HIV có lây qua đường muỗi đốt không​? Những thông tin cần biết

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho HIV/AIDS, vì vậy người mắc bệnh sẽ phải sống cùng với thuốc suốt đời. Tuy nhiên, nếu tuân thủ đúng phác đồ điều trị, người bệnh có thể kéo dài tuổi thọ gần như không khác biệt so với người khỏe mạnh.

HIV có dễ lây nhiễm không?

Trước khi tìm hiểu HIV có lây qua đường muỗi đốt không? Chúng ta hãy cùng đi tìm lời giải cho vấn đề: Bệnh HIV có dễ lây nhiễm không?

Hiện nay, thông tin về HIV ngày càng trở nên phổ biến, giúp nhiều người có hiểu biết rõ ràng hơn về căn bệnh này. Thực tế, người nhiễm HIV vẫn có thể sống khỏe mạnh và bình thường, đồng thời không lây truyền bệnh cho người khác nếu tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Tuy nhiên, họ vẫn phải đối mặt với sự kỳ thị và xa lánh từ xã hội.

Mặc dù HIV chưa thể điều trị khỏi hoàn toàn, nhưng thực tế virus này không dễ lây lan như nhiều người vẫn nghĩ. Virus HIV có thể tồn tại đến 5 ngày trong bơm kim tiêm, nhưng nếu để lâu hơn, khả năng lây nhiễm rất thấp. HIV chủ yếu tồn tại trong máu, tinh dịch, dịch âm đạo và sữa của người nhiễm. Khi đạt đủ số lượng, virus này có thể lây từ người này sang người khác.

Ngoài ra, HIV còn có thể có trong nước bọt, nước tiểu, nước mắt hay mồ hôi, nhưng với lượng rất ít, không đủ để gây lây nhiễm khi tiếp xúc. Điều này chứng tỏ HIV không dễ dàng lây truyền qua các tiếp xúc thông thường.

HIV có lây qua đường muỗi đốt không?

HIV có lây qua đường muỗi đốt không? Theo các chuyên gia của NAM, một tổ chức từ thiện tại Vương quốc Anh chuyên cung cấp thông tin về HIV & AIDS, có ba lý do giải thích tại sao muỗi không phải là tác nhân lây truyền HIV.

Thứ nhất, cơ thể muỗi thiếu tế bào T, loại tế bào cần thiết để virus có thể nhân bản và tồn tại, điều này chứng tỏ muỗi không thể bị nhiễm HIV.

Thứ hai, ngay cả khi muỗi tiếp xúc với HIV, chúng cũng không thể lây truyền virus này. Khi muỗi đốt và hút máu, máu sẽ đi vào dạ dày của muỗi, nơi axit trong đó sẽ tiêu diệt HIV. Hơn nữa, cấu tạo của tuyến hút máu ở muỗi rất phức tạp, máu chỉ được hút vào một chiều và không bơm ngược ra ngoài, vì vậy người bị muỗi đốt không thể bị lây nhiễm HIV.

Thứ ba, để muỗi có thể truyền HIV từ người này sang người khác, nó cần phải mang một lượng virus đủ lớn. Tuy nhiên, để đạt được điều này, muỗi sẽ phải đốt rất nhiều người trong một khoảng thời gian ngắn, điều này là không thể xảy ra vì HIV không sống lâu trong cơ thể muỗi.

Các con đường lây truyền HIV đã được chứng minh

HIV lây truyền qua một số con đường nhất định sau đó tấn công và gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch, và chúng ta cần nắm rõ để phòng tránh giúp bảo vệ sức khỏe.

• Quan hệ tình dục không an toàn: Đây là con đường lây truyền phổ biến nhất. Quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su làm tăng nguy cơ tiếp xúc với dịch tiết sinh dục chứa virus.
• Tiếp xúc với máu nhiễm bệnh: Việc dùng chung bơm kim tiêm, truyền máu không được kiểm tra kỹ lưỡng, hoặc tiếp xúc trực tiếp với máu của người nhiễm HIV đều có thể dẫn đến lây truyền loại virus này.
• Lây truyền từ mẹ sang con: Mẹ nhiễm HIV có thể truyền virus cho con trong quá trình mang thai, sinh nở hoặc cho con bú.

HIV không lây truyền qua con đường nào?

Virus HIV không thể tồn tại và nhân bản ngoài cơ thể vật chủ, vì vậy HIV không thể lây truyền trong các trường hợp sau:

• Qua nước bọt, nước mắt, mồ hôi.
• Qua môi trường nước như: Hồ bơi, nhà tắm, hay nhà vệ sinh.
• Lây truyền qua không khí.
• Lây truyền khi bị muỗi đốt hoặc các côn trùng khác như: Bọ, ve…
• Các tiếp xúc thường ngày với người nhiễm HIV như: Ôm hôn, bắt tay, ăn uống chung, sử dụng chung nhà vệ sinh, hay dùng chung bát đĩa.

Cách phòng tránh lây nhiễm HIV

Các biện pháp phòng tránh lây nhiễm virus HIV hiệu quả mà bạn có thể áp dụng bao gồm:

• Sống lành mạnh, giữ gìn sự chung thủy trong hôn nhân, tránh quan hệ tình dục không an toàn. Nếu quan hệ tình dục với người khác, hãy sử dụng bao cao su đúng cách.
• Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thực sự cần thiết, và đảm bảo máu đã được xét nghiệm HIV trước khi sử dụng. Nhân viên y tế cần đeo găng tay khi tiếp xúc với máu hoặc các dịch cơ thể của người bệnh.
• Không chia sẻ bơm kim tiêm, và chỉ sử dụng dụng cụ đã được tiệt trùng khi thực hiện phẫu thuật, xăm mình, châm cứu, v.v.
• Phụ nữ nhiễm HIV không nên mang thai, và nếu có thai thì không nên sinh con. Trong trường hợp muốn sinh con, cần đến cơ sở y tế uy tín để nhận được tư vấn về cách phòng tránh lây nhiễm cho trẻ.
• Không nên sử dụng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu, hay các dụng cụ cá nhân khác với người nhiễm HIV.

Điều trị phơi nhiễm HIV

Điều trị phơi nhiễm HIV bao gồm hai dạng chính: Điều trị trước phơi nhiễm và điều trị sau phơi nhiễm.

Điều trị trước phơi nhiễm, hay còn gọi là PrEP (Pre Exposure Prophylaxis), là phương pháp dự phòng cho những người chưa nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao bị lây nhiễm. PrEP thường được sử dụng cho những người có thể tiếp xúc với nguồn lây HIV, như: Quan hệ tình dục đồng giới, bán dâm, hoặc các cặp vợ chồng trong đó người vợ hoặc chồng nhiễm HIV nhưng chưa được điều trị ARV đủ 6 tháng và muốn có con. Thuốc PrEP giúp ngăn ngừa sự xâm nhập và nhân lên của virus HIV trong cơ thể, từ đó giảm khả năng lây nhiễm.

Điều trị PrEP sử dụng kết hợp hai loại thuốc kháng virus và được uống mỗi ngày với liều duy nhất, dành cho những nhóm có nguy cơ cao. Ngoài ra, có thể sử dụng PrEP theo tình huống (ED-PrEP) cho nam giới có quan hệ tình dục đồng giới và tần suất quan hệ tình dục dưới 2 lần/tuần. Trong trường hợp này, thuốc cần được uống trước khi quan hệ tình dục từ 2 đến 24 giờ.

Điều trị sau phơi nhiễm (PEP) là biện pháp dự phòng được áp dụng ngay sau khi có nguy cơ tiếp xúc với HIV, như khi tiếp xúc trực tiếp với dịch cơ thể hay máu của người nhiễm HIV. PEP cần phải được bắt đầu trong vòng 72 giờ sau khi phơi nhiễm và uống đủ liều trong 28 ngày. PEP có hiệu quả trong việc ngăn ngừa HIV nhưng không tuyệt đối, vì vậy trong quá trình điều trị, người sử dụng cần tiếp tục sử dụng bao cao su và áp dụng các biện pháp an toàn khác để bảo vệ mình khỏi nguy cơ lây nhiễm và giảm khả năng lây truyền HIV cho người khác.

Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc: HIV có lây qua đường muỗi đốt không? Ngoài ra, hầu hết các loại côn trùng đều không có khả năng lây truyền loại virus này. Do đó, mọi người nên tập trung vào các con đường lây truyền thực sự của HIV và thực hiện biện pháp phòng ngừa phù hợp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và nâng cao sức khỏe cho cộng đồng.