Hội chứng cháy sạch: Dấu hiệu nhận biết và các biện pháp phòng tránh

Hội chứng cháy sạch trở nên phổ biến hơn ở những người trẻ tuổi đang bước chân vào môi trường công sở. Điều này vô tình làm cản trở năng suất gây ảnh hưởng đến công việc và gây ra nhiều hệ lụy. Tham khảo bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết về hội chứng này.

Tìm hiểu về khái niệm hội chứng cháy sạch

Hội chứng cháy sạch (Burnout) được đưa ra vào những năm 1970 bởi nhà tâm lý học Herbert Freudenberger. Đây là hội chứng để mô tả sự căng thẳng nghiêm trọng khiến cơ thể bị kiệt quệ về thể chất và tinh thần. Hội chứng này có phần nghiêm trọng hơn so với tình trạng mệt mỏi thông thường.

Do đó, người mắc phải thường gặp khó khăn khi xử lý những vấn đề hàng ngày và hình thành cái nhìn bi quan trong cuộc sống.

Nếu tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề về sức khỏe cụ thể như:

• Mất ngủ;
• Hệ miễn dịch bị suy yếu;
• Bệnh tim;
• Cao huyết áp;
• Tiểu đường tuýp 2;
• Tâm trạng buồn bã, cáu tỉnh hoặc tức giận;
• Lạm dụng rượu bia hoặc các chất gây nghiện.

Các dấu hiệu nhận biết hội chứng cháy sạch

Hội chứng cháy sạch khá tương tự như mệt mỏi thông thường. Tuy nhiên, hội chứng này vẫn có sự khác biệt bởi một số dấu hiệu nhận biết.

Dưới đây là các dấu hiệu bệnh điển hình của hội chứng này đó là:

• Tình trạng kiệt sức: Người bệnh cảm thấy uể oải, mệt mỏi với các triệu chứng đi kèm như khó ngủ, đau đầu, chán ăn,...
• Tách biệt với mọi người: Khi mắc hội chứng này, người bệnh cảm thấy bản thân bị tách biệt với mọi người. Điều này khiến họ mất đi sự tương tác đối với gia đình, đồng nghiệp và bạn bè.
• Xu hướng tìm cách trốn tránh: Khi cảm thấy áp lực hoặc không hài lòng với công việc, họ thường vẽ ra kế hoạch bỏ trốn khỏi công việc đó.
• Cảm thấy cáu gắt, khó chịu: Hội chứng này khiến người bệnh luôn ở trạng thái khó chịu, cáu kỉnh với mối quan hệ xung quanh. Vì vậy, họ thường đánh mất nhiều mối quan hệ trong cuộc sống.
• Nguy cơ mắc bệnh cao: Kiệt sức kéo dài gây ra căng thẳng và ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Tình trạng này khiến bạn dễ bị cảm lạnh, cúm hoặc mất ngủ. Nếu nặng hơn, người bệnh có thể đối mặt nguy cơ trầm cảm hoặc lo âu.
• Lạm dụng chất kích thích: Ở một số trường hợp, người mắc hội chứng này thường đắm mình bởi rượu kia hoặc chất kích thích. Đây là cách để giải tỏa áp lực nhưng sẽ gây ra các hậu quả xấu về sức khỏe.

Sự xuất hiện của hội chứng cháy sạch

Theo hai nhà tâm lý học Herbert Freudenberge và Gail North, hội chứng này sẽ bị chia ra thành 12 giai đoạn khác nhau.

Dưới đây là các dấu hiệu với từng giai đoạn cụ thể đó là:

• Tham vọng nhiều hơn: Đây là dấu hiệu đầu tiên khi bản thân mong muốn đạt được nhiều thành tựu hơn trong công việc.
• Làm việc nhiều hơn: Với mong muốn đạt được thành tựu mà người bị burnout thường dồn nhiều công sức vào công việc đang làm.
• Thờ ơ với bản thân: Thời điểm này người bệnh chỉ tập trung công việc nên không còn chú trọng vào các nhu cầu cá nhân.
• Xuất hiện mâu thuẫn trong tâm trí: Các mâu thuẫn này có thể gây ra những cảm giác như sợ hãi, lo âu hoặc bồn chồn không rõ lý do.
• Bỏ quên các giá trị cuộc sống khác: Bạn có thể bỏ qua vấn đề của gia đình, bạn bè và người thân chỉ để tập trung vào công việc cá nhân.
• Tìm cách đổ lỗi các vấn đề của bản thân: Đây là do sự tác động của các yếu tố như đồng nghiệp, áp lực về thời gian,...
• Hạn chế tiếp xúc với các mối quan hệ xã hội: Người bệnh thường tự cách ly bản thân với xã hội bên ngoài.
• Thay đổi về tính cách, cách cư xử hoặc phong cách sống: Bản thân thường bị thay đổi và người xung quanh có thể nhận thấy rõ ràng điều này.
• Không cảm nhận giá trị cuộc sống: Người bệnh cảm thấy cuộc sống của bản thân hoặc mọi người xung quanh trở nên vô nghĩa và nhàm chán.
• Cảm thấy trống rỗng: Người bệnh sẽ cảm thấy bản thân vô dụng và mệt mỏi nên thường tìm các việc làm khác hoặc ăn nhiều hơn mức cho phép.
• Thay đổi về cảm xúc: Các loại cảm giác xuất hiện nhiều như phiền muộn, thất vọng và kiệt sức. Lâu dần, người bệnh càng cảm thấy tuyệt vọng và mất niềm tin vào chính bản thân mình. Nếu bị năng hơn, bạn có thể bị ảnh hưởng xấu đến sức khỏe với nhiều bệnh lý khác nhau.

Phương pháp phòng tránh hội chứng cháy sạch hiệu quả

Hội chứng burnout không thể tự mất đi mà còn trở nên trầm trọng hơn. Do đó, nếu xuất hiện nguy cơ rơi vào trạng thái này, người bệnh nên tìm hiểu nguyên nhân và tìm cách điều trị. Các tác nhân khác nhau sẽ có những cách để hồi phục riêng. Bạn nên đa dạng phương pháp nhằm tăng hiệu quả chữa bệnh.

Tuy nhiên, quá trình hồi phục khá dài và cần có sự kiên nhẫn. Bạn không nên quá nôn nóng sẽ dễ trở nên căng thẳng hơn. Lúc này, người bệnh cần nhiều thời gian và không gian để hồi phục dần. 

Xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lý

Cơ thể con người cần được thời gian và hồi phục năng lượng phục vụ cho các hoạt động hàng ngày. Giấc ngủ ngon là điều cần thiết để duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất. Theo tổ chức nghiên cứu giấc ngủ Hoa Kỳ, bạn nên hạn chế dùng caffeine hoặc các thiết bị điện tử trước khi ngủ.

Tạo chế độ ăn uống phù hợp

Để bổ sung năng lượng phù hợp cho cơ thể, bạn cần có chế độ dinh dưỡng cân bằng từ protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt là các axit béo omega-3 được xem là liều thuốc để chống trầm cảm vô cùng hiệu quả. Người bệnh có thể bổ sung các loại thực phẩm như quả óc chó, dầu hạt lanh,...

Sắp xếp lại công việc của mình

Quản lý sự ưu tiên chính là bản chất chủ yếu của việc quản lý thời gian. Đây là sự ước lượng thời gian trong công việc và sắp xếp công việc dựa theo thứ tự ưu tiên hoặc định hướng bản thân. Các công cụ phổ biến hỗ trợ để quản lý thời gian như Bullet Journal, Eisenhower, Trello,...

Hội chứng cháy sạch trong công việc đôi khi sẽ mang đến sự rắc rối và ảnh hưởng nghiêm trọng đối với cuộc sống. Tuy nhiên, tổ chức Y tế Thế giới (WHO) không ghi nhận hội chứng này là bệnh mà chỉ là hội chứng tâm lý. Để cải thiện vấn đề này, bạn cần phải chú ý sắp xếp công việc và dung hòa các khía cạnh trong cuộc sống.

Xem thêm: Kiệt sức: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị