Triglyceride bình thường là bao nhiêu? Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số triglyceride

Triglyceride bình thường đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch và chuyển hóa ổn định. Khi chỉ số này vượt mức cho phép, nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như xơ vữa động mạch, viêm tụy hay gan nhiễm mỡ sẽ tăng cao. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ cách duy trì mức triglyceride ở ngưỡng an toàn và hiệu quả.

Triglyceride bình thường là bao nhiêu?

Trong quá trình theo dõi sức khỏe, xét nghiệm mỡ máu luôn được bác sĩ chỉ định nhằm phát hiện sớm các rối loạn chuyển hóa lipid. Trong số các thành phần mỡ máu, triglyceride đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Việc duy trì triglyceride bình thường không chỉ giúp kiểm soát tốt tình trạng mỡ máu mà còn góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, đột quỵ hay viêm tụy cấp.

Mức triglyceride trong máu được phân loại rõ ràng theo ngưỡng an toàn, cụ thể như sau:

• Triglyceride bình thường: Dưới 150 mg/dL (tương đương <1,7 mmol/L);
• Khá cao: Từ 150 - 199 mg/dL (1,7 - 2,25 mmol/L);
• Cao: Từ 200 - 499 mg/dL (2,26 - 5,64 mmol/L);
• Rất cao: ≥ 500 mg/dL ( ≥ 5,65 mmol/L).

Giá trị triglyceride bình thường được xác định trong điều kiện xét nghiệm lúc đói (nhịn ăn từ 8 - 12 tiếng). Bất kỳ sự tăng hoặc giảm ngoài giới hạn này đều tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe và cần được theo dõi kỹ lưỡng.

Tại sao cần duy trì triglyceride ở mức bình thường?

Triglyceride khi tăng cao sẽ không biểu hiện triệu chứng rõ ràng trong thời gian đầu. Tuy nhiên, nếu để kéo dài, triglyceride tăng cao có thể làm phát sinh nhiều bệnh lý nghiêm trọng, chẳng hạn như:

Gây xơ vữa động mạch

Triglyceride cao làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trên thành mạch, tạo thành mảng xơ vữa, gây hẹp lòng mạch. Hệ quả là giảm lưu lượng máu tới bất kỳ vị trí nào trên cơ thể tim, não, dẫn tới các cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Cụ thể như sau:

• Nhồi máu cơ tim: Trong một số thời điểm, các lớp xơ vữa thành mạch sẽ bị bong tróc và trôi nổi theo dòng máu trong lòng mạch dưới dạng cục máu đông. Nếu cục máu đông này di chuyển đến tim sẽ gây tắc nghẽn tại đây, khiến vùng tim bị thiếu dinh dưỡng  và từ đó dẫn đến tình trạng nhồi máu cơ tim.
• Tai biến mạch máu não: Những mảng xơ vữa bong tróc ra và trôi theo dòng tuần hoàn máu và bị kẹt lại tại các mạch máu nhỏ ở não bộ và gây ra tai biến, bao gồm nhồi máu não, xuất huyết não hay xuất huyết mạch máu não.
• Suy tim: Mảng xơ vữa tích tụ lại trong lòng mạch máu tại vị trí lưu thông máu đến tim, điều này khiến cho tim không được cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho hoạt động sinh lý của tim. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến biến chứng suy tim.

Dẫn đến viêm tụy cấp

Triglyceride quá cao (đặc biệt trên 500 mg/dL) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm tụy cấp và nhiễm độc. Đây là tình trạng viêm nặng có thể dẫn đến suy đa cơ quan và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.

Tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ

Một trong các chức năng của gan là tổng hợp, lưu trữ cũng như chuyển hóa một số chất quan trọng trong cơ thể, trong đó có chất béo nói chung và triglyceride nói riêng. Do đó, nếu triglyceride dư thừa tích tụ trong gan, làm suy giảm chức năng gan, tăng khả năng hình thành gan nhiễm mỡ không do rượu, thậm chí dẫn đến xơ gan.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số triglyceride

Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến mức triglyceride trong máu, bao gồm:

• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn giàu đường, tinh bột tinh luyện, chất béo bão hòa (thịt đỏ, đồ chiên rán) làm tăng nhanh chỉ số triglyceride. Ngoài ra, uống rượu thường xuyên là tác nhân trực tiếp thúc đẩy gan sản sinh thêm triglyceride.
• Thừa cân và béo phì: Tỷ lệ triglyceride có xu hướng cao ở những người béo bụng, chỉ số BMI cao, đặc biệt khi lười vận động. Mỡ thừa làm giảm khả năng chuyển hóa lipid, gây rối loạn mỡ máu.
• Yếu tố bệnh lý: Các bệnh lý nội tiết như tiểu đường, suy giáp, hội chứng thận hư hoặc các rối loạn di truyền về chuyển hóa lipid cũng khiến chỉ số triglyceride vượt ngưỡng bình thường.
• Thuốc điều trị: Một số thuốc như corticosteroid, thuốc tránh thai, thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm… có thể làm tăng triglyceride nếu sử dụng lâu dài mà không kiểm soát liều.

Làm thế nào để duy trì chỉ số triglyceride bình thường?

Khi chỉ số triglyceride tăng cao, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý tim mạch nghiêm trọng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Để kiểm soát tốt chỉ số này, bạn hoàn toàn có thể áp dụng một số thay đổi tích cực trong lối sống và chế độ ăn uống thường ngày như sau:

Chú trọng vào chế độ dinh dưỡng khoa học

Việc xây dựng khẩu phần ăn cân đối đóng vai trò thiết yếu trong việc kiểm soát triglyceride. Cần kết hợp đầy đủ các nhóm dưỡng chất gồm đạm, chất béo, tinh bột tốt, vitamin và khoáng chất:

• Đạm (protein): Nên ưu tiên các loại thịt ít mỡ như ức gà, thịt nạc heo hoặc bò. Các loại đậu như đậu nành, đậu xanh, hạt óc chó cũng là nguồn protein lành mạnh, hỗ trợ giảm mỡ trong máu.
• Chất béo: Nên hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, đồ hộp. Thay vào đó, hãy bổ sung cá biển giàu omega-3 như cá hồi, cá thu để hỗ trợ hạ mỡ máu và cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Tinh bột: Lựa chọn thực phẩm chứa tinh bột chậm như yến mạch, gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt để kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ tăng mỡ máu.
• Vitamin và khoáng: Tăng cường rau củ quả tươi, ăn sống hoặc hấp để giữ nguyên dưỡng chất, đồng thời hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể.

Duy trì lối sống lành mạnh và vận động đều đặn

Tập thể dục thường xuyên ít nhất 30 phút mỗi ngày và duy trì tối thiểu 5 ngày/tuần là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm lượng triglyceride dư thừa. Đồng thời, cần hạn chế tối đa bia rượu, ngưng hút thuốc lá và chú trọng giấc ngủ để tăng cường sức khỏe toàn diện. Ngoài ra, việc khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng sẽ giúp bạn theo dõi và điều chỉnh kịp thời các chỉ số liên quan đến mỡ máu.

Việc áp dụng đúng cách các phương pháp trên sẽ giúp bạn duy trì chỉ số triglyceride bình thường và ổn định, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm và nâng cao chất lượng sống lâu dài.

Triglyceride bình thường là mục tiêu quan trọng trong chăm sóc sức khỏe lâu dài. Mặc dù không gây triệu chứng rõ rệt, nhưng chỉ số triglyceride bình thường lại đóng vai trò nền tảng giúp duy trì hệ tim mạch, gan và chuyển hóa luôn ổn định. Việc kiểm soát chỉ số này không quá phức tạp, nếu bạn thực hiện đều đặn các biện pháp đơn giản như ăn uống khoa học, vận động thường xuyên và tầm soát định kỳ.