Định lượng cholesterol toàn phần máu cao​ cảnh báo điều gì?

Cholesterol trong cơ thể không chỉ là một thành phần quan trọng mà còn là chỉ số phản ánh sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, khi mức cholesterol toàn phần trong máu tăng cao, nó có thể là tín hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, từ bệnh tim mạch cho đến các biến chứng như đột quỵ. Việc kiểm soát cholesterol không chỉ giúp duy trì một cơ thể khỏe mạnh mà còn là chìa khóa để phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm. Cùng Long Châu tìm hiểu nhé!

Định lượng cholesterol toàn phần máu là gì?

Cholesterol là một chất béo quan trọng có mặt trong máu và trong tất cả các tế bào của cơ thể. Nó có nhiều vai trò thiết yếu trong cơ thể, bao gồm việc cấu tạo nên màng tế bào, giúp sản xuất mật để tiêu hóa các chất béo từ thức ăn, và tham gia vào các phản ứng sinh hóa quan trọng. Cholesterol cũng là yếu tố cần thiết cho sự sản xuất các hormone như hormon sinh dục và hormone từ tuyến thượng thận.

Cơ thể con người có hai nguồn chính để cung cấp cholesterol: Một phần được sản xuất tự nhiên bởi gan (chiếm khoảng 80% tổng lượng cholesterol) và phần còn lại là cholesterol ngoại sinh, thu được từ thực phẩm như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, thịt, và sữa. Vì vậy, cholesterol là một thành phần không thể thiếu đối với cơ thể. Tuy nhiên, khi cơ thể dung nạp quá nhiều cholesterol từ thức ăn mà không sử dụng hết, lượng cholesterol dư thừa sẽ tích tụ trong các mạch máu, dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch. Điều này làm hẹp và tắc nghẽn mạch máu, gây ra các bệnh tim mạch và gia tăng nguy cơ đột quỵ. Chính vì vậy, việc duy trì mức cholesterol ổn định là rất quan trọng đối với sức khỏe.

Trong cơ thể, cholesterol có nhiều loại khác nhau. Một trong những cách để theo dõi lượng cholesterol trong cơ thể là thông qua xét nghiệm cholesterol toàn phần. Chỉ số này phản ánh tổng lượng cholesterol trong máu, bao gồm các thành phần như LDL (cholesterol xấu), HDL (cholesterol tốt), và Triglycerides (chất béo trung tính). Xét nghiệm cholesterol toàn phần giúp xác định nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Một mức cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL (dưới 5.2 mmol/L) được coi là bình thường và an toàn. Tuy nhiên, nếu mức cholesterol toàn phần vượt quá 240 mg/dL (trên 6.2 mmol/L), nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác sẽ cao hơn.

Để đo cholesterol toàn phần, người bệnh cần thực hiện xét nghiệm máu, với yêu cầu nhịn ăn ít nhất 10 giờ và không quá 14 giờ trước khi xét nghiệm, chỉ uống nước lọc. Thường xuyên kiểm tra cholesterol là một phương pháp quan trọng giúp duy trì sức khỏe, đặc biệt đối với những người trên 20 tuổi, khuyến cáo nên thực hiện xét nghiệm cholesterol định kỳ mỗi 5 năm.

Định lượng cholesterol toàn phần máu cao​ cảnh báo điều gì?

Cholesterol toàn phần trong máu là một chỉ số quan trọng giúp đánh giá sức khỏe tim mạch. Tổng lượng cholesterol trong cơ thể được phân loại thành các mức khác nhau để phản ánh nguy cơ mắc bệnh tim. Cụ thể, mức cholesterol toàn phần có thể được chia thành các nhóm sau:

• Mức mong muốn: Dưới 200 mg/dL.
• Mức cao giới hạn: 200 - 239 mg/dL.
• Mức cao: 240 mg/dL trở lên.

Khi tổng mức cholesterol toàn phần trong máu càng cao, nguy cơ mắc các bệnh tim mạch càng lớn. Nếu chỉ số cholesterol toàn phần đo được nằm trong phạm vi từ 200 đến 239 mg/dL, điều này cho thấy mức cholesterol của bạn đang ở mức giới hạn cao, tức là có nguy cơ phát triển bệnh tim mạch. Nếu chỉ số vượt quá 240 mg/dL, mức cholesterol toàn phần của bạn được coi là cao và cần can thiệp điều trị sớm.

Khi chỉ số cholesterol toàn phần cao, các bác sĩ thường khuyến nghị thay đổi lối sống và có thể kết hợp sử dụng thuốc để giảm mức cholesterol. Việc điều trị này rất quan trọng vì cholesterol cao có thể dẫn đến sự tích tụ mảng xơ vữa trong các mạch máu, làm tăng nguy cơ bị tắc nghẽn mạch máu, từ đó gây ra các vấn đề tim mạch nghiêm trọng.

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng cholesterol toàn phần cao, bao gồm:

• Chế độ ăn uống không hợp lý, đặc biệt là tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa, uống nhiều rượu, và hút thuốc lá.
• Thừa cân và béo phì gây mỡ máu cao có thể là 1 trong những nguyên nhân gây nên tình trạng cholesterol toàn phần máu cao​.
• Tuổi tác: Khi càng lớn tuổi, cơ thể có xu hướng sản xuất nhiều cholesterol hơn.
• Yếu tố di truyền: Một số người có xu hướng di truyền cholesterol cao từ gia đình.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc an thần, thuốc tránh thai, hay thuốc điều trị các bệnh lý khác cũng có thể làm tăng mức cholesterol.
• Một số bệnh lý như đái tháo đường, huyết áp cao, hay viêm tụy cũng có thể góp phần làm cholesterol trong máu tăng cao.

Vì vậy, việc kiểm tra cholesterol định kỳ và thực hiện các biện pháp điều trị là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Biện pháp giúp cholesterol toàn phần máu ổn định

Để ổn định chỉ số cholesterol toàn phần trong máu, việc can thiệp phù hợp dựa trên nguyên nhân gây ra tình trạng cholesterol bất thường là rất quan trọng. Các biện pháp chính bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động, thay đổi lối sống và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chỉ số cholesterol. Để giảm cholesterol toàn phần, cần chú ý điều chỉnh thực đơn hàng ngày, bao gồm những thay đổi sau:

• Tăng cường các thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt. Chất xơ giúp đào thải cholesterol dư thừa khỏi cơ thể.
• Sử dụng các loại chất béo không bão hòa đơn, có trong các loại hạt, dầu ô liu, dầu hạt cải, bơ đậu phộng… Đặc biệt, omega-3 có trong cá béo như cá hồi, cá ngừ và cá mòi giúp giảm cholesterol xấu (LDL).
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa, có trong thịt đỏ, sữa nguyên kem, bơ, phô mai và các món ăn chế biến sẵn, vì chúng làm tăng cholesterol toàn phần.

Chế độ luyện tập thể dục đều đặn

Vận động thể chất không chỉ giúp giảm mức LDL cholesterol mà còn tăng mức HDL cholesterol, được coi là “cholesterol tốt”. Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần, còn giúp kiểm soát cân nặng và giảm nguy cơ thừa cân, béo phì. Việc duy trì thói quen vận động lâu dài có ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe tim mạch và thể trạng tổng thể.

Lối sống khoa học

Xây dựng một lối sống lành mạnh là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì chỉ số cholesterol ổn định. Một số thói quen cần thiết là:

• Duy trì cân nặng hợp lý để tránh thừa cân hay béo phì.
• Ngừng hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia, vì các yếu tố này có thể làm tăng mức cholesterol xấu và gây hại cho sức khỏe tim mạch.

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để kiểm soát cholesterol. Thuốc statin và ezetimibe (Zetia) giúp giảm lượng cholesterol từ thức ăn. Nếu cholesterol cao ở mức nghiêm trọng, thuốc tiêm ức chế PCSK9 có thể được sử dụng để giúp gan loại bỏ LDL cholesterol hiệu quả hơn.

Kiểm tra mức cholesterol định kỳ

Cholesterol trong máu có thể thay đổi theo thời gian, do đó, việc kiểm tra định kỳ rất quan trọng. Các chuyên gia y tế khuyến nghị người trưởng thành từ 20 tuổi nên kiểm tra cholesterol mỗi 5 năm. Những người có nguy cơ cao như nam giới trên 45 tuổi, nữ giới trên 50 tuổi, hoặc những người có bệnh lý nền như huyết áp cao, đái tháo đường, thừa cân, béo phì, cần kiểm tra cholesterol thường xuyên hơn.

Với sự kết hợp của chế độ ăn uống lành mạnh, thói quen tập luyện, lối sống khoa học và các biện pháp điều trị phù hợp, bạn có thể duy trì chỉ số cholesterol trong mức an toàn và bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.

Xem thêm:

• Luyện tập đi bộ có giảm cholesterol không?
• Tại sao đái tháo đường làm tăng cholesterol​?
• Bị cholesterol cao kiêng ăn gì để cải thiện sức khỏe?