hoặc đau nhức ở các cơ.

Triệu chứng ở hệ xương

Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương. Khi thiếu canxi, xương sẽ gặp các vấn đề như:

• Đau nhức xương: Bạn có thể cảm thấy đau nhức ở các khớp, đặc biệt là ở lưng, chân và hông.
• Dễ bị gãy xương: Ngay cả những chấn thương nhẹ cũng có thể dẫn đến gãy xương ở người thiếu canxi.
• Biến dạng xương: Ở trẻ em, thiếu canxi có thể gây ra các biến dạng xương như chân vòng kiềng, xương ếch.

Các triệu chứng khác

Ngoài ra, thiếu canxi máu còn gây ra nhiều triệu chứng khác ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát như:

• Thiếu canxi có thể gây ra cảm giác mệt mỏi, uể oải;
• Người bệnh có thể gặp phải các vấn đề như táo bón, tiêu chảy;
• Thậm chí, thiếu canxi còn gây ra tình trạng rụng tóc.

Ảnh hưởng của thiếu canxi máu đến sức khỏe

Thiếu canxi máu có nguy hiểm không là thắc mắc của không ít người gặp phải tình trạng này. Ngoài các triệu chứng khó chịu, người bệnh có thể còn phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời như:

Ảnh hưởng đến hệ xương

Khi thiếu canxi, xương trở nên xốp, giòn và dễ gãy. Bệnh loãng xương là một biến chứng phổ biến của thiếu canxi máu, đặc biệt ở người cao tuổi và phụ nữ mãn kinh. Loãng xương làm tăng nguy cơ gãy xương, gây đau đớn và hạn chế khả năng vận động của người bệnh.

Ảnh hưởng đến hệ thần kinh

Khi thiếu canxi, cơ thể sẽ sản xuất ít melatonin hơn, gây khó ngủ, mất ngủ, dẫn đến mệt mỏi, suy nhược thần kinh. Thiếu canxi kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý thần kinh như Alzheimer, Parkinson. Canxi có vai trò quan trọng trong việc điều hòa tâm trạng. Vì thế, thiếu canxi có thể gây ra các vấn đề về tâm lý như lo âu, trầm cảm, dễ cáu gắt. Khi thiếu canxi, khả năng tập trung và ghi nhớ của bạn sẽ giảm sút đáng kể.

Ảnh hưởng đến hệ tim mạch

Thiếu canxi cũng ảnh hưởng đến hoạt động của tim. Canxi giúp điều hòa nhịp tim và co bóp cơ tim. Khi thiếu canxi, tim sẽ hoạt động không hiệu quả, gây ra các rối loạn nhịp tim và tăng huyết áp.

Ảnh hưởng đến cơ bắp

Canxi cần thiết cho quá trình co cơ. Thiếu canxi làm giảm khả năng co cơ, gây ra tình trạng yếu cơ, chuột rút. Đặc biệt, người bệnh thường cảm thấy đau nhức cơ bắp, mỏi người.

Phòng ngừa và điều trị thiếu canxi máu

Thiếu canxi máu hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Để đảm bảo cơ thể luôn có đủ lượng canxi cần thiết, chúng ta cần thực hiện một số biện pháp sau:

• Điều chỉnh chế độ ăn uống là cách đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa thiếu canxi. Bạn nên tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu canxi như: Sữa, sữa chua, phô mai, các loại đậu (đậu nành, đậu đen, đậu xanh), rau xanh đậm màu (cải xoăn, cải bắp, bông cải xanh). Bên cạnh đó, việc bổ sung vitamin D cũng rất quan trọng vì vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn.
• Ngoài ra, việc điều trị bệnh lý nền cũng rất quan trọng trong việc phòng ngừa thiếu canxi. Ví dụ, nếu rối loạn tuyến cận giáp, cần điều trị bệnh nền để phòng ngừa sớm thiếu canxi máu.
• Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương và hỗ trợ hấp thu canxi.
• Ánh nắng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, từ đó tăng cường hấp thu canxi.
• Trong trường hợp thiếu canxi nghiêm trọng hoặc do bệnh lý gây ra, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc bổ sung canxi và vitamin D.
• Việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu canxi và các bệnh lý liên quan, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

Thiếu canxi máu ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ quan trong cơ thể. Nếu bạn nhận thấy mình có những triệu chứng thiếu hụt canxi trong máu, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc phát hiện và điều trị sớm thiếu canxi máu sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và cải thiện chất lượng cuộc sống.